Malatya'da İncil dağıtan Zirve yayınevine yönelik kanlı saldırı, tüm dünyada tepki yarattı.Malatya'daki vahşetle ilgili son gelişme ise saldırıyla ilgili soruşturmada gözaltı sayısı 10'a çıktı. İşe dünya basınında kanlı baskınla ilgili değerlendirmeler:

NYT: TÜRKİYE'NİN GEÇMİŞİNDEN GELEN HAYALETLERİ"

New York Times, Malatya'da bir zamanlar yoğun bir Ermeni nüfusu olduğunu ancak Doğu Türkiye'deki Ermenilerin ya ayrılmaya zorlandığını yada sözde "Ermeni soykırımı"na kurban gittiğini öne sürdü. Son milliyetçi saldırılar için "Türkiye'nin geçmişinden gelen hayaletler" nitelemesini yapan gazete, Mehmet Ali Ağca ve Hrant Dink'in Malatalyalı olduklarına işaret etti. Gazete, "Türk toplumunda değişim başladı ve ülkenin milliyetçi kanadı giderek artan bir biçimde şiddete başvuruyor" görüşünü dile getirdi.

FT: TÜRKİYE'DE ÖZGÜRLÜKLER KIRILGAN

Ekonomi gazetesi Financial Times ise, Malatya'daki saldırının Türkiye'nin "etnik gerilimlerini daha fazla alevlendirebileceği" yorumunu yaptı. Kaymaz davasının sonucuna da dikkat çeken gazete "Bu iki gelişme Türkiye'deki dini ve diğer özgürlüklerin kırılgan özeliğine işaret ediyor" diye yazdı.

TELEGRAPH: IRAK'TAKİ TATİKLERİ İTHAL EDİLİYOR KAYGISI

Diğer İngiliz gazetesi The Daily Telegraph ise, "İslamcı köktendinciler, Irak'taki dindaşlarının kullandıkları taktiklerini ithal etmekte olmalarından kaygı var" ifadesini kullandı. Gazete, "Saldırının, laikliğin, İslam'ın ve milliyetçiliğin kuvvetli güçleri arasındaki çatışmaların arttığı bir dönemde meydana geldiği" değerlendirmesini yaptı.

INDEPENDENT: "KURBANLARIN ELLERİ BAĞLANIP BOĞAZLARI KESİLDİ"

Independent gazetesi de Zirve Yayınevi saldırıya maruz kalan kurbanların ellerinin ve ayaklarının bağlandığını, boğazlarının kesilerek öldürüldüklerini yazdı. Haberde, kurbanlardan ikisinin Türk, birinin de 2003'ten bu yana Türkiye'de yaşayan bir Alman olduğu vurgulandı. Malatya'nın bir milliyetçilik yuvası olduğunu ve 1981 yılında Papa İkinci Jean Paul'e suikast girişimde bulunan Mehmet Ali Ağca'nın da memleketi olduğunu belirtti.

D.WELLE: DÜNYANIN GÖZÜ MALATYA'DA

"Dünyanın gözü Malatya'da" başlığını kullanan Alman Deutsche Welle de yayınevinin çeşitli gruplardan tehdit aldığını belirterek Almanya ve Avrupa Konseyi'nin saldırıyı kınadıklarını kaydetti.

EL PAİS: SALDIRI ERDOĞAN İÇİN HASSAS BİR ORTAMDA OLDU

Aşırı milliyetçi grupların kısa bir süre önce yayınevini protesto ettiklerini kaydeden İspanyol El Pais de, saldırının "Saldırının, Erdoğan hükümeti için hassas siyasi ortamda, cumhurbaşkanlığı seçimleri öncesi gerçekleştiği"ne dikkat çekti.

LA TİMES: TÜRKİYE'NİN AZINLIKLARA YÖNELİK TUTUMU ENDİŞE KAYNAĞI

ABD'li Los Angeles Times ise, saldırının Türkiye'deki ufak Hıristiyan toplumunda "şok dalgaları" yarattığını belirterek "Türkiye'nin, kendi dini ve etnik azınlıklarına karşı bazen takındığı tutumu Batı hükümetleri için sürekli bir endişe kaynağıdır. Hükümet, resmen tölerans tavsiye ederse de tarihi olarak aşırı milliyetçi grupları frenlemedi" yorumunu yaptı.

TIMES: "İNCİL YAYINCISI HIRİSTİYANLARIN GIRTLARI KESİLDİ"

İngiliz Times gazetesi, Malatya'da İncil yayınlayan bir kitabevindeki Hıristiyanların gırtlaklarının kesildiğini belirterek olayın yaşandığı Malatya'nın muhafazakar bir Doğu ili olduğunu yazdı. Türkiye'de inanç değiştirmeye çalışmanın yasa dışı olmadığını belirten gazete ancak bunu yapanların sert bir tepkiyle karşılandığını kaydetti.

