Tarihi küflü bodrumda unuttuk!

Kurtuluş Savaşı, Cumhuriyet dönemi ve Atatürk’ü anlatan 2311 film, arşivlerde çürümeye yüz tutmuş halde bulundu. Kültür Bakanlığı, filmleri kurtarmaya çalışacak


Atatürk’ün Almanya ve Amerika’dan yönetmenler getirterek çektirdiği kendisiyle ilgili görüntülerin de içinde bulunduğu ve Kurtuluş Savaşı ile Cumhuriyet döneminde çekilen 2 bin 311 adet yanıcı (nitrat) tabanlı filmin arşivlerde çürümeye terk edildiği ortaya çıktı. Yanma ve patlama özellikleri nedeniyle Atatürk’ün Doğumunun 100. Yılı Kutlama Koordinasyon Kurulu’nun kararıyla 27 yıl önce yanmaz tabanlı film haline dönüştürülmesi için Mimar Sinan Üniversitesi’ne gönderilen Türkiye tarihine ışık tutacak filmlerin maddi yetersizlik nedeniyle koruma altına alınamadığı belirtildi.


Filmleri almak için üniversiteye açtığı davayı kazanan Kültür ve Turizm Bakanlığı, Bakan Ertuğrul Günay’ın talimatıyla filmleri soğutma özelliği olan özel zırhlı araçlarla Ankara’ya getirmeye hazırlanıyor. Genelkurmay Başkanlığı Foto Film Komutanlığı da filmlerin dijital ortama aktarılması aşamasında iki uzmanı görevlendirdi.


‘Dehşete düştük’

Kültür ve Turizm Bakanlığı Telif Hakları ve Sinema Genel Müdürü Dr. Abdurrahman Çelik, tarihe ışık tutacak Atatürk film arşiviyle ilgili Bakanlığın Mimar Sinan Üniversitesi’ne açtığı davayı kazandığını VATAN’a doğrulayarak, “Böylesine bir arşivin ilgisizlik nedeniyle bugüne kadar günışığına çıkmaması karşısında dehşete düştüklerini” ifade etti.


24 yıldır arşivde

Filmlerin normal kopyasının yapılıp, dijital ortama geçirilme işleminin yaklaşık iki yılı bulabileceğini anlatan Çelik, “İlk planda filmleri soğutma sistemli özel zırhlı araçlarla Ankara’ya getirmeyi düşünüyoruz. Ancak görüntü kaybı ihtimaline karşılık, çalışmalarımızı üniversitede de sürdürebiliriz” dedi.

Stalin’in hediye ettiği film de var

İŞTE depoda unutulan filmlerin üzerinde içeriğini anlatan yazılar şöyle:

Atatürk, Cumhuriyet Bayramında İsmet İnönü, Atatürk’ün Ankara’ya gelişi, Cumhurbaşkanının Memleket Gezileri, Demokrat Parti İkinci Büyük Kongresi, Cumhuriyet Bayramı-Atatürk ve Fevzi Çakmak, Ürdün Kralı Abdullah’ın Ziyareti, Cumhuriyet Bayramı-Büyük Millet Meclisi Açılışı (Afganca), Türk -Amerikan Milli Güreşleri, Mersin Esir Mübadelesi, Yunan Kralı Ankara’da, Atatürk Üçüncü Yılı, Kurtardığımız ve Yarattığımız İzmir, Atatürk ve Milli Mücadele, Atatürk’ün Cenaze Töreni, Cumhurbaşkanının Edirne Seyahati, Ankara-Bolu-İstanbul Yolculuğu, Ankara 19 Mayıs, Yurt Gezileri Tarama, Atatürk Koşusu, Ömer İnönü Havacılık Kursunu Bitirme Töreni, Atatürk Sevgisi, İsmet İnönü’nün Güneydoğu Gezileri, Stalin’in Atatürk’e Hediye Ettiği Film, Hitlere Ait Filmler.

NİTRAT TABANLI FİLM NEDİR?


Nitroselülozdan (selüloit) yapılma taban. Bu çeşit tabanlı filmlere çabuk tutuştuğu için yanar film de deniyor. Filmler 41 derecede kendi kendine alev alabiliyor. 20 ton film 3 dakikada yanabiliyor. 1960’lara kadar özellikle Türk sinemasında çekilen siyah beyaz filmlerin büyük bir bölümü nitrat film. Nitrat film içindeki TNT maddesinden dolayı çok yanıcı ve patlayıcı.