Rice'dan manidar gecikme

Çırağan Sarayı'nda toplantının başlamasından önce çektirilen fotoğrafta, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, Irak Başbakanı Nuri El Maliki, BM Genel Sekreteri Ban Ki-mun, İKT Genel Sekreteri Ekmeleddin İhsanoğlu gibi isimler yer aldı.

Fotoğrafta, ABD Dışişleri Bakanı Condoleezza Rice'ın bulunmadığı gözlendi. ABD'nin Ankara Büyükelçiliği kaynakları, Rice'ın fotoğrafta geç kalması nedeniyle bulunamadığını belirttiler.

Katılımcılar aile fotoğrafının ardından toplantı salonuna geçtiler.

Erdoğan: BM'den görev bekliyoruz

Toplantının açılış konuşmasını Başbakan Erdoğan yaptı. İşte Erdoğan'ın konuşmasından notlar...

"Amacımız, kendi halkıyla barışık komşuları için risk ve tehditler teşkil etmeyen bir Irak inşaa etmek. Toprak bütünlüğü ile iç barışını sağlaması Irak kadar komşuları için de gerekli.

Bu toplantıda Irak'ın bütünlüğüne Irak'ın istikrara kavuşması bu amaca yönelik olarak önem arz ediyor. BM'nin Irak'ta üstlendiği rol, Irak'taki yeniden yapılanma süreci için önem taşımaktadır. Özellikle BM Genel Sekreterine teşekkür ediyorum. Toplantıda ulusal ve uluslararası terörizme vurgu yapılması gerekiyor.

Irak'ın belli bölgelerine yerleşen teröristler sıkıntı sebebidir. Her biri üzerinde dikkatle durulması gereken bizler tarafından desteklenmesi gereken hayati kararlar.

Irak'taki terör faaliyetlerine karşı acil tedbir alınmalı. Irak'taki durumun iyileştirilmesi siyasi uzlaşı gibi hayati konuların başarısı Irak yönetiminin bir soru Irak'ın komşularına karşı yerine getirmesi gereken taahhütleri vardır.

Herkesin belli bir refah seviyesine ulaşmadığı bir ortamda güven içinde hissedemez. Güvenlik ve istikrar için ortak hareket etmeliyiz. Uzun soluklu bir şekilde ortak hareket etmeliyiz. Bu toplantılar ortak insani, siyasi iktisadi hassasiyetler çerçevesinde, samimi ve uzun vadeli çabalar ortaya konulmasına hizmet edecektir.

İstanbul toplantısının Irak, Ortadoğu ve Uluslararası toplum için başarılı sonuçlar çıkarmasını diliyorum."

 
Irak toplantısının bildirisinde terör vurgusu 

Genişletilmiş Irak'a komşu ülkeler dışişleri bakanları toplantısının sonuç bildirisi üzerinde uzlaşmaya varıldığı ve Türkiye'nin istediği yönde Irak topraklarının terör amaçlı kullanılmaması hususlarına yer verildiği öğrenildi.

Diplomatik kaynaklardan edinilen bilgiye göre, dün gün boyu yüksek düzeyli memurlar tarafından ele alınarak hazırlanan bildiriye, akşamki çalışma yemeğinde son hali verildi. Katılımcı bakanların bildiri üzerinde uzlaşma sağladığı ve böylelikle Mısır'ın Şarm El Şeyh kentindeki ilk genişletilmiş toplantının aksine, bildiri üzerinde çok fazla görüş ayrılığı ve tartışma olmadığı öğrenildi.

Bildiride, Türkiye'nin özellikle çok hassas olduğu terör konusuna vurgu yapılırken, genel hatlarıyla Irak topraklarının terör amaçlı kullanılmaması, terör kaynaklarının kurutulması, finans yollarının engellenmesi, Irak'a yönelik veya Irak'tan gelen silah geçişlerinin önlenmesi, sınırların kontrol altına alınması gibi hususlara yer veriliyor. Katılımcı bakanların "terörün her türlüsünü kınadıkları" bildiride, Irak'ın toprak bütünlüğü ve siyasi birliği ile egemenliği ve bağımsızlığının korunması gerektiğine de dikkat çekiliyor.

Bu arada edinilen bilgiye göre, Dışişleri Bakanı ve Başmüzakereci Ali Babacan'ın toplantı çerçevesindeki ikili görüşmelerinin ana gündem maddesini de Türkiye'nin olası sınır ötesi operasyonu oluşturuyor.

Babacan'ın dün akşam görüştüğü Almanya Dışişleri Bakanı Frank Walter Steinmeier ve bu sabah bir araya geldiği Fransa Dışişleri Bakanı Bernard Kouchner'in, olası bir operasyonla ilgili sorular yönelterek, Türkiye'nin nabzını yokladığı ve nereye kadar kararlı olduğunu öğrenmeye çalıştığı bildirildi.

Edinilen bilgiye göre Babacan, meclisinden yetki almış bir hükümetin bu yetkiyi kullanmaması durumunda bunun sorgulanacağına da işaret ederek, bu çerçevede bütün seçeneklerin masada olduğunu tekrarladı. 

Maliki: "Terörle mücadelede işbirliği yapacağız" 

Irak Başbakanı Nuri El Maliki, Irak'ın terörle mücadelede işbirliği yapacağını belirterek, diyaloğun silah ve güç yerine kullanılmasını istediklerini söyledi.

Maliki, Genişletilmiş Irak'a Komşu Ülkeler Toplantısının açılışında yaptığı konuşmada, Irak'ın tehlikeli dönemini aştığını, zor durumundan kurtulduğunu ve bugün daha güçlü olduğunu ifade ederek, özellikle terörizmle mücadeleye karşı önemli adımlar atıldığını belirtti.

Irak'ın, Şarm El Şeyh'teki toplantıdan sonra olumlu gelişmişlere sahne olduğunu kaydeden Maliki, ulusal hükümet kurulduktan sonra silahlı kuvvetleri oluşturmak için çok çaba harcadıklarını, böylece ülkenin genelinde güvenliği sağlamayı hedeflediklerini söyledi.

Irak'ı hedef alan terörün diğer ülkeleri hedef alan terörle aynı olduğunu ifade eden Maliki, bu çerçevede sorunların özellikle Türkiye ile kardeşçe ilişkileri etkilemesini istemediklerini belirtti.

"Türkiye'nin PKK tarafından canice bazı tehditlerle karşı karşıya bulunduğunu" söyleyen Maliki, Türkiye ile olan ilişkilerinin şimdiki sorunlarla etkilenmeyeceğini ifade etti.

Terörle mücadelede işbirliği içine gireceklerini, böylece Türk ve Irak halkının teröre maruz kalmasını önleyeceklerini ifade eden Maliki, tehlikenin boyutunu ve bunun Türk halkına etkisini bildiklerini söyledi.

Irak'ta tüm PKK bürolarının kapatılacağını ilan ettiklerini hatırlatan Maliki, bu çerçevede sıkı tedbirler aldıklarını, bu örgüte kolaylık sağlanmasını önleyeceklerini kaydetti. Maliki, havaalanlarında, sınırlarda ve örgüt üyelerinin bulundukları bölgeleri izleyeceklerini ifade ederek, Irak topraklarının hiçbir şekilde komşu ülkelere saldırı alanı olarak kullanılmasına izin vermeyeceklerin belirtti. 

Ban: "BM, Irak'ta daha çok rol oynayacak" 

BM Genel Sekreteri Ban Ki-Mun, BM'nin Irak'ta daha güçlü rol oynayacağını belirterek, Irak'ta istikrar için işbirliğinin önemli olduğunu söyledi.

Ban, Genişletilmiş Irak'a Komşu Ülkeler Toplantısının açılışında yaptığı konuşmada, Irak'ın güçlendirilmesinin önemine değinerek, bölge ülkelerinin bu yönde büyük çaba göstermesi gerektiğini belirtti.

Hiçbir ülkenin Irak'taki krizin kendi topraklarında olmasını arzu etmeyeceğini kaydeden Ban, bu çerçevede uluslararası çabanın herkesin yararına olacağını ifade etti.

Ban, Türkiye ile Irak arasındaki son gelişmeler için bütün ilgili tarafların çabasının gerekliliğine işaret ederek, Irak topraklarının sınır ötesi terör faaliyetleri için kullanılmasının kabul edilemez olduğunu belirtti. Türkiye'yi bu konuda anladıklarını ifade eden Ban, sorunun çözümü için daha çok çalışılması gerektiğini, böylece taraflar için kabul edilebilir bir çözüme ulaşılabileceğini söyledi.