Gelişim devam ederken hiç estetik önerilir mi?

'Deniz Akkaya ile Top Model' yarışmasının jüri üyelerinin 15-16 yaşındaki yarışmacılara yaptığı eleştirilerin ciddileşmesi, ünlü mankenlerle ajans sahiplerini öfkelendirdi: O yaştaki bir kız daha gelişimini bile tamamlamamıştır. Estetiğe nasıl yönlendiriyorlar!.

Deniz Akkaya, Armağan Çağlayan, Cengiz Abazoğlu ve Uğurkan Erez'in jüri üyeliğini yaptığı 'Deniz Akkaya ile Top Model' yarışması, tepki topluyor. Jüri üyelerinin 15-16 yaşındaki yarışmacılara, "Göğüslerin biraz düşük. Eğer manken olmayı istiyorsan, onları halletmen lazım" şeklindeki sözleri, gerek kağıt bebeklerin dünyasından, gerek ajans sahiplerinden, gerekse psikiyatrlardan eleştiri yağmuruna tutuluyor... 

Kendine güveni kalmaz

PSİKİYATR DR. ARMAĞAN SAMANCI:

Bu konuşmalar o yaştaki çocukların iç dünyalarının gelişimini bozar. Bu yüzden dış görünüşlerini değiştirerek mutluluğu bulmaya, kendilerini iyi hissetmek için estetik yaptırmaya başlarlar. O yaştaki bir çocuğun doğal gelişimi bozulduğu zaman, her tür ruhsal rahatsızlık için zemin hazırlanmış oluyor. Bu çocuklar ileride kaygı bozukluğu, depresyon ve güvensizliğin yanı sıra; uyuşturucu madde ve alkol kullanarak kendi kendilerine zarar da verebilir. 

Büyüklere bile söylenmez

MANKEN AJANSI SAHİBİ ÖNER EVEZ:

15 yaşında ergenlik çağındaki bir kıza 'Göğüslerini hallet' ne demek? Bize 18'inde bir model geldiğinde anne-babasıyla birlikte görüşüyoruz. Önce eğitime yönlendiriyoruz. Gelecek vaat ediyorsa önce eğitimine önem vermesini istiyoruz. 'Göğsün böyle, burnun böyle' diyerek kimsenin kafasına bir şeyler sokmuyoruz. Güzide Duran bile göğüslerini daha yeni yaptırdı. 18 yaşından büyüklere bile böyle eleştiriler yapılması yanlış. Fiziksel özellikler varsa kemerli burun, küçük göğüs rahatsız etmez. 

Modeller Doğru Bulmuyor

Güzide Duran:
*Bu sözler 15-16'sındaki bir kız için doğru olmayabilir. Çünkü bu daha gelişimlerini tamamlamamışlardır. 22-23 yaşındaki bir kıza bu tarz eleştirilerde bulunabilirsin. Bana da 'burnun kemikli, ameliyat ol' derlerdi. Kimseyi ciddiye almazdım.

Sema Şimşek:
*Ayakkabı konusunda diyecek bir şeyim yok. Ben de iki numara küçük ayakkabıyla podyuma çıktığımı biliyorum. Ama fiziksel anlamdaki eleştirileri yanlış buluyorum. O yaştaki bir çocuğa bu tarz eleştiriler yapılmamalı. O yaştaki biri gelişimini sürdürmektedir. Doktorlar bile o yaşta burun ameliyatı yapmıyor.

Ebru Şallı:
*15'indeki bir kız daha çocuktur; böyle eleştirilmeleri, onların üzerlerinde çok olumsuz etkiler yaratabilir. Zaten 15-16 yaşındaki bir insan vücut gelişimini henüz tamamlamamış, büyümeye devam ediyordur. Ben ilk estetik operasyonumu 20 yaşımdayken oldum.

Nihan Akkuş:
*17 yaşımda Elite Model Look'a girdim. Küçük yaşta yarışmaya girmenin hem avantajı, hem de dezajantajı vardır. 20 yaşındaki yarışmacıyla 15-16 yaşındaki yarışmacının psikolojisi aynı değil. Küçük yaştaki kızlar için bu kadar eleştiri ağır. Gelişimini tamamlamamış bir kız çocuğuna doktorlar bile estetik yapmıyor. Deniz Akkaya 16'sında mı estetik oldu? 

Kızım sen şu göğüslerini yaptır da gel!
Küçük yaştaki çocukların çalıştırılması yasak. Peki küçük yaştaki kızların model ya da manken olarak çalıştırılması yasal mı? Star TV'deki Top Model Yarışması'nı izlerken aklımdan bunlar geçti. Daha 15-16 yaşındaki çocuk, file çorapları, mini şortu, 20 santimlik topuklarıyla jürinin karşısındaydı. Jüri değerlendirme yapıyordu: "Bana göğüslerin biraz düşükmüş gibi geldi. Eğer manken olmayı gerçekten istiyorsan, onları halletmen lazım!.." Bir diğeri söze giriyordu: "Evet, yarışmadan sonra istersen sana tanıdık doktor önerebiliriz..." Bunlar daha çocuk... Bir çocuğu yüzbinlerin gözü önünde "Senin göğsün şöyle, kalçan böyle" diye kritik etmek acaba ne kadar doğru? O çocuk daha bu yaşında zorunlu bir cinsel meta halinde değerlendirilmenin yükünü omuzlayabilir mi? Bu durum, onu ekranda izleyen 12-13 yaşındaki kızlar üzerinde "Yoksa geç mi kalıyorum?" etkisi yaratmaz mı?

'BU SENİN HAYATININ OLAYI'
Bir de işin 'azarlama' bölümü var ki; yürek dayanmıyor. Kızlar jürinin karşısında tir tir titrerken, jüri üyesi "Ayakkabım sıkıyordu, o yüzden yürüyemedim" diye mırıldanan zavallıya parlıyor: "Böyle bir şeyi nasıl söylersin? Ayağına iki numara küçük gelse bile yürümek zorundasın. Bu senin hayatının olayı!" Kızın titremeleri 8.4'lük deprem salınımlarına dönüşüyor. O an üzerinde bulunduğu platform, podyum olmaktan çıkıp, sırat köprüsü haline geliyor... Ve titreye titreye 'hayatının yürüyüşünü' yapıyor... Bir başka çocuk da aynı mazereti söyleyince, jüri üyesi köpürüyor: "Bunu nasıl söylersin? Az önce arkadaşın bu mazereti dile getirdiği için kötü puan almadı mı? Model dediğinin kafası da çalışacak. Ben oyumu değiştiriyorum. Senin elenmeni istiyorum..." Doğal olarak, yarışma, 16 yaşındaki genç kız için o anda işkenceye dönüşüyor. Suratında "Allah'ım bir an önce elenip, gideyim. Şu soyunma odasına bir gireyim de gerisi önemli değil" ifadesi beliriyor. Sonunda eleneni ve devam edecek olanı, kahpece arkadan vuran ayakkabı belirliyor!.. Yıllar önce 13-17 yaş arasında 'lolita' seçen Elite Model Look yarışması için de benzer tartışmalar yaşanmıştı. Hatta RTÜK, bu yarışmayı yayınlayan atv'ye kapatma cezası bile vermişti. Dönemin uzman psikiyatrları da yarışmaya tepki göstermişti. Örneğin, Çapa Tıp Fakültesi Öğretim Üyesi Psikiyatrist Doç. Dr. İlhan Yargıç, "Özellikle 18 yaşın altında olan genç kızların bu yarışmalarda kullanılması psikolojik ve sosyal açıdan olumsuz sonuçlar verebilir. Anne- babaların ekonomik kaygılarla çocuklarını bu yönde kanalize etmeleri yanlıştır. Güzellik yarışmalarının, sponsor firmaların reklamı ve kanalların reyting kaygısı için yapıldığı ortadadır. Lolita, filmi de çekilmiş eski bir romanın, aile içi cinsel taciz kurbanı küçük kız kahramanıdır. Yarışmacı genç kızlarımıza 'lolita' denmesi bile durumun vahametini anlatmaya yeter" şeklinde görüş bildirmişti. Bilim adamlarının görüşünde bir değişiklik olduğunu sanmıyorum.

DENGE SON DERECE HASSAS
Top Model yarışması son derece hassas bir denge üzerinde salınıyor. Bir tarafta genç kızların kafasını karıştırmak, onları zamanından önce olgunlaştırmaya yönelik, cinsel meta olarak kullanılma tehlikesi içeren, onlara kaldıramayacakları sorumluluklar yükleyen, taştan bir heykelmiş gibi kritik edilme acısı yaşatan değerlendirmeler; öte yanda yıllardır makbul bir meslek olarak görülmeyen, gösterilmeyen modelliğin, çağdaş, ahlaklı bir meslek olarak algılanmasını sağlama misyonu... Denge pek hassas... 15 yaşındaki kıza "Sen şu göğüslerini bir kaldırt da gel bakalım" denilemeyecek kadar hassas...