Ortadoğu'daki savaşı sona erdirmek için yürütülen diplomatik çabalara yarın bir yenisi ekleniyor. Dünya liderleri bugün İtalya'nın başkenti Roma'da biraraya gelerek Ortadoğu krizine çözüm arayacak.

Konferansın öncelikle amacı bölgede ateşkesi sağlamak. İnsani yardım ve Lübnan'a uluslararası güç yerleştirilmesi de konferansın öncelikli gündem maddeleri arasında yer alıyor.

İtalya ve ABD'nin girimişimiyle düzenlenen konferansa bu iki ülkenin yanısıra İspanya, Almanya, Kanada, Rusya, Finlandiya ve Suudi Arabistan'dan temsilciler katılacak.

Konferansta Türkiye'yi temsilen Dışişleri Bakanı Abdullah Gül, Lübnan'ı temsilen de Başbakan Fuad Sinyora bulunacak. Konferansa İsrail ve Hizbullah'tan kimse katılmıyor.

Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Kofi Annan, AB ve Dünya Bankası temsilcileri de konferansın diğer katılımcıları arasında yer alıyor.

Annan: "Eli boş dönmek istemiyoruz"

Bu arada BM Genel Sekreteri Kofi Annan, New York'tan Roma'ya hareketinden önce yaptığı açıklamada, ''önemli olan, Roma Konferansı'ndan elimizde bu sorunu nasıl halledeceğimizi gösteren somut bir stratejiyle çıkabilmek. Konferanstan elimiz boş dönmek ve bir kez daha umutların kırıldığını görmek istemiyoruz'' dedi.

Roma Konferansı'nda özellikle taraflar arasında ateşkesin sağlanması ve Lübnan'ın güneyine yerleştirilecek uluslararası gücün tartışılacağını belirten Annan, ancak bu arada bölgede şiddetin ve ölümlerin durdurulması için bazı acil önlemlerin alınması gerektiğini söyledi.

Bölgedekilere insani yardımda bulunmanın çok önemli olduğunu vurgulayan Annan, konuşmasında, kaçırılan İsrailli askerlerin serbest bırakılmasını ve Hizbullah ve İsrail'in bombardımanlarının sona ermesi gerektiğini kaydetti.

Annan uzun dönemde de Lübnan hükümetinin kendi askeri gücünü güçlendirebilmesi, güneye asker konuşlandırabilmesi ve ülke topraklarının tamamında söz sahibi olabilmesi için desteklenmesi gerektiğine işaret etti.

Amaç 'ateşkes'

Konferansın amacı öncelikle ateşkesi sağlamak. Ancak bu konuda kimse ümitli değil. Zira ABD Dışişleri Bakanı Condoleezza Rice'ın Ortadoğu ziyareti bu anlamda sonuçsuz kaldı.

ABD, kalıcı ateşkes için Hizbullah'ın Güney Lübnan-İsrail sınırında oluşturulacak 30 kilometrelik tampon bölgeden çekilmesini ve iki İsrail askerinin serbest bırakılmasını şart koşuyor.

Hizbullah ise "önce ateşkes, sonra mahkum değişimi için görüşmeler" diyerek bu teklife karşı çıkıyor.

BM Genel Sekreteri Annan'ın planı, kısa vadede şiddetin durdurulması. Annan hemen ardından Hizbullah'ın İsrail askerlerini serbest bırakan bir planın uygulamaya konmasını istiyor.

Ancak ortadaki tablo acil ve kalıcı ateşkese iki tarafın da yanaşmayacağını gösteriyor.

Konferanstan ne sonuç çıkabilir?

Konferansın gündemindeki diğer iki önemli konu ise insani yardım ve Lübnan'a uluslararası güç yerleştirilmesi.

1982'den bu yana Güney Lübnan'da barışı koruma misyonu altında görev yapan yaklaşık 2 bin kişilik bir BM gücü var. Ama hem İsrail hem de Hizbullah'a göre bu güç bir 'başarısızlık' örneği.

Yeni bir uluslararası gücün Lübnan'a yerleştirilmesi için Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin karar alması gerekiyor.

Bunun ardından BM ya kendisi bölgeye güç göndermeye karar verecek, ya da NATO'ya görevi üstlenmesi teklifinde bulunacak

İsrail NATO önderliğinde bir güçten yana ancak bazı NATO üyeleri ise buna sıcak bakmıyor. Lübnan ise BM gücünü destekliyor. Washington ise tampon bölgede güçlendirilmiş Lübnan birlikleriyle uluslararası gücün birlikte görev yapmasını istiyor.

Bu yeni gücün barışı temin etme misyonuyla bölgeye gönderilmesi planlanıyor. Konu Türkiye'yi de yakından ilgilendiriyor. Zira böyle bir güce Türkiye'nin komuta etmesi gündemde.

Dışişleri Bakanlığı kaynakları da bir ateşkesin ardından Türkiye'nin böyle bir görevi üstlenmesine sıcak bakıldığını doğruladı.

Konsey'in 2004 yılında Lübnan'la ilgili aldığı 1559 sayılı kararda ülkedeki tüm militanların silah bırakması istenmişti. BM bölgeye yeni bir güç gönderirse, bu birliğin 1559 sayılı karar uyarınca silah kullanma hakkı olacak.

İngiltere 'ilke anlaşması' umuyor

Bu arada İngiltere Roma'da yapılacak Lübnan konulu toplantıdan ülkeye istikrar gücü fikri konusunda geniş bir 'ilke anlaşmasının' çıkmasını umuyor.

İngiltere Başbakanı Tony Blair'in sözcüsü, ''bu gücün görevini düzenlemeye olanak verecek bir uluslararası uzlaşmaya varmayı umuyoruz'' dedi ve Blair'in saat saat bu projeye destek toplamak için çaba sarf ettiğini kaydetti.

Roma'daki toplantıya katılacak olan İngiltere Dışişleri Bakanı Margaret Beckett, mümkün olan en kısa zamanda çatışmalara son vermek gerektiğini, ancak bunun oluşturulması zaman alacak bir uluslararası gücün bölgeye gönderilmesine bağlı olduğunu söylemişti.