Mayın tarlası neden sorunlu
1. Haritalar geçersiz mi kaldı?
1959’da mayın döşenen arazi, Hatay’dan başlayıp Kilis, Gaziantep, Şanlıurfa, Mardin ve Şırnak’a kadar uzanan 350 metre eninde ve 510 kilometre uzunluğundaki alanı kapsıyor. Ottawa sözleşmesine göre arazinin 2014’e kadar temizlenmesi gerekiyor. 216 bin dönüm arazide 600 bin dolayında mayın olduğu tahmin ediliyor. Muhalefet, "Bugünkü teknolojiyle Genelkurmay nasıl temizleyemez?" diye soruyor. Hükümet yetkilileri ise gayri resmi olarak sel ve toprak hareketleri nedeniyle eski haritaların geçerliliği kalmadığını, mayınların çok farklı yerlerde olabileceğini belirtiyor.
2. Danıştay iptal etmişti
Maliye Bakanlığı, 2005’te mayından temizlenmesi karşılığında araziyi 49 yıllığına İsrailli bir firmaya ihale etti. Danıştay, hizmet satın alınması ile arazinin tarımsal amaçlı kullandırılması işinin aynı ihalede birleştirilmesinin hukuka uygun olmadığını, kamu yararı bulunmadığını belirterek ihale şartnamesini durdurdu.
3. Hükümet İsrail seçeneğini dışlamıyor
Şimdi muhalefet bu ihalenin yasal altyapısının hazırlandığını savunuyor. Hükümet ise tasarıda hem hizmet alımı hem de işletme devri yönteminin bulunduğunu, NATO İkmal ve Bakım Ajansı’nın (NAMSA) bu işi yapabileceğini belirtiyor. Ancak hükümet, İsrailli firma seçeneğini dışlamıyor.
4. Diğer 400 bin mayın ne olacak?
Muhalefet, "Mayın temizleme işiyle organik tarımın ne ilgisi var? Sınır bölgesinin İsrail’e verilmesi yeni bir Gazze sorunu oluşturur" görüşünü savunuyor. Muhalefet, yeni alınacak teçhizatla mayını Türk Silahlı Kuvvetleri’nin temizlemesini veya toprak devretmeden ihale yapılmasını öneriyor. Muhalefet, diğer sınırlardaki 400 bin mayının nasıl temizleneceğini de soruyor.
5. Neye göre 44 yıl devredilecek?
Maliyet hesapları 50 milyon dolar ile 1,6 milyar dolar arasında değişiyor. Milletvekilleri, devir yılının hangi hesaba göre yapılacağını öğrenmek istiyor.
6. Şirket petrol aratmazsa ne olacak?
Arazinin Suriye tarafında günde 500 varil petrol çıkarılıyor. Toprak altındaki madenler devlete ait. Ancak üst kullanım hakkını alan şirketin petrol aramaya izin vermesini sağlayacak bir kayıt bulunmuyor. Şirket, uluslararası tahkimle böyle bir sınırlama getirebilir.