Tavukçu her gün zarar yazıyor

Sağlıklı Tavuk Bilgi Platformu Başkanı, Mudurnu Tavukçuluk’un marka sahibi Pak Piliç Yönetim Kurulu Başkanı Zuhal Daştan, tavukçuluk sektörünün büyük sıkıntı içinde olduğunu söyledi.
Kuş gribi krizinden sonra sektörün toparlandığını ancak, son dönemde de ‘kene vakaları’, soya fiyatlarının üçe katlanması ve kapasite artırıcı yatırımlarla oluşan arz fazlalığının tavuk fiyatlarını maliyetin altına çektiğini belirten Daştan, sektörün her hafta 20 milyon YTL’ye yakın zarar ettiğini belirtti.

‘Soyanın fiyatı fırladı’
Dilovası’ndaki üretim tesislerinde bir grup gazeteciyle yaptığı toplantıda sektöründeki son durumu anlatan Daştan’ın verdiği bilgiye göre tavuk şirketleri büyük zararda. Bu durumda üç faktörün etkili olduğunu belirten Zuhal Daştan, şöyle dedi: “Mangal mevsiminde yüzde 15 civarında tüketim artışı olurdu, bu yıl olmadı, çünkü, kene korkusu ile vatandaş piknikten korkuyor. İkinci önemli neden kapa-site artışları. Kuş gribi vakasının atlatılmasından sonra şirketler kapasitelerini artırdılar. Yüzde 25 civarında üretim artışı oldu. Ama kene vakalarının da etkisiyle tüketim artışı bu paralelde artmadı.
Yem fiyatları artarken tüketim düşük kaldığı için tavuk fiyatları artmadı. Türkiye’de haftada 26 milyon kg üretim var. Toptan kilosu 2.5 YTL’den satılıyor. Oysaki kilo maliyeti 3.2 YTL. Sektör her hafta 20 milyon YTL’ye yakın zarar ediyor. Perakende de 4.5 - 5 YTL olması lazım. Bu fiyatlar böyle giderse iflaslar olabilir. Ben şirketimi her gün zararla kapatıyorum. Ramazan ayında tüketim biraz artarsa kışın ayakta kalabiliriz. Üretimin biraz düşmesi lazım. Düşerse, belki fiyatlar biraz kıpırdar.”

‘Tavukta hormon yok’
Daştan’ın verdiği bilgiye göre, tavuk besiciliğinde kullanılan en önemli yem mısır ve soya. Soyanın yüzde 98’i ithal ediliyor. Ancak tonu 300 dolardan 800 dolara fırladığı için tavukçuları ciddi sıkıntıya sokmuş durumda. Daştan, “Soya, petrol gibi gidiyor” dedi. ‘Tavukta hormon’ tartışmalarına da değinen Daştan, böyle bir risk bulunmadığını belirterek şöyle devam ediyor:
“Hormon pahalı tavuk, sığır gibi büyük değil, küçük bir hayvan. Bunun için hormon kullanımı ekonomik değil. Kimse de kullanmıyor. Tavukta antibiyotik riski de yok. Çünkü kesimden bir hafta önce bu tür ilaçlar kesiliyor. Bakanlık rastgele örnekler alarak kullanımını denetliyor. AB ve biz aynısını kullanıyoruz. AB, şimdi kullanılan antibiyotik sayısını 8’e indirdi. 2012’de sıfır antibiyotik hedefliyor. Biz de aynısını yapıyoruz.”

‘Denetime açığız’
Daştan, “Sağlıklı Tavuk Bilgi Platformu denetim konusunda özel uygulama yapıyor. Biz, sivil toplum kuruluşlarının, üniversitelerin, tüketici derneklerinin denetimine 7 gün 24 saat açığız. Üyelerimizi bağımsız kuruluşlara habersiz denetletiyoruz” dedi.
Daştan’ın verdiği bilgiye göre platform üyelerini seçerek alıyor. Türkiye’de 30 civarında üretici var ama bunların 15’i üye. Üye şirketler tavuk piyasasının yüzde 80’ine hakim. Platform bir yandan tavuk konusunda sık sık gündeme gelen kötü rivayetlerle mücadele ederken bir yandan da tavuk tüketimini artırmaya çalışıyor.



Tavuk parayla, horoz bedava
Daştan, toplantıda sektörle ilgili bilgiler de verdi. Buna göre, Türkiye’de kişi başına tüketim 15 kg. ABD’de bu 52.5 kg düzeyinde. Türkiye’de tavuktan geçinen kişi sayısı 2 milyon kişi. