Maliye Bakanlığı, ücretlilerin vergi indiriminden yararlanabilmek için gereken belgelerini en geç 20 Ocak’a kadar işyerlerine teslim etmeleri gerektiğini bildirdi. Vergi iade formları TL cinsinden doldurulacak, iadeler ise YTL olarak alınacak.

Maliye Bakanlığı, ücretlilere yapılan vergi indiriminde 2005 yılıda geçilecek yeni sistemle ilgili olarak bir tebliğ taslağı hazırladı. Tebliğle uygulamanın nasıl yapılacağına açıklık getirildi.

Buna göre ücretlilerin kendisi, eşi ve çocukları ile ilgili eğitim, sağlık, gıda, giyim ve ikamet edilen konuta ait kira harcamalarının yıllık toplam tutarının, 3 milyar liraya kadar olan kısmının yüzde 8’i, 3-6 milyar lira arasındaki kısmının yüzde 6’sı ve 6 milyar lirayı aşan kısmının da yüzde 4’ü, ertesi yılda ödeyeceği gelir vergisinden mahsup edilecek veya işverenler aracılığıyla nakit olarak iade edilecek.

Yeni sistem asgari ücret düzeyinde ücret alanların alacakları vergi iadesini geçen yıla kadar uygulanan sisteme göre artırırkan, yüksek ücret alanların alabileceği vergi iadesini ise önemli ölçüde azaltıyor. Böylece asgari ücretliler, 2004 harcamaları için toplam 2 milyar 710 milyon 260 bin liralık belge verebilecek ve karşılığında 206.5 Yeni Türk Lirası indirime hak kazanacak. Bu yıl aldığı ücret karşılığı 10 milyar liralık fatura, fiş verenlere 580 YTL, 20 milyar liralık fatura, fiş toplayanlara 980 YTL, 25 milyar liralık fiş ve faturası olanlara da bin 180 YTL vergi indiriminde bulunulacak. Harcama belgelerinin toplamı 30 milyar lira olanların vergi indirim tutarı bin 380 YTL, 40 milyar lira olanların bin 780 YTL, 50 milyar lira olanların da 2 bin 180 YTL olacak.

FORMLARI TL DOLDURULACAK, İADELER YTL OLARAK ALINACAK

TL olarak düzenlenen iade bildirimleri, işverenler tarafından YTL’ye çevrilecek. Maliye Bakanlığına da YTL olarak beyanda bulunulacak ve vergide bu şekilde indirime gidilecek. 2004 yılında işten ayrılan, emekli olan ve ölenlere ait bildirimler hakkında da aynı şekilde işlem yapılacak.

HANGİ BELGELER KULLANILABİLECEK

Eğitim Giderleri: Eğitim ve öğretim kurumları, anaokulu, kreş ve dershanelere eğitim amacıyla yapılan ödemeler ile eğitim amaçlı kurs ücretleri, okul servis ücretleri, kitap ve kırtasiye alımları için yapılan harcamalar ile öğrencilerin özel yurt ve pansiyonlarda kalmaları durumunda ödenen tutarlar,

Sağlık Giderleri: Teşhis ve tedavi sürecinde yapılan sağlık harcamaları (muayene, tahlil, ameliyat, fizik tedavi ve hastane giderleri ile ilaç, sağlık malzemesi, gözlük ve lens alımları gibi.) Sağlık harcamalarının bir kısmının işverenlerce karşılanması halinde, ücretlinin kendisinin karşıladığı harcama tutarı vergi indirimine konu olacak.

Gıda Giderleri: Her türlü yiyecek ve içecek için yapılan harcamalar. Ancak sigara ve alkollü içki harcamaları vergi indiriminde kullanılamayacak. Evlerde beslenen kuş, kedi, köpek gibi hayvanlar için alınan yem, mama ve benzeri gıda maddelerine ilişkin harcamalar da gıda giderleri kapsamına girmeyecek.

Giyim Giderleri: İç ve dış giyime yönelik malların satın alınması için yapılan harcamalar ile bunların dikim, tamir ve onarımı için yapılan harcamalar.

