Parti kapatmak imkansızlaşıyor
Hakkında kapatma davası açılan Demokratik Toplum Partisi (DTP)'nin imdadına "sivil anayasa" yetişecek.
Anayasa taslağında, Türkiye'nin parti mezarlığına dönüşmesinin önüne geçilmesi hedefleniyor. Yöntem ve içerikte yapılacak değişiklikle siyasi partilerin kapatılması istisnalar dışında neredeyse imkansız hale geliyor.
Siyasi partilere ancak "yoğun, sürekli ve ciddi tehlike" haline gelmeleri durumunda kapatma davası açılabilecek. Sadece başsavcının tekelinde olan dava açma yetkisinin 11 kişiden oluşan heyete verilmesi de gündemde. DTP'nin kapatma davasının en az 1 yıl sürmesi bekleniyor. Sivil anayasa değişikliğinin hayata geçirilmesi halinde iyileştirmelerden hem DTP hem de haklarında siyasi yasak istenen 221 kişi yararlanabilecek.
Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı'nın DTP'ye kapatma davası açması, dikkatleri parti kapatma davalarına çevirdi. Kamuoyundaki genel yaklaşım, parti kapatmalarının çare olmadığı ve bu durumun Avrupa Birliği (AB) sürecine zarar vereceği yönünde. Daha sivil ve demokratik bir Türkiye hedefiyle hazırlanan "sivil anayasa" taslağında siyasi partileri yaşatmaya yönelik tedbirlere yer veriliyor. Batı'da olduğu gibi istisnai haller dışında parti kapatmalarına son verilmesi amaçlanıyor.
10 kişiden oluşan AK Parti komisyonunun üzerinde çalıştığı ve önümüzdeki günlerde kamuoyunun tartışmasına açılacak olan taslakta, partilerin kapatılmasını zorlaştıran mekanizmalar geliştirildi. Mevcut hükümlere göre, partilere "odak olma" fiilinden dava açılabiliyor. Başsavcı Abdurrahman Yalçınkaya, DTP'ye, "Devletin bağımsızlığı, ülkesi ve milletiyle bölünmez bütünlüğüne yönelik eylemlerin odağı" haline gelmekten dava açmıştı. Anayasa değişiklik taslağında bu hüküm yenileniyor. Siyasi partiler, kapatma davasından önce uyarılacak. Program ve tüzüğü Anayasa'ya aykırı olan partilere ihtar verilecek. "Suç odağı" olmak için artık bu fiillerin siyasi partinin üyelerince 'yoğun, sürekli ve ciddi tehlike oluşturacak şekilde' işlenmesi şartı aranacak. Bir diğer yenilik, kapatılmaya sebep olan siyasilerle ilgili.
Partisinin kapatılmasına sebep olanlar siyasi yasak kapsamına alınmayacak. Taslak dava açmayı zorlaştırmayı da hedefliyor. Yürürlükteki Anayasa'ya göre, siyasi partilere kapatma davasını Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı açıyor ve dava Anayasa Mahkemesi'nde görülüyor. Dava yetkisinin "tek" kişinin iradesi yerine bir heyete bırakılması gündemde. Dava açma yetkisi için düşünülen makam, Yargıtay Ceza Daireleri Başkanlar Kurulu. AK Parti'nin Hukuk Komisyonu üyesi bir milletvekili bu değişikliği şöyle açıkladı: "Siyasi partilerle ilgili dava kararını bir kişinin iradesine bırakmak doğru değil. Bunun yerine 11 kişilik Ceza Daireleri Kurulu'nu yetkilendirmeyi düşünüyoruz. Dava açabilmek için de 5'te 3 çoğunluk aranacak."
AK Partili Dengir Fırat başkanlığındaki hukukçulardan oluşan komisyon "sivil anayasa taslağı"nı büyük ölçüde tamamladı. Hafta sonu Kızılcahamam'da yapılacak AK Parti'nin istişare ve değerlendirme toplantısında bu çalışmalar da ele alınacak. Taslak 15 Aralık'tan sonra kamuoyuna açıklanacak.
