Altı mermer kasaba taşınıyor

Baraj yapılacağı için taşınan köylerin hikâyelerine, altında büyük mermer rezervi bulunan bir belde daha ekleniyor. Denizli'nin Honaz ilçesine bağlı Kocabaş beldesinde maden ocakları kasabanın dış mahallerine kadar yaklaştı.

Bu beldedeki maden ocaklarını diğerlerinden ayıran unsur ise halkın taşınmaktan rahatsız olmaması. Kocabaş'lılar İzmir'deki Bergama altın madeni gibi traverten ocaklarını, karşı çıkmak bir yana destekliyor. Çünkü, tarım için fazla uygun olmayan tarlalar değerinin birkaç misline satılıyor. Traverten ocağı için tarlasını satanlar, aldıkları para ile bir başka maden ocağı veya fabrika açıp çalıştırabilecek duruma gelebiliyor. İşsizliğin olmadığı beldede halkının yüzde 35-40'ı bu maden ocaklarında çalışıyor.

Kocabaş Belediye Başkanı İsa Cin, kasabanın altında kaliteli traverten bulunduğunu söyledi. Cin, "Maden ocakları daha önce Ballık Ocağı dediğimiz yerde çalışıyorlardı. Rezerv azaldıkça kasabaya yaklaşıldı. Şehrin kenarlarındaki evlerin sahipleri maden ocağı işleten şirketlerle anlaşıyorlar. Satan da alan da pişman değil" dedi.

Belediye binasının altının dahi maden dairesi tarafından kiralandığına dikkat çeken kasabanın 19 yıllık Belediye Başkanı Cin, "Devlet nerede maden varsa orayı kiralıyor. Burası Bergama'daki altın meselesi gibi değil. Bu iş halkla barışık yürüyor" şeklinde konuştu. Kasabanın 1980 yıllarındaki nüfusunun 2 bin olduğunu belirten Başkan Cin, "Şimdi nüfusumuz 6 bine çıktı. Sürekli göç alan işsizliğin sıfır olduğu bir yer. Buda mermer sektörünün getirdiği güzellik ve kolaylık" ifadelerini kullandı.

Bozkır Maden Yönetim Kurulu Üyesi Zekai Demiray ise Kocabaş ve Ballık bölgesi gibi yerlerde traverten havzası olduğunu, çıkarılan madenin yüzde 99'unun blok veya fayans olarak ihraç edildiğini belirtti. Denizli'de yaklaşık 250 bin blok mermer üretimi olduğunu vurgulayan Demiray, "Burası dünyada traverten rezervlerinin en yüksek olduğu yerlerden birisidir. Mermer ocaklarının üzerinde özel mülkiyetler var onlarla anlaşıyoruz. Tarla veya bina sahipleriyle. Şu ana kadar olumsuz ve usulsüz bir şey olmadı. Sorun çıkarsa kamulaştırılabiliyor. Şu ana kadar maden dairesine hiçbir şikâyet gitmedi, anlaşamamazlık durumu olmadı" diye konuştu.

Beldede halkın geçimini de traverten ocaklarından sağladığını anlatan Demiray, "Halkın yüzde 35-40 maden ocaklarında çalışıyor. Kocabaş beldesinde mermer organize sanayi kuruldu. Bölgede tarım yok, tarıma elverişli olmayan yerler sanayiye dönüştürüldü. Dönümü 3 bin YTL olan tarlanın dönümü 15 bin YTL oldu" dedi.

Kocabaş beldesinde, yeraltının, traverten yatakları olduğu için değerinin üstünde satıldığını ifade eden Mustafa Çelik de "Benim 2 bin metrekarelik yerim vardı. Altında traverten olduğu için mermerciye değerinin üstünde sattım" diye konuştu. Kuşgölü Mermer sahibi Mustafa Koç da 7 yıl önce altında traverten olan tarlasını bir maden ocağına satarak aldığı parayla kendisi maden ocağı ve fabrika kurmuş. Mustafa Koç, beldeye mermercilik geldikten sonra büyük istihdam olduğunu Manisa, Afyon, Burdur, Mersin ve Sinop gibi illerden çalışmak için işçilerin geldiğini söyledi. Koç, "Araziyi sattıktan sonra bu parayı ne yapalım düşündük. Mermercilik iyi bir durumdaydı. Bizde mermere başladık. Şimdi hem mermer fabrikam var hem de ocağım var. 40 işçi çalıştırıyorum" dedi.

Maden Tetkik Arama (MTA) tarafından 2005 yılında yapılan araştırmada Kocabaş'ta 42,5 milyon metreküp traverten mermer rezervi bulunduğu belirlendi. Belde merkezinde 25 milyon, Etence Tepesi'nde 7,5 milyon, Acadere ve Zeytinlieğrek mevkilerinde 10 milyon metreküp rezerv bulunuyor.