Kira Giderleri: İkamet edilen konut için yapılan kira ödemeleri vergi indiriminden yararlanacak.

VERGİ İNDİRİMİNE GİRMEYECEK HARCAMALAR

Vergi indirimi kapsamına giren harcamaların Türkiye’de yapılmış olması koşulu aranacak. Yurt dışında yapılan bu tür harcamalara ilişkin belgeler vergi indiriminde dikkate alınmayacak. Kurumlar Vergisi Kanunu’na göre Kurumlar Vergisi muafiyeti tanınan kurumlardan yapılan harcamalar, vergi indirimine konu olamayacak.

Genel, katma ve özel bütçeli kamu kuruluşlarında yapılan eğitim, sağlık ve gıda harcamalarıda vergi indiriminde dikkate alınmayacak. Kamu kurum ve kuruluşlarına yapılan kira ödemeleri de vergi indiriminde kullanılamayacak.

Ücretliler vergi indirimine konu olan harcamalarını, gelir veya kurumlar vergisi mükelleflerinden alacakları, fatura, serbest meslek makbuzu, perakende satış fişi, yazar kasa fişi ile belgelendirecekler. Üzerinde "Kurumlar Vergisinden Muaftır" ibaresine yer verilen belgeler, vergi indirimine konu edilmeyecek.

Kira ödemeleri ise kira ödemesine ilişkin kira sözleşmesinin bir örneği ve banka dekontu, kira ödemesinin nakit olarak yapılması halinde ise ödemeye ilişkin mal sahibinin vereceği belge ve kira sözleşmesiyle gösterilecek.

Verilecek belgelerin, ücretlinin kendisi, eşi ve çocukları adına düzenlenmiş olması koşulu aranacak. Vergi indirimi uygulamasında "çocuk" tabiri, yaş sınırına bakılmaksızın ücretli ile birlikte oturan da da ücretli tarafından bakılan gelir vergisine tabi geliri bulunmayan kiseleri ifade ediyor.

VERGİ MATRAHINI AŞAMAYACAK

Ücretlilerin vergi indiriminden yararlanmak için verecekleri belgelerin toplam tutarı ücret matrahının yıllık toplamını aşamayacak. Matrahtan daha fazla tutarda belge verilmesi halinde matrah kadar olan kısım dikkate alınacak.

İşverenler, ücretliler tarafından kendilerine verilen bildirimi ve harcama belgelerini 20 Ocak tarihine kadar alacaklar.

İşverenler, Ocak ayı sonuna kadar düzenleyecekleri vergi indirimine ait bordroda her bir ücretli için hesaplayacakları vergi indirimi tutarını, şubat ayından itibaren ödeyecekleri ücretlerin gelir vergisinden mahsup edecekler. İşveren, ücretlinin şubat ayı ücretinden kesilen gelir vergisinden mahsup ettiği vergiyi, 20 Şubat akşamına kadar hak sahiplerine nakit olarak ödeyecek. Kalan kısım da izleyen aylarda aynı şekilde ödenecek.

EMEKLİLERDE DURUM

Çalışanlar gibi emekliler de, 2004 harcamalarına ilişkin belgeleri Türk Lirası cinsinden dolduracak ve Ocak ayı içinde maaş aldıkları banka şubelerine teslim edecek.

Bildirimlerin ardından yüzde 5 iadeye tabi olan emeklilerin yıllık vergi iadeleri hesaplanacak. 2004 içinde emeklilere 3’er aylık dönemler halinde avans şeklinde ödenmiş olan iadeler, hesaplanan iade miktarından düşülecek, kalan kısım da 2005 yılı Şubat ayında kendilerine ödenecek.

Ocak ayında vergi iadesi bildirimi vermeyen emeklilerin maaşlarından da yıl içinde ödenen avanslar kesilecek. Bildirilen harcama üzerinden hesaplanan vergi iadesi tutarının, avans miktarından düşük olması halinde de yine fazladan ödenen avans için aynı kesinti yapılacak. Mücbir sebepler dolayısıyla vergi iade bildiriminin verilememesi veya hak sahibinin vefatı halinde ise daha önce ödenmiş avans geri alınmayacak.