Karadeniz fıkrası gibi sefer!

Kemalpaşa’ya uçakla gitmek Karadeniz fıkrası gibi

Dünya krizle boğuşuyor ama Türkiye’nin en kuzey doğusundaki Hopa-Kemalpaşa’nın krizden haberi yok. Günde 5 bin, pazar kurulan günlerde ise 15 bin Gürcü’nün alışveriş için geldiği ilçede bavul ticareti hacmi günlük 1-3 milyon dolara ulaştı. Çünkü Gürcülerin 300 dolara kadar alışverişleri vergiden muaf.

Buna karşılık Hopa’ya gitmek isteyen Türkler de daha yakın olduğu için önce Gürcistan Batum’a uçuyor, oradan otobüslerle Hopa’ya geçiyor. Çünkü Türklere de pasaportsuz giriş serbest.

Artvin ili Hopa ilçesi Kemalpaşa sürekli artan bir Gürcü istilasına uğruyor. Günübirlik vizesiz geçiş var iki ülke arasında. Sınırda yapılan ticarette, yayaların taşıdığı 300 dolar değerinde olan mallar vergiden muaf. Bu nedenle de 300 dolardan fazla mal almak isteyen Gürcüler alışverişlerini yapmaya tüm aile fertlerini getiriyorlar. Bunun sonucunda da Kemalpaşa çoluk, çocuk, eş akraba bavul ticaretine gelen Gürcülerle dolup taşıyor.
Nüfusu 3 bin 500 kişi olan Kemalpaşa’ya, günde 5-15 bin arasında değişen Gürcü, Sarp sınır kapısından giriyor. Esnafın siyah battal naylon poşetlere doldurduğu malların parasını dolar veya Lari (Gürcü parası) olarak peşin ödüyorlar.
KARINCA NAKLİYAT
Paranın kokusunu erken duyanlar Türkiye’nin dört bir yanından buraya mağaza açmaya gelmiş. Mağaza açamayanlar da salı ve cuma günleri pazarda tezgâh kapma peşinde. Dükkân kiraları uçmuş. Aylık 2 bin 500 liraya veya 1 yıllık peşin 30 bin liraya dükkân tutanlar var. Belde sakinleri de boş arsalara dükkan yapıyor. Kimisi ahırını bile dükkâna çevirmiş.
Hopa Ticaret ve Sanayi Odası Yönetim Kurulu Başkanı Engin Koyuncu Gürcülerin ülkelerinde bulamadıkları hazır giyim ve ev tekstili ürünlerine ilgi gösterdiğini söylüyor: “Kemalpaşa’da yeni bir Laleli doğdu. Hareket 5 ay önce başladı. Biz bu tip alışverişe kendi aramızda ‘karınca nakliyat’ deriz. Kemalpaşa’da 370 dükkân var. Tüm esnafın günlük cirosu toplam 3 milyon doları buluyor.”

HOPA TÜRKİYE’NİN YURTDIŞINDAN UÇAKLA GİDİLEN TEK İLÇESİ
Hopa’ın beldesi Kemalpaşa’ya uçakla da gitmek mümkün. Hopa’ya en yakın hava meydanı Trabzon. Oradan da 2,5 saatlik bir kara yolu yolculuğuyla Hopa’ya veya Kemalpaşa’ya ulaşılıyor. Ama THY Hopa yolcuları için 17 Aralık 2007’den beri özel seferler düzenliyor. Nasıl mı? Tam bir Karadeniz fıkrası gibi:
Hopa’ya uçakla gitmenin en kestirme yolu, THY’nin Gürcistan’ın Batum kentine giden uçaklara binmek. Hem de pasaportsuz, sadece kimlikle. Bu uçuş için yurtdışına çıkış vergisi ödenmiyor. Uçakta Batum’a giden Gürcüler, Ermeniler, Azeriler ve yabancı turistler de var. Terminalde Gürcistan’a gelen yolcular pasaport kontrolüne girerken, Hopa yolcuları ayrı bir salona alınıyor. Burada isimleri kontrol ediliyor, sonra kapıda bekleyen Havaş’ın otobüsüne bindiriliyorlar. Bir Gürcü polisi ve gümrük memuru da onlara eşlik ediyor. Batum hava meydanından Sarp sınır kapısı 12 kilometre. Yolda otobüsü durdurmak ve kapılarını açtırmak yasak. Sarp Sınır Kapısı’na ulaşıldığında Gürcü polisi otobüsün içindeki yolcuları Türk polisine teslim ediyor. Bu kez otobüse Türk polis memuru biniyor. Aynı otobüs Hopa’nın merkezindeki Türk Hava Yolları terminaline gidiyor. Böylece Hopa, Türkiye’nin yurtdışından uçakla gidilen tek ilçesi unvanını alıyor.

MUZAFFER KÖSE (41) ÇORAP SATICISI

100 liralık dükkâna 2500 lira teklif ettim

Ben bir çorap şirketinin Karadeniz bölge bayiliğini yapıyorum. Buradaki potansiyeli duydum, geldim. Boş dükkân aradım bulamadım. Bir lastik tamircisi vardı, sahibine gittim. Kaç para kira alıyorsun diye sordum. 100 lira dedi. 2 bin 500 lira aylık veririm, onu çıkar beni al diye teklif yaptım. Dükkan sahibi hemen kabul etti. Beş ayda tüm Karadeniz bölgesinde yaptığım satıştan daha fazlasını bir ayda burada yaptım. Parayı kaptım.

ZEKİYE LOKUMCU (33) HOPALI EV HANIMI

Neden biz kazanmayalım dedim kursa gidip Gürcüce öğrendim

Ben ev kadınıyım, boş oturuyordum. Dışarıdan Kemalpaşa’ya gelen esnafların çok para kazandığını gördüm. Biz Hopalılar neden kazanmıyor? Neden ben de kazanmayayım? dedim. Belediyenin açtığı Gürcüce kurslarına yazıldım kursu bitirdim. Lisan öğrendim. Evimizin altında ahır ve kömürlük olarak yaptığımız ancak kullanmadığımız bölümü dükkân haline getirdik. Şimdi tekstil satıyorum. Ben de para kazanıyorum.

HÜSEYİN KILIÇ (27) İSTANBULLU TASARIMCI

Gürcüler her şeyin siyahını alıyorlar, griye bile tahammülleri yok

Kemalpaşa’nın potansiyeninin sesi İstanbul’a kadar geldi. Çalıştığım şirket için buraya gelip modern kıyafetler satan mağaza açtım. Buraya bavul ticareti için gelen Gürcüler’in akını oluyor. Gerçekten de satışlar inanılır gibi değil. Ancak Gürcüler sadece siyah renkli kıyafetleri alıyorlar. Her şeyi kapkara istiyorlar, gri renge bile tahammülleri yok. Ben mağazanın bir bölümüne renkli kıyafetler koydum. Şimdilik almıyorlar ama ilgilenmeye başladılar. Belki de ama kısa süre sonra onlara sarı, fuşya, yeşil kıyafetler de satacağım.

NATİA NAGASİDZE (36) GÜRCÜ ANESTEZİ UZMANI

Doktor maaşım 100 liraydı burada tezgâhtarlıktan 750 kazanıyorum

Gürcistan’da herkes bavul ticareti için Kemalpaşa’ya geliyor. Ben Batumluyum, ben de geliyorum ama alışverişe değil çalışmaya. Kemalpaşa’da tezgahtarlık yapıyorum. Ülkemde doktor olarak ayda 100 TL maaş alırken burada ayda 750 lira kazanıyorum. Bu para ile kalp hastası olduğu için çalışamayan eşime ve 2 çocuğuma bakıyorum.

KAZANILAN PARALAR DİSKOLARDA HARCANIYOR

Kemalpaşa’daki ticaretten Hopa’da yansıyan tek yön ise eğlence hayatı. Bu nedenle Hopa’da gece hayatı çok renkli. 6 diskotek var. Müzikli restoranların sayısı da küçük bir ilçeye göre oldukça fazla. Kafkas ve kuzey ülkelerinden gelen kadınlar, Hopa eğlence hayatının vazgeçilmezi. Hatta bazıları da seks işçisi olarak çalışıyor. Bu nedenle Türkiye’nin her yerinden yalnız erkekler Hopa’ya eğlenmeye geliyor.