Cep yakan harflerde sona doğru
Türkçe’deki beş farklı karakterin GSM alfabesinde yer almaması nedeniyle yıllardır Avrupa’ya göre iki kat daha pahalı gönderilen kısa mesaj (SMS) sorununun çözülmesi için telekom sektörü harekete geçti.
Telekomünikasyon Kurumu (TK) başkanlığında, Avea, Turkcell, Vodafone ve cep telefonu üreticileri gibi konunun bütün tarafları ilk defa çözüm bulmak için gelecek hafta toplanıyor. Toplantıda belirlenecek stratejilerin, bir ay içinde Dünya GSM Birliği’ne sunulması ve böylece 1998’den beri devam eden sorunun çözülmesi bekleniyor.
CEP telefonlarından kısa mesaj (SMS) gönderirken Türkçe karakterler kullanıldığında iki kat fazla para ödenmesi sorununu çözmek için telekomünikasyon sektörünün bütün tarafları ilk defa bir araya geliyor. Telekomünikasyon Kurumu’nun (TK) başkanlığında; Turkcell, Vodafone ve Avea’nın, Sony Ericsson, Nokia gibi cep telefonu üreticilerinin üst düzey yöneticileri, Tüm Telekomünikasyon İşadamları Derneği (TÜTED), TEDER gibi gibi sivil toplum kuruluşları, strateji belirlemek için gelecek hafta toplanıyor. Sektör yetkilileri, Türkçe karakterli SMS gönderebilmek için yapılması gerekenleri bir ay içinde Dünya GSM Birliği’ne iletecek. 1998 yılından beri ’ç, ğ, İ, ı, ş’ Türkçe karakterleri kullanıldığında iki kat fazla ücret ödenmesine neden olan sorunun, uzun vadede olsa çözülmesi bekleniyor.
BÜTÜN TARAFLAR OLACAK: TÜTED Başkanı Murat Dikici, toplantı yaparak mobil yazılımın Türkçeleştirilmesi konusunda Dünya GSM Birliği’ne sunacakları stratejileri belirleyeceklerini söyleyerek, "1998’den beri yaşanan sorun nedeniyle sektörde bütün tarafların yer aldığı bir girişimde bulunuluyor. Belirleyeceğimiz stratejilerle, bu sorunu artık çözeceğimize inanıyoruz" dedi. Bu karara herkesin ortak olup imza atması için konunun bütün taraflarının yer aldığı toplantının düzenlendiğine dikkat çeken Dikici, "Dünya GSM Birliği’nin alacağı karar bilgisayar sektörüne de örnek olacak. Bilgisayar üreticileri, Türkçe klavyeye önem verecek. Bu uygulamada Türkiye’nin uluslararası prestiji ilk planda. 9 milyon nüfuslu ülkeler için bile cep telefonlarında özel yazılım kullanılırken, 70 milyon nüfusa sahip Türkiye için bunun olmamasından eziklik duyuyoruz" diye konuştu.
MALİYET 100 MİLYON DOLAR: Cep telefonlarında kısa mesaj gönderirken Türkçe karakter kullanılmasını sağlamak için Dünya GSM Birliği’nin vereceği karar sonrasında, GSM operatörleri ve cep telefonu üreticilerinin sistemlerini uyarlamaları için 100 milyon doların üzerinde yatırım yapması gerektiği tahmin ediliyor. Murat Dikici, Türkçe karakterlerin kullanılması durumunda operatörlerin ve cep telefonu üreticilerinin sistemlerini buna uyarlamasının bir maliyeti olacağını ancak bu maliyet konusunda bir rakam veremeyeceklerini kaydetti. Toplantıda bunun fizibilitesini de konuşacaklarını aktaran Dikici, burada maliyetin ikinci planda yer aldığını, asıl konunun Türkiye’nin uluslararası prestiji olacağını ifade etti. Dikici, teknik ve hukuki yönlerinin araştırılıp Dünya GSM Birliği’ne sunulacağını, kabul edilmemesi durumunda da lobi faaliyetleri yürüteceklerini vurguladı.
Yıllarca SMS’e iki kat fazla ücret ödedik
1998 yılında GSM alfabesi oluşturulurken Fransa’nın başkenti Paris’teki toplantıya Türk heyetinin müdahil olmaması, Türkçe karakterlerin alfabeye girmemesine neden oldu. Bu nedenle, Türkçe’de yer alan farklı beş harf ’ç, ğ, İ, ı, ş’ kullanıldığında iki kat ücret ödeniyor. Bu karakterlerin ortak alfabeye girmesi için de 100 milyon dolarlık yatırım yapılması gerekiyor. Avrupa Telekomünikasyon Standartlar Komitesi’nin, standartlarını belirlediği Standart GSM Alfabesi’nin (SGA) kullanıldığı mesajlarda 160 karakter bir kısa mesaj olarak tanımlandı. SGA dışındaki karakterler kullanıldığında ise, kısa mesaj 70 karaktere düştü. Bu nedenle Türkiye yıllarca Avrupa’nın iki katı ücretle mesajlaştı.
Türk heyeti şehri gezdi alfabede yer alamadık
1998’de Paris’te düzenlenen toplantıda, ortak alfabeye her ülke kendi özgün karakterlerini koymak için çalışırken, Türk heyetinin şehir turu yapması nedeniyle Türkçe’deki farklı 5 harfin GSM alfabesinde yer alamadığı belirtiliyor. Öneriler arasında Çince, Japonca, Arapça, İbranice ile Avrupa ülkelerinde kullanılan farklı karakterler de yer almış. Verilen önergelerin tamamına yakını kabul edildi ve o günden sonra cep telefonları bu alfabelerde mesaj yazmaya uygun üretildi. 1998’de yapılan Avrupa Telekomünikasyon Standartlar Komitesi’nin toplantısına katılmak için Fransa’ya giden Türk heyetinin Paris’i gezme tutkusunun faturasının, harf başına 14 milyon dolara mal olduğuna dikkat çekiliyor.