BBC: HIRİSTİYAN AZINLIKLAR BASKILARDAN YAKINIYOR

Türkiye'de yükselen bir milliyetçilik dalgasının bulunduğunu belirten İngiliz yayın kurumu BBC ise, "Hıristiyan azınlıkları, baskı ve tacizlerden yakınıyorlar" ifadesini kullandı. BBC, Mehmet Ali Ağca'nın Malatya'lı olduğunu anımsatırken "Malatya çok milliyetçi bir kent" dedi.

LE MONDE: GEÇMİŞTE ÖLÜM TEHDİTLERİ ALMIŞLARDI

Fransa'nın büyük gazetelerinden Le Monde ise, İncil'i dağıtan bir yayınevinde boğazları kesilmiş üç kişinin bulunduğuna dikkat çekerek yayınevi müdürünün geçmişte ölüm tehditleri aldıkları açıklamalarına yer verdi.

GUARDIAN: "TÜRKİYE'DEKİ DİNİ AZINLIKLARA SON SALDIRI"

Bir başka İngiliz gazetesi Guardian da Hıristiyanlığa geçen iki Türk ve bir Almanın Malatya'da öldürüldüğünü yazdı. Haberde saldırının, gazeteci Hrant Dink'in öldürülmesinden iki ay sonra gerçekleştiği ve Ağca'nın da Malatyalı olduğu hatırlatıldı.

ABC: ÜÇ MİSYONER ÖLDÜRÜLDÜ

İspanyol ABC gazetesi de "Bir yayınevindeki saldırıda üç misyoner öldürüldü" başlıklı haberinde yayınevinin geçmişte tehditler aldığını
belirterek Hizbullah'ın olaydaki olası rolünün araştırıldığını belirtti. 

Mutafyan: Benim doğduğum, büyüdüğüm ülkem, böyle bir yer değildir 

Patrik Mutafyan, "Benim doğduğum, büyüdüğüm ülkem, böyle bir yer değildir. Benim tanıdığım Müslüman inananlar ise, kesinlikle bu gibi vahşolaylarla birlikte gelen yakıştırmaları hak etmemektedirler." dedi.

Malatya'da işlenen cinayetle ilgili internet sitesinde yazılı açıklama yapan Patrik Mesrob II Mutafyan, "Vahşi olayda yaşamlarını yitiren dindaşlarımın ruhlarının huzuru için dua ediyorum." şeklinde konuştu. Mutafyan, onları katleden gençlerin ne büyük bir günah işlediklerinin farkına varmalarını istedi.

Ulusal basında bazı gazetelerin, bu olayı "İhanet" olarak manşetlere taşıdığına işaret eden Mutafyan, "Kendilerine katılıyorum. Ülkemizin dünya basınına bu gibi vahşolaylarla geçmesi beni ziyadesiyle üzmektedir. Benim doğdum, büyüdüğüm ülkem, böyle bir yer değildir. Benim tanıdığım Müslüman inananlar ise kesinlikle bu gibi vahşolaylarla birlikte gelen yakıştırmaları hak etmemektedirler." şeklinde konuştu.

Zanlıların genç olmalarının ayrıca düşündürücü bir faktör olduğunu belirten Mutafyan, "Ülkemizde gittikçe artan sungerilim ortamı, siyasetçilerimizin sadece seçim kaygısıyla davranmamaları, ülkemizin gerçek sosyal olaylarıyla da yakından ilgilenmeleri gerektiğini akla getirmektedir. Çünkü asıl sorun, birkaç gencin cezalandırmasıyla ilgili değildir. Asıl sorun, gençlerimizin nasıl hunharca cinayet işleyebilecek duruma getirilmiş olmalarıdır. Bu son derece kaygı verici bir durumdur. Yetkililerin asıl odaklanmaları gereken husus da budur. Yetkililerin, bu konularda ne denli samimi olduklarını önümüzdeki günlerde hepimiz göreceğiz. Kamuoyu, gelişmeleri dikkatle izleyecektir. Bu olay da, bundan öncekileri gibi ya karanlıkta kalacak, ya da gün ışığına çıkarılacaktır." ifadelerini kullandı. 

İslam dini adam öldürmeyi tasvip etmez

Diyanet İşleri Başkanlığı Din İşleri Yüksek Kurulu üyesi Prof.Dr. Saim Yeprem ANKA'ya yaptığı açıklamada, İslam dininin bir insanı haksız yere öldürmeyi bütün insanlığı öldürmekle eş tuttuğunu belirtti.

Hristiyanlık'a yönelik kitaplar bastığı belirtilen Zirve Kitabevi'nin Malatya bürosunda görevli biri Alman, 3 kişinin öldürülmesini de kınayan Yeprem, asla din, dil, ırk ayrımı yapılmaması gerektiğini söyledi. 

Fener Rum Patrikliği cinayetleri lanetledi 

Fener Rum Patrikliği, dün Malatya'daki bir yayınevinde işlenen cinayetlerin lanetlendiğini bildirdi.

Patriklikten yapılan yazılı açıklamada, "Dün Malatya'da gerçekleşen ve tüm halkımızı üzüntüye boğan katliamı şiddetle lanetliyoruz" denildi.

Açıklamada, şunlar kaydedildi:

"Son zamanlarda Türkiye'nin huzur bütünlüğüne yönelik provokatif terör eylemlerindeki artış, bizleri derinden üzmektedir. Vahşice işlenen bu cinayetlerin failleri bir an önce bulunarak, terör eylemin arka planı mutlaka aydınlatılmalıdır.

Böyle bir zalimliğin Türkiye'ye ve vatandaşlarımıza mal edilmesi mümkün değildir. Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarının, dinsel veya kültürel farklılıklarıyla bu vahşet sahneleri karşısında kader birliği ile daha çok kenetleneceğine inanmak istemekteyiz.

Şiddetin toplumumuzda gösterdiği artış karşısında yüce Tanrı'ya sığınmakta, hayatını kaybedenlere rahmet, acılı ailelerine sabır ve tüm halkımıza başsağlığı dilemekteyiz."

GÖZALTINDAKİLERİN SAYISI 10'A ÇIKTI

Bu arada Malatya Valisi Halil İbrahim Daşöz, soruşturmanın çok yönlü olarak devam edildiğini bildirerek, "Her türlü delil, belge, bulgu, bilgi değerlendirilmektedir. Tabii tahkikatın sürdürülüşü yasalara bağlı prosedürlere göre söz konusu. Her şey prosedüre uygun olarak adli mercilerimizce yürütülmektedir. Her şey zaman içinde adli mercilerimiz ihtiyaç halinde safahat hakkında açıklayacaktır. Şu anda gözaltı sayısı 10'dur" dedi.

Daşöz, 3 kişinin boğazının kesilerek öldürüldüğü Zirve Yayınevine gerçekleştirilen saldırıyla ilgili yaptığı açıklamada şunları söyledi:
"Otopsileri yapıldı. Alman uyruklu Tilmann Geske, Uğur Yüksel Elazığ doğumlu Türk vatandaşı, Necati Aydın Erzurum doğumlu Türk vatandaşı. Uğur Yüksel gece yakınlarına teslim edildi.Yakınları tarafından Elazığ'a götürüldü.

Dün eldeki şüpheli şahıs sayısını 5 olarak ifade etmiştim. Bunun dışında gelişmeler neticesinde 5 gözaltı daha söz konusu. Şu an olayın takibatı, soruşturulması, incelenmesi tamamen adli süreç içersinde devam etmektedir. Görevli ve yetkili savcılarımız, tüm emniyet birimlerimiz ve ilgili tüm birimlerimiz kendilerine yardımcı olmaktadır."

Gözaltına alınan diğer kişilerle ilgili bilgi veren Vali Düşöz, aşağı yukarı ilk grupla aynı yaş grubunda olduklarını söyledi. Daşöz, olayın her yönü üzerinde durulduğunu belirterek, gözaltına alınan diğer 5 kişinin öncekilerle aynı yerde kalmadığını söyledi. Daşöz, "Şunu ifade etmek istiyorum kısa süre içinde olayın bütün boyutlarıyla ortaya koyulabileceğine umutluyum" dedi.

"Cinayetin neden işlediklerine ilişkin bir bilgi var mı" sorusunu yanıtlamaktan kaçınan Daşöz, "Tahkikat, takdir edersiniz ki gizlilik içersinde yürütülüyor. Gerek alınan bilgiler, gerek elde edilen bilgiler, her türlü ayrıntı, ilgili mercilerimizce olayın her türlü boyutu gözününde bulundurularak değerlendiriliyor" diye konuştu.

İlk gözaltına alınanların yapılan adli sicil sorgulamasından bir şey çıkmadığını bildiren Vali, "Daha sonra alınanlarla ilgili araştırma ise devam ediyor" derken, "Aynı yurtta mı gözaltına mı alındılar?" şeklindeki bir başka soruyada, "Değişik noktalarda gözaltına alındılar" diyerek yanıtladı.
Cumhuriyet Başsavcılığının gerek duyarsa Adli Otopsi'ye ilişkin bilgi verebileceğini belirten Daşöz, "örgütsel bağlantı var mı?" sorusunu ise şöyle yanıtladı:

"Her ihtimal dikkate alınarak bu olay soruşturuluyor. Ama olayın farklı yönleri de söz konusu. Olay biçimi itibarıyla kamuoyunda yoğun olarak belirtilen bir yöntemden farklı yönleri de olduğu ifade edildiği için, dediğiniz ihtimalde göz önünde bulundurularak çok yönlü olarak araştırılıyor."

Bir başka basın mensubunun "istihbarat zafiyatı söz konusu mu?" sorusuna "Olayın polise intikal etmesinden sonra polisin oraya erişimi dakikalarla ifade edilebilecek kısalıktadır. Oraya çok yönlü ekipler intikal ediyor" diyerek daha fazla bilgi vermesinin soruşturmanın selameti açısından sakıncalı olacağını kaydetti.