KKTC’de iktidardaki Cumhuriyetçi Türk Partisi (CTP) ile Kıbrıs’taki Türk Barış Kuvvetleri Komutanı Korgeneral Hayri Kıvrıkoğlu arasındaki “Çavbella” krizinin ardından devlet kontrolündeki resmi televizyon olan, Bayrak Radyo Televizyonu’nda (BRT) yayınlanan belgesel gerginlik yarattı.

BRT’de Perşembe akşamı yayınlanan “Duvarımız” adlı belgesel, Türkiye’nin 1974’te gerçekleştirdiği Kıbrıs Barış Harekatını “istila” olarak nitelendiriyor, Rum mezalimine karşı direnen Kıbrıslı Türklerin kurduğu TMT(Türk Mukavemet Teşkilatı’nı (TMT) ise eleştiriyor. Belgeselde, 1974’te Ada’ya çıkan Türk Silahlı Kuvvetleri’ne (TSK) mensup subayların Rum kızlarına “tecavüz ettikleri”, “Rum çocuklarını annelerinin kucaklarından alıp, yerlere attıklarına” ilişkin, o dönemi yaşayan Rum kesimi vatandaşlarının “anılarına” da yer veriliyor. Duvarımız belgeselinin Perşembe akşamı “sansürsüz şekilde” yayınlandığını BRT yönetimi de, Türkiye’nin Lefkoşa Büyükelçiliği de doğruladı.

BRT Genel Müdürü Hüseyin Gürşan ise, Vatan’a yaptığı açıklamada Duvarımız belgeselinin Kıbrıs’ta hem Türklerin, hem de Rumlar’ın yaşadığı acıları yansıttığını söyledi. Belgeselde, Kıbrıs basınında yer alan yorumların aksine, EOKA’ya yönelik eleştiriler yer aldığına dikkat çeken Gürşan, “Belgesel 1993’te çekilmiş. Neden BRT yıllarca yayınlamadığı halde şimdi yayınladı?” sorusunu şöyle yanıtladı: “1 Nisan EOKA’nın kuruluş yıldönümüydü. EOKA’nın Kıbrıs’ta neler yaptığını, nelere neden olduğunu göstermek için belgeseli yayınladık. Kıbrıs Türk basını, belgeselin sadece Türk tarafına yönelik ifadelerini dikkate alıp, öyle eleştirdi. Oysa Rumlar’a da belgeselde çok büyük eleştiriler var. Belgesel, Avrupa’da pek çok film festivalinde yayınlandı. Türkiye’de de film festivallerinde, sinemalarda gösterildi.”

Kıbrıs medyası ayakta 

KKTC’de yayınlanan gazetelerde, hükümete ve BRT yönetimine karşı büyük kampanya başladı. Volkan Gazetesi, “Gürşan istifa” manşetiyle verdiği haberde, “Cumhurbaşkanı Talat, Başbakan Soyer, BRT Yönetim Kurulu ve Yüksek Yayın Kurulu bu rezalete ve ahlaksızlığa seyirci mi kalacak?” ifadesi kullanıldı.

Bir Türk ve bir Rum hazırladı 

Belgeseli Kıbrıs Türk tarafından Niyazi Kızılyürek, Rum Kesimi’nden ise Panikos Hrisantu tarafından 1993’de hazırlandı. Kızılyürek, şimdi KKTC’de iktidardaki CTP’nin yayın organı olan Yeni Düzen gazetesinde köşe yazarı olarak görev yapıyor. Panikos Hrisantu ise Rum Kesimi’nde Enformasyon Merkezi’nde çalışıyor.

Alman ZDF televizyonun desteğiyle çekilen 1992-93 yıllarında çekilen “Duvarımız” Alman ve Fransız televizyonlarında yayınlandı. Yunanistan resmi kanalı da yayınladı. 1997’de Abdi İpekçi Barış Ödülü’nü alan belgeselini Kıbrıs Rum yönetiminde ise, ne sinemalarda, ne de televizyonda yayınlanmasına izin verilmedi.