İstihdam paketi komisyondan geçti

İşsizliğin azaltılması ve istihdamın artırılması amacıyla hazırlanan istihdam paketi, TBMM Sağlık, Aile, Çalışma ve Sosyal İşler Komisyonu'nda kabul edildi.

AK Parti Trabzon Milletvekili Cevdet Erdöl başkanlığında toplanan TBMM Sağlık, Aile, Çalışma ve Sosyal İşler Komisyonu, İş Kanunu ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı'nın görüşmelerini tamamladı. Görüşmelerin sonunda tasarı kabul edildi. Tasarıya göre işverenler, 50 veya daha fazla işçi çalıştırdıkları özel sektör işyerlerinde yüzde 3, kamu işyerlerinde yüzde 4 oranında özürlüyü meslek, beden ve ruhi durumlarına uygun işlerde çalıştırmakla yükümlü olacak. Bu madde kapsamında özel sektör işverenlerince çalıştırılan 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu'na tabi sigortalıların, 506 sayılı kanunun 78. maddesiyle belirlenen prime esas kazanç alt sınırı üzerinden hesaplanan sigorta primine ait işveren hisselerinin tamamı Hazine'ce karşılanacak. Özel sektör işyerlerinde zorunlu hükümlü ve terör mağduru çalıştırılması şartı da kaldırılıyor.

İşverenler, devamlı olarak en az 50 işçi çalıştırdıkları işyerlerinde alınması gereken iş sağlığı ve güvenliği önlemlerinin belirlenmesi ve uygulanmasının izlenmesi, iş kazası ve meslek hastalıklarının önlenmesi, işçilerin ilk yardım ve acil tedavi ile koruyucu sağlık ve güvenlik hizmetlerinin yürütülmesi amacıyla işyerindeki işçi sayısı, işyerinin niteliği ve işin tehlike sınıf ve derecesine göre bir işyeri sağlık ve güvenlik birimi oluşturmakla, bir veya birden fazla işyeri hekimi ile gerektiğinde
diğer sağlık personelini görevlendirmekle, sanayiden sayılan işlerde iş güvenliği uzmanı olan bir veya birden fazla mühendis veya teknik elemanı görevlendirmekle yükümlü olacak. İşverenler, bu yükümlülüklerinin tamamını veya bir kısmını, bünyesinde çalıştırdığı ve bu maddeye dayanılarak çıkarılacak yönetmelikte belirtilen vasıflara sahip personel ile yerine getirebileceği gibi işletme dışında kurulu ortak sağlık ve güvenlik birimlerinden hizmet alarak da yerine getirebilecek.
Günlük işsizlik ödeneği, sigortalının son 4 aylık prime esas kazançları dikkate alınarak hesaplanan günlük ortalama brüt kazancının yüzde 50'si olacak. Bu şekilde hesaplanan işsizlik ödeneği miktarı, 16 yaşından büyük işçiler için uygulanan aylık asgari ücretin brüt tutarını geçemeyecek.

Tasarıya göre sigortalı sayılan kişileri hizmet akdine tabi olarak çalıştıran işverenin konkordato ilan etmesi, işveren için aciz vesikası alınması, iflası veya iflasın ertelenmesi nedenleriyle işverenin ödeme güçlüğüne düştüğü hallerde geçerli olmak üzere işçilerin iş ilişkisinden kaynaklanan 3 aylık ödenmeyen ücret alacaklarını karşılamak amacıyla İşsizlik Sigortası Fonu kapsamında ayrı bir Ücret Garanti Fonu oluşturulacak. Bu madde kapsamında yapılacak ödemelerde işçinin, işverenin ödeme güçlüğüne düşmesinden önceki son bir yıl içinde aynı işyerinde çalışmış olması koşulu esas alınarak, temel ücret üzerinden ödeme yapılacak. Bu ödemeler 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu'nun 78. maddesi uyarınca belirlenen kazanç üst sınırını aşamayacak. Ücret Garanti Fonu, işverenlerce işsizlik sigortası primi olarak yapılan ödemelerin yıllık toplamının yüzde 1'i olacak. Ücret Garanti Fonu'nun oluşumu ve uygulanmasıyla ilgili usul ve esaslar yönetmelikle belirlenecek.

Sigortalı sayılan kişileri hizmet akdine tabi olarak çalıştıran işveren, genel ekonomik kriz veya zorlayıcı sebeplerle işyerindeki haftalık çalışma sürelerini geçici olarak önemli ölçüde azaltması veya işyerinde faaliyeti tamamen veya kısmen geçici olarak durdurması halinde durumu derhal gerekçeleri ile birlikte Türkiye İş Kurumu'na, varsa toplu iş sözleşmesi tarafı sendikaya bir yazı ile bildirecek. Talebin uygunluğunun belirlenmesine ilişkin usul ve esaslar, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı'nca çıkarılacak yönetmelikle belirlenecek. Bu nedenlerle işyerinde geçici olarak en az 4 hafta işin durması veya kısa çalışma hallerinde işçilere çalıştırılmadıkları süre için işsizlik sigortasından kısa çalışma ödeneği ödenecek. Kısa çalışma süresi, zorlayıcı sebebin devamı süresini ve 3 ayı aşamayacak. Günlük kısa çalışma ödeneğinin miktarı, işsizlik ödeneği miktarı kadar olacak.
İşsizlik Fonu'nun 2008 yılı içinde nemalandırılması sonucunda elde edilen gelirin tamamı, fon tarafından tahsilini izleyen 15 gün içinde Hazine İç Ödemeler Muhasebe Birimi hesaplarına aktarılacak ve genel bütçeye gelir kaydedilecek. Kaydedilen bu tutarlar, Yüksek Planlama Kurulu kararına göre öncelikle Güneydoğu Anadolu Projesi kapsamındaki yatırımlar ile münhasıran bölgesel ekonomik kalkınma ve sosyal gelişmeye yönelik yatırım alanlarında kullanılmak üzere ilgili idare bütçelerine ödenek kaydedilecek.

2009-2012 yılları içinde nemalandırılması sonucunda elde edilen gelirin tamamı, Güneydoğu Anadolu Projesi kapsamındaki yatırımlar ile münhasıran bölgesel ekonomik kalkınma ve sosyal gelişmeye yönelik yatırımların finansmanı için kullanılacak.

Ağır ve tehlikeli işlerde çalıştırılacak olanlara mesleki eğitim alma zorunluluğu da getiriliyor. Mesleki eğitim almamış işçiler, 16 yaşını doldurmamış genç işçiler ve çocuklar, ağır ve tehlikeli işlerde çalıştırılamayacak. İşyerlerinde iş sağlığı ve güvenliği için önlem almayanlar bin YTL para cezasına çarptırılacak.
İşyerinin açılmasına izin vermeye yetkili belediyeler ile diğer ilgili makamlar, bu izni vermeden önce Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı'nca verilmesi gerekli işletme belgesinin varlığını araştıracak. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı'nca işletme belgesi verilmemiş işyerlerine belediyeler veya diğer ilgili makamlarca işyeri açılma izni verilemeyecek.

Yapt'feverenin ödeme güçlüğüne düştüğüığı işle ilgili bölge müdürlüklerine bildirimde bulunmayan alt işverene, çalıştırdığı her işçi için 150 YTL, 16 yaşını doldurmamış genç işçiler, çocuklar ve mesleki eğitim almamış kişileri ağır ve tehlikeli işlerde çalıştıranlara her işçi için bin YTL, işyerini muvazaalı olarak bildiren asıl işveren ile alt işveren veya vekillerine ayrı ayrı 10 bin YTL idari para cezası uygulanacak.

Tasarıda işverenin SSP priminde 5 puanlık indirime gidilmesi de öngörülüyor.