Sistemdeki değişikliği unuttular

Aylık bağlama sistemindeki değişikliği unutan Bağ-Kur yüzünden 10 bine yakın Bağ-Kurlu'nun hayali suya düştü

2004’te ’basamak satın alma’ sistemi getiren Bağ-Kur, aylık bağlama sisteminde değişiklik yapmayı unutunca, 3 yıldır ’daha yüksek emekli aylığı’ hayali kuran 10 bine yakın Bağ-Kur’lunun bu hayali suya düştü. Aylık bağlama sistemi değişmediği için, 40 bin YTL’ye ulaşan ödemeler yapan Bağ-Kur’luların basamakları yükseldi, emekli aylıkları yerinde saydı.

ÜÇ yıl önce yasa değişikliğinden yararlanarak basamak yükseltmek için binlerce lira fark ödeyen Bağ-Kur emeklileri, yeni maaşlarını görünce hayal kırıklığı yaşadı. Yasa ile ’basamak satın alma’ sistemi getirilirken, buna paralel olarak aylık bağlama sisteminde yapımlması gereken düzenlemeler unutulunca, yıllardır yüksek basamaktan emekli aylığı hayali kuran 10 bine yakın Bağ-Kur’lu mağdur oldu. Aylık bağlama sistemi değiştirilmediği için, 40 bin YTL’ye varan farklar ödeyen Bağ-Kur emeklilerinin basamakları yükseldi, ama emekli aylıkları yükselmedi.

FIRSAT YASASI: Hükümet, Bağ-Kur yasasını değiştirerek, hak sahiplerine "Basamak Yükseltme Hakkı Verilmesi Hakkındaki 4956 sayılı Kanunu" 2 Ağustos 2003’te yürürlüğe soktu. Bağ-Kur Genel Müdürlüğü de 7 Ağustos 2003’te bir genelge yayımlayarak emeklilere üç ay içinde başvurmaları çağrısında bulundu. Başvuran Bağ-Kurlular’a 12 basamak satın alabilmeleri ve bedelini üç eşit taksit halinde ödemek suretiyle, ulaştığı basamaktan emekli olma hakkı tanındı.

BİNLERCE VATANDAŞ BAŞVURDU: Binlerce vatandaş, yasanın tanıdığı haktan yararlanmak için Bağ-Kur’a başvurdu. İstenen ödemeleri yapan vatandaşlar, üç yıllık yasal süre dolunca da satın aldıkları üst basamaktan emekli olmak üzere dilekçelerini verdiler. Ancak, bağlanan düşük emekli aylıkları, yapılan ödemelerin emekli maaşlarını yükseltmediğini ortaya koydu.

MAĞDURİYET ÖRNEKLERİ: Halen sigorta acentalığı yapan Ali Rıza Güzel, 2004 yılı başında 40 bin YTL ödeyerek 12’nci basamaktan 24’üncü basamağa çıktı. Üç yıl boyunca da 12’nci basamağın değil de daha yüksek olan 24. basamağın primini ödedi. Yasal süresi dolunca dilekçesini vererek emeklilik istedi. Kendisine 700 YTL aylık bağlanınca şok yaşayan Güzel, Hürriyet’e şöyle konuştu: "Bağ-Kur’da inanılmaz şeyler yapılıyor. Ben 24’üncü basamağa paraşütle gelmedim. O tarihte o paraya bir ev alsam, bağladıkları aylık kadar kira alırdım. Bir ev alsam o tarihte şimdi kirası bu aylık ederdi. Şimdi diyorlar ki, ’Bir yanlışlık yapılmış.’ 24. basamak aylık gelir tutarı bin 795.51 YTL, 12. basamağınki 687.47 YTL iken, bana 12. basamağın emekli aylığı ile aynı aylığı bağlıyorlar. Adalet bunun neresinde?"

BAĞ-KUR BİZİ ALDATTI: İzmir Ayakkabıcılar Odası Başkanı Tahsin Güzel de Bağ-Kur’un vaatlerine kanıp 20-30 bin YTL ödeyip 3-5 basamak satın alındığını; ancak emekli aylığının aynı kaldığını belirterek, "Bağ-Kur, ’önemli bir fırsat’ diyerek vatandaşı yanlış yönlendirip mağdur etti ve aldattı" dedi.

Boşluklar doldurulsun mağduriyet giderilsin

BAĞ-Kur’da yaşanan sorunu, bir sosyal güvenlik uzmanı şöyle değerlendirdi: "Yasa ile basamak satınalma hakkı getirilirken; ona paralel olarak aylık bağlama sisteminin de düzenlenmesi gerekiyordu. O dönemin siyasetçi ve bürokratları bunu eksik bırakmışlar. Bu yüzden, şimdi eski sisteme göre işlem ve hesaplama yapıldığından, vatandaşlar mağdur ediliyor. Şimdi, derhal yasal, idari ve yönetsel boşluklar doldurularak vatandaşın katlandığı külfete denk gelecek nimetin verilmesi gerekiyor. Örneğin, 3’üncü basamaktan 4’üncü basamağa çıkmak isteyen bir kişi, yasanın çıktığı tarihte 293 YTL ödüyordu. Bir basamak satın alarak 14’üncü basamaktan 15’inci basamağa geçmenin üç yıl önceki karşılığı ise 2 milyar 729 milyon 420 TL idi. Basamak yükseldikçe bedeli de artıyordu. Ancak, bu bedeli ödeyenler, emekli olunca bekledikleri karşılığı alamadılar."

Basamak almasa maaşı daha yüksek olacaktı

ÇANKAYA Üniversitesi sahibi Sıtkı Alp de Bağ-Kur’un mağdur ettiği kişilerden biri. Alp, 10’uncu basamakta iken 24’üncü basamağa kadar olan tüm basamakların güncellenmiş primlerini toplam 42 bin YTL olarak ödedi. Üç yılın sonunda kendisine 583 YTL aylık bağlandı. Oysa, Alp, basamak satın almasa bugün kendisine 583 yerine 652 YTL aylak bağlanacaktı. Gıda toptancısı Mustafa Karadeniz, ilgili yasa çıkınca, üç yıl önce 17-18 bin YTL ödeyerek 7 basamak satın aldığını bildirdi. Üç yıl boyunca tüm yasal yükümlülükleri karşıladığını, sonuçta kendisine 560 YTL aylık bağlandığını anlatan Karadeniz, sözlerini şöyle sürdürdü: "Ben o basamağı satın almamış olsaydım; hem daha düşük prim yatıracak, hem de şu anda aldığım maaştan daha yüksek maaş alacaktım. Bana 560 YTL aylık bağlandı, emsallerim 1 milyarın üzerinde aylık alıyorlar. Bize yapılanı eşkiya yapmaz. Ben, Bağ-Kur’a gittim, kimse ikna edemedi. Devlet eliyle mağdur edildik. Bize yapılanı eşkiya yapmaz."