İnsan Hakları Derneği (İHD), Doğu ve Güneydoğu bölgelerinde son 5 yılda kötü muamele ve işkencede azalma, çatışma ve mayın ile serbest patlayıcıların sebep olduğu ihlallerde ve kadına yönelik şiddet ve namus adı altında işlenen cinayetlerde de artış olduğunu açıkladı.

Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgesinin son 5 yıllık hak ihlalleri raporunu açıklayan İHD Genel Başkan Yardımcısı Reyhan Yalçındağ, 2005 yılı içindeki ``şiddet içermeyen toplantı ve gösteri yürüyüşlerine yapılan saldırıların yapılan yasal değişikliklere rağmen uygulamada eski yasakçı zihniyetin hâkim olduğunu gözler önüne serdiğini`` söyledi.

Yalçındağ, bu toplantı ve gösterilere yapılan müdahelelerde 179 yaralanma ve 7 ölüm vakasının yaşandığını ifade ederek şunları söyledi: ``Kürt sorununun barışçıl ve demokratik yöntemlerle çözülmeyişi, farklılıkların reddi ve inkarı temelli bakış açısındaki ısrar, çatışmalı ortamın yeniden geri dönmesine, 373 yurttaşımızın yaşamını yitirmesine ve 238`inin de yaralanmasına yol açmıştır.`` Yalçındağ, ``Şemdinli`de 1 kişinin ölümüne 5 kişinin yaralanmasına yol acan uzman çavuş Tanju Çavuş`un tahliye edilmesi, Türkiye kamuoyunun vicdanını derinden yaralamıştır`` dedi ve ``Türkiye, Şemdinli, Yüksekova çeteleşmesi karşısında atılacak adımlara bağlı olarak bir yol ayrımındadır. Başta TBMM olmak üzere yetkili makamlara son derece ciddi ve tarihi görevler düştüğünü bu vesileyle bir kez daha hatırlatmak isteriz`` diye ekledi.

Yalçındağ, ``yargısız infazlar ve faili meçhul saldırılar`` sonucunda yaşamını yitiren insan sayısının, bir önceki yıla göre azalma gösterdiğini belirterek, ``Bölgedeki mayın ve serbest patlayıcıları temizlenmediği için, mayınlar başta çocuklar olmak üzere can almaya devam etmiştir. 48 ölüm ve 56 yaralanma vakasıyla son beş yıl içinde mayın ve serbest patlayıcılara bağlı ölüm sayısı 2005 yılı içinde en yüksek rakama ulaşmıştır`` dedi.

Gözaltı ve işkence vakalarında sayısal bir azalma olduğunu belirten Yalçındağ, erkek egemen sistemin yansıması olarak kadına yönelik her türlü şiddet, evde, işyerinde, sokakta hazından bir şey kaybetmeden sürdüğünü söyledi.

İHD`nin 2005 yılı verilerine göre, aile içi şiddet yüzünden 2005`te 4 kişi öldü, 1 kişi yaralandı. Kadına yönelik şiddette 2 kadın öldü, 1 kadın yaralandı.

Namus cinayetleri adı altında 3 kadın öldürülerken, çocuklara yönelik 101 şiddet olayı İHD`ye intikal etti. Çocuklara yönelik 19 tecavüz olayının yaşandığı bölgelerde bu olaya maruz kalan 1 çocuk öldü, 1 çocuk yaralandı. Bölgedeki 13 ilde 2005`te 79 intihar olayı gerçekleşirken, 35 intihara teşebüs olayı yaşandı.