Seçimin bütçeye faturası ağır oldu

Hükümetin aksi yöndeki açıklamalarına karşın son dönemdeki bazı uygulamalar “seçim ekonomisi”nin ipuçlarını veriyor. Kamu işçisine yapılan zamdan çiftçi borcu ertelemesine kadar bir dizi uygulamanın maliyeti 11 milyar YTL’yi aşıyor.

Seçimin erkene alınması, piyasalarda, hükümetin seçim için fazla harcama yapamayacağı beklentisiyle olumlu karşılanmıştı. Ancak hükümetin tüm yalanlamalarına rağmen, bazı uygulamalarında seçim ekonomisine ilişkin net ipuçları göze çarpıyor.

Kamu işçilerinin maaşlarının belirlendiği toplu iş sözleşmeleri görüşmeleri, bu yıl dördüncü turunda sonuçlandı. 2007 bütçesinde öngörülen zam oranı yüzde 4.9 olmasına rağmen, yüzde 10 ila yüzde 34 arasında zam yapılması, “seçim yatırımı” olarak yorumlandı. Zamların bütçeye maliyetinin 800 milyon YTL olması bekleniyor.

Diğer yandan, Temmuz’da memur maaşlarının ne kadar artacağı da, Pazartesi günü açıklanacak enflasyon rakamlarına bağlı. Eğer sıfırın üzerinde bir aylık enflasyon açıklanırsa, yılın ilk 6 ayı için geriye dönük enflasyon farkı ödenecek. Böylece, işçi zammının maliyeti üzerine memur maaş zammı farkı faturası da eklenecek.

Bunun dışında “seçim yatırımı” olarak algılanan uygulamalardan bazıları şunlar:

*218 bin 733 geçici işçinin kadroya alınmasının yıllık maliyeti 867 milyon YTL olarak hesaplanıyor.
*Belediyelere, genel bütçe gelir vergisi tahsilatı üzerinden verilen paylardan, yapılan kesintiler 1 Ağustos’a kadar durduruldu. Böylece belediyelere daha fazla harcama yapma imkanı tanındı.
*30 Mayıs’ta süresi dolan yeşil kartların kullanma süresi 2 ay daha uzatıldı.
*En çok eleştiri gören konulardan biri olan, “yaz ortasında kömür yardımı” da, 2008 bütçesinde gedik açacak uygululamalardan biri olarak değerlendiriliyor.
*Kuraklıktan etkilenen çiftçilerin borçları 1 yıl ertelenirken, destekleme primi ve tohum yardımı yapılacak. Uzmanlar bu düzenlemenin maliyetinin 1 milyar YTL’ye kadar ulaşabileceğini belirtiyor.
*Yine çiftçiye yönelik “sulama kredisi”nin faizinin Hazine ve Tarım Bakanlığı tarafından karşılanmasının da bütçeye yük getireceği vurgulanıyor.
*Çiftçilerin kefalet borçlarına getirilen af dolayısıyla Hazine’ nin yüklendiği fatura ise 400 milyon YTL düzeyinde.
*Seçim öncesinde, köy altyapısını destekleme projesi KÖYDES ve belediyelerin altyapısını destekleme projesi BELDES’e aktarılan kaynak ise, 950 milyon YTL’ye ulaştı.
*Henüz tam olarak ölçülemese de, 1 Ocak 2008’de yürürlüğe girecek turizm ve gıdadaki KDV indirimlerinin maliyetinin de 1 milyar YTL’nin altında kalmayacağı belirtiliyor.

*Hükümetin yaptıklarının yanısıra, yapmadığı şeyler de seçim yatırımı olarak yorumlanıyor. Bunların başında da “elektriğe zam yapılmaması” geliyor. 3 yıldır elektriğe zam yapılmadığını hatırlatan uzmanlar, maliyetin katlandığına dikkat çekiyor.

*Tüm bunlar alt alta konunduğunda ortaya çıkan fatura ise kabaca 11 milyar YTL’yi aşıyor.