AB'nin terör kaygısı

Artan olayların Türkiye'yi iç çatışmaya sürükleyebileceği belirtildi

Ayrıntıları Cumhuriyet'te yayımlanan ELÇİN POYRAZLAR imzalı haberden alıntılayarak aktarıyoruz:

BRÜKSEL - Avrupa Birliği (AB), Türkiye'deki terörün olumsuz siyasi sonuçları olacağı ve ülkenin iç çatışmaya sürüklenebileceği endişesini taşıyor.

Cumhuriyet' in ulaştığı AB Komisyonu'nun Türkiye'ye yönelik ''Katılım Öncesi Aylık Genel Değerlendirme Raporu'' nda, uzun sürecek bir terör ortamında ordunun siyasi gündeme egemen olacağı, ülkenin içe kapanabileceği, reformların yavaşlayacağı ve Türkiye'nin iç çatışmaya sürüklenme riski bulunduğu yolunda görüşler ifade ediliyor.

Komisyonun Türkiye'nin yaz dönemindeki siyasi ve ekonomik değerlendirmelerinin ayrıntılı bir biçimde yer aldığı ve eylülde bazı Avrupa Parlamentosu (AP) üyelerine gönderilen iç tüketime yönelik 123 sayfalık gizli belgede, terör, ifade özgürlüğü ve insan hakları başta olmak üzere Güneydoğu'daki durum, sivil-asker ilişkileri, dernekleşme, kültürel haklar ve vakıflar yasası konularında Türkiye'deki durum inceleniyor. Türkiye'de terör sorununun ele alındığı raporun giriş bölümünde Türkiye'de Avrupa'nın genel olarak PKK'ye destek verdiği görüşünün hâkim olduğu belirtiliyor.

Türkiye'de siyasi ortamın daha da kötüleşmesinden kaçınmanın gerekliliğine işaret eden raporda böyle bir dönemde Ermeni meselesi konusunda ısrar edilmemesi gerektiği görüşü iletiliyor. Türkiye'de reformcular ve tutucular arasında bir çekişmenin yaşandığının ifade edildiği belgede, AB'nin reformculara destek sağlaması gerektiği söyleniyor.

Komisyonun kasımda yayımlayacağı İlerleme Raporu'na temel oluşturması bakımından önem taşıyan belgede özellikle terör, işkence ve kötü muamele, basın özgürlüğü, Orhan Pamuk davası, Eğitim-Sen'e yönelik karar, Hrant Dink davası, Kürtçe yayın gibi konular çok ayrıntılı bir biçimde ele alınıyor.

Reformlar: Temel hak ve özgürlükler konusunda Türkiye'de hâlâ sorunlar yaşandığına dikkat çekilen raporda, TCY'nin ifade ve basın özgürlüğüne yönelik tüm maddelerinin gözden geçirilmesi gerektiği belirtiliyor. Türkiye'de insan haklarına yönelik reformların yavaşladığına işaret edilen raporda ülkede insan hakları ihlallerini bağımsız kuruluşların izlemesi önerisi getiriliyor.

Anadilde eğitim: Kürtçe yayın yapmak için RTÜK'e başvuran yerel televizyon ve radyo kanallarının 18 aydır izin alamadıklarının ifade edildiği raporda, Kürtçe yayın için hiçbir ulusal kanalın başvuruda bulunmadığı belirtiliyor.

Terör: Türkiye'de son dönemde yaşanan siyasi belirsizliğe dikkat çekilen raporda, terör saldırılarının arttığı ve Güneydoğu'da askeri operasyonların yeniden başladığına işaret ediliyor. Erdoğan'ın bölgede yaptığı açıklamalarına ''siyasi bir risk aldığı'' yönünde yorum getirilen raporda, Türk devletinin kırmızı çizgilerinin ''tek devlet, tek ulus, tek bayrak'' olduğu işaret ediliyor.

Ordu: YAŞ, Milli Güvenlik Kurulu'na yönelik olarak gelişmelerin ayrıntılı olarak yer aldığı belgede, Türkiye'de liberal çevrelerin AB karşıtı 1. Ordu Komutanı Orgeneral Hurşit Tolon' un görevine Genelkurmay İkinci Başkanı Orgeneral İlker Başbuğ' un gelmesini memnuniyetle karşıladıkları belirtiliyor. Genelkurmay Başkanı Orgeneral Hilmi Özkük' ün ''ılımlı, demokrat, AB destekçisi'' olarak tanımlandığı belgede, Özkök'ün İslami çevrelerde beğenildiği ve Kemalistler tarafından eleştirildiği ifade ediliyor. Belgede Kara Kuvvetleri Komutanı Yaşar Büyükanıt' a yönelik olarak ''katı çizgide'' olduğu yorumu getiriliyor.

Anayasa: Raporda AKP hükümetinin anayasa değişiklik paketiyle Cumhurbaşkanı'nın yetkilerini kısmayı, üniversitelerde başörtüsüne izin verilmesini ve YAŞ kararlarının yargı denetimine alınmasını hedeflediğine dikkat çekiyor. Belgede, hükümetin bu konuları referanduma götürebileceği belirtiliyor.

Kıbrıs: Raporda Ankara Anlaşması ek protokolünün imzalanmasına yönelik olarak AKP hükümetinin ''Çok tartışmalı bir adımı göze batmadan idare ettiği'' yorumu getiriliyor. Hükümetin bu olay için uzun süredir medya ve kamuoyunu hazırladığının ifade edildiği raporda, Türk basınında ek protokolün imzasının yankılarının tahmin edilenden daha ılımlı olduğu söyleniyor.

Ekonomi: Ülkede özelleştirmenin arttığına dikkat çekilen raporda, 2005'in ilk çeyreğinde ekonomik etkinliklerin azaldığına işaret ediliyor. Türkiye'nin bütçe açığının büyüdüğüne vurgu yapılan raporda, yabancı yatırımcılar için Türkiye'nin bir ''sıcak para'' ülkesi olduğu ifade edilerek ticaret açığının bu ''sıcak para'' ile finanse edildiği bildiriliyor.