Ülkede yaşanan depremler sonucu hasar gören kamu binaları hakkındaki bir soru önergesine yanıt veren bakanların açıklamaları ilgi çekici sonuçları ortaya koydu. Buna göre depremlerden en çok camilerin hasar görmesi nedeniyle Diyanet şampiyonluğa oturdu.
-Sanayi Bakanlığı’nın iki birimi arasındaki iletişimsizliğin bir binanın güçlendirilmesini engellemesinin dışında ortaya çıkan diğer bazı sonuçlar da şöyle: 

“-80 bin kamu binasının 4 bini ağır hasarlı,
-Dışişleri Bakanlığı ve Devlet Bakanı Abdüllatif Şener’e bağlı birimlerde hiç hasar yok,
-Hasarlı 1.780 okul binasından 1.368’i güçlendirilebildi,
-MSB’nin hasarlı 280 binasından 142’si kullanılamayacak durumda,
-PTT’nin tadilat gerektiği halde halen kullanılan 22 binası bulunuyor,
-TRT’nin 7 binasında güçlendirme projesi yapıldı, ancak ödenek yokluğundan hiçbir şey yapılamadı.”

ANKARA(ANKA)-CHP Bursa Milletvekili Kemal Demirel’in tüm bakanlara yönelttiği soru önergesi, depremlerin kamu kurumlarında yarattığı yıkımın sonuçlarını ortaya koydu. Buna göre depremin vurduğu camilerin çokluğu nedeniyle Diyanet İşleri Başkanlığı kamu kurumları içerisinde ilk sırayı aldı. Sanayi ve Ticaret Bakanlığının iki birimi arasındaki iletişimsizlik nedeniyle güçlendirmelerin yapılamadığı da belirlendi. 

YÜZYILDA 500 BİN BİNA YIKILDI, 85 BİN KİŞİ ÖLDÜ 

DPT, son yüzyıl içinde Türkiye'de meydana gelen 130 deprem nedeniyle 85 bin vatandaşın öldüğünü, 125 bininin yaralandığını, 500 binin üzerindeki yapının ise yıkıldığını veya ağır hasar gördüğünü bildirdi. 

80 BİN KAMU YAPISININ YÜZDE 5’İ AĞIR HASARLI 

Bayındırlık ve İskan Bakanlığı, ilk ve ortaöğretim okulları, hastane ve sağlık binalarıyla resmi bina ve tesislerden oluşan toplam kamu yapı stoğunun 80 bin civarında olduğu, bunların yüzde 5’inin ağır hasarlı, yüzde 157’sinin orta hasarlı, geriye kalan yüzde 80’inin ise hasarsız veya az hasarlı olduklarını açıkladı. 

UNAKITAN BİLGİ VERMEDİ 

Maliye Bakanı Kemal Unakıtan, hasar gören binalar hakkında herhangi bir bilgi vermezken, çıkarılan envanterin Bayındırlık ve İskan Bakanlığına gönderildiğini bildirmekle yetindi. 

DEPREMİN ETKİLERİNİN BAKANLIKLARA GÖRE DAĞILIMI 

CHP milletvekili Kemal Demirel’in önergesine bakanların verdiği yanıtlar üzerinde ANKA’nın yaptığı derlemeye göre, depremlerin resmi kurumlardaki etkileri şöyle:
“-Diyanet İşleri Başkanlığı: toplam 1.475 cami, 1.025 minare, 53 Kuran Kursu, 26 müftülük binası ve lojmanı hasar gördü.
-Milli Eğitim Bakanlığı: 12 ilde 1.780 okul binasında hasar oluştu. Bunların 1.368’inin onarım ve güçlendirilmesi yapıldı. 96 okul binası yıkıldı, 42 okul binasında eğitim öğretim yapılamamaktadır. Depremde hasar görüp güçlendirme gerektiği halde kullanılan okul binası bulunmuyor. 

-İçişleri Bakanlığı: 942 binada hasar oluştu, bunların 484’ünün güçlendirilme çalışması yapıldı. Kullanılamayacak durumda olan 122 bina bulunuyor. 

-Sağlık Bakanlığı: Toplam 798 hastanenin deprem güçlendirme projeleri için çalışma yürütüldü. 2004-2005 yıllarında 11 milyon ödenekle 100 hastanenin projeleri hazırlatıldı. İki hastane güçlendirildi, birisi yıkılarak yeniden yapılmaya başlandı.
-Milli Savunma Bakanlığı: 280 binada hasar oluştu, bunların 152’sinin güçlendirme çalışmaları yapıldı. Kullanılamayacak durumda olan bina sayısı ise 142. Bakan Vecdi Gönül, oturulamaz raporu verilen binalarda halen yaşayan olup olmadığı hakkındaysa bilgi vermezken sadece “bu binalar tahliye edilmekte ve kullanılmamaktadır” dedi. 

-Çevre ve Orman Bakanlığı: 205 hasarlı bina var. 54’ünün yenisi yapıldı, 151’i ise güçlendirildi. 

İSTANBUL VAKIFLAR BÖLGE MÜDÜRLÜĞÜ BİNASI DA BOŞALTILAMADI 

-Devlet Bakanlığı (Mehmet Ali Şahin): 187 bina ve spor salonunda hasar oluştu, 141’inin onarımı tamamlandı. Binalardan 13’ü kullanılamayacak durumda. Tadilat ya da güçlendirme gerektiği halde bir bina kullanılıyor (İstanbul Vakıflar Bölge Müdürlüğü hizmet binası). Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü, deprem etütleri ile güçlendirme projelerinin hazırlanması işine 2005’te başladı. 

PTT’NİN 20 BİNASI TADİLAT GÖRMEDEN KULLANILIYOR 

-Ulaştırma Bakanlığı: Toplam 187 binada hasar oluştu, 14’ü yıkıldı, 126’sında onarım ve güçlendirme yapıldı. 25 bina ise kullanılamayacak durumda. Halen tadilat görmeden kullanılan Denizcilik Müsteşarlığının 2, PTT’nin 20 binası bulunuyor. 

-Devlet Bakanlığı (Ali Babacan): Ziraat Bankası 2000-2005 arasında 137 şubesini inceledi ve 8’inin yıkımı kararlaştırıldı. 58 şube binasının incelemesi ise sürüyor. Halkbank 2 binayı yıkıp yeniden yapmaya başladı, 4 şubenin güçlendirilmesi ile bir şubenin proje çalışması sürüyor. Merkez Bankası, 1999 depremi sonrasında İzmit şubesinde sadece sıva, boya, asma tavan tamiratı yaptı, 6 şube hizmet binası, lojman ve eğitim sitesinde güçlendirme yapıldı. Hazine ve Dış Ticaret Müsteşarlıklarının ortak kullandığı binanın A Bloğunda oluşan hasar nedeniyle 18 kattaki, 86 kolon güçlendirildi. OR-AN’daki lojmanların 74 dairelik 2 bloğunda oluşan çatlaklar nedeniyle güçlendirme yapıldı. Dış Ticaret’e bağlı olan Atatürk Havalimanı Serbest Bölge binasının güçlendirme işi sürüyor. Batı Anadolu Bölge Müdürlüğü güçlendirme projesi hazır, valilik onayı bekleniyor. 

İzmit’teki 5 lojman güçlendirildi, yıkıldığı için Sakarya Gümrük Müdürlüğü yenilendi. İzmit’teki iki gümrük binasıyla İzmir’deki gümrük binası ve lojmanlarının güçlendirilmesi için gereken ödenek karşılandı.
-Kültür ve Turizm Bakanlığı: 1999-2005 arasındaki depremlerde 42 kütüphane binasında hasar oluştu. Güçlendirmeler için 2 milyon 845 bin YTL ödenek kullanıldı. 

-Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı: Beşi kullanılamayacak durumda toplam 31 binada hasar var, bunların 22’si güçlendirildi. 

TRT VERİCİ BİNALARINI GÜÇLENDİREMEDİ 

-Devlet Bakanlığı Beşir Atalay: TRT’nin 14 binası hasar gördü, Ortaköy’deki TRT misafirhanesi yıktırıldı, 3 binanın yıktırılması için de mahkeme kararı ve yönetim kurulu kararı bekleniyor. Bir bina yıktırılarak prefabrik hale dönüştürüldü. 7 binanın güçlendirme projesi yapıldı, ancak ödenek sağlanamadığından hiçbir şey yapılamadı, benzeri durumdaki bir başka bina da boşaltıldı. İstanbul Çamlıca, Büyükada, İzmit-Kartepe, Edirne-Uzunköprü, Kırklareli-Demirköy-Mahyadağı TV ve FM verici istasyonlarıyla Çatalca radyo Verici İstasyonu lojman binaları ise “tadilat ya da güçlendirme gerektiği halde kullanılan” binalar arasında bulunuyor. 

-Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı: DSİ’nin 13 hasarlı binasından 3’ü tamamen yıktırıldı, diğerleri güçlendirildi.
-Tarım ve Köyişleri Bakanlığı: 9 bina onarıldı, bir bina ise boşaltıldı. 

-Adalet Bakanlığı: Hasar gören Sakarya E Tipi Kapalı Ceza İnfaz Kurumu tedbiren boşaltıldı, aynı yerde L Tipi cezaevi yapılarak hizmete sokuldu. Yalova kapalı cezaevinde tadilat yapıldı. 

-Devlet Bakanlığı (Nimet Çubukçu): İstanbul’daki 15 kuruluşun binası için 2001’de onarım projesi ihalesi yapıldı.
-Bayındırlık ve İskan Bakanlığı: Merkez binalarında hasar yok, ancak bayındırlık il müdürlüğü taşra binalarından ikisi kullanılmıyor, biri güçlendirilerek kullanılıyor. Karayolları’nın 3 binası güçlendirildi. Tapu ve Kadastro’nun 4 binası hasar gördü, bunlardan birisi güçlendirildi, üçü yeniden yapıldı. İller Bankasının İstanbul’daki bina ve lojmanı güçlendirildi. 

SANAYİ BAKANLIĞI’NIN İKİ BİRİMİ ANLAŞAMADI GÜÇLENDİRME KALDI 

Bu arada Sanayi ve Ticaret Bakanı Ali Coşkun’un yanıtı devletteki ağır bürokrasi mekanizmasının işleyişine güzel bir örnek oluşturdu. Coşkun, kirada oturulan İstanbul İl Müdürlüğü binasındaki hasarın “mal sahibince giderilmeye çalışıldığını” bildirdi. Coşkun, şeker fabrikalarına ait 20 binada hasar oluştuğunu, bunlardan 17’sininin güçlendirmesinin yapıldığını, 3 binanın ise kullanılamadığını bildirdi. Bakan Ali Coşkun, TSE ile ilgili olarak da bakanlığının iki birimi arasındaki anlaşmazlık nedeniyle binanın güçlendirilemediğini şöyle itiraf etti:
“2005 yılında mülkiyeti TSE’ye ait olan Sirkeci’deki Şekerhan binası ön inceleme raporuna istinaden deprem güvenliği ve güçlendirme projesi hizmet işi ihale süreci başlatılmış, binanın boşaltılması için gerekli yazışmalar yapılmış, ancak binada kiracı olarak bulunan Sanayi ve Ticaret İl Müdürlüğünün 2005 yılı bütçelerinde ödenek bulunmaması sebebiyle, binayı boşaltamadıklarından ihale süreci iptal edilerek durdurulmuştur.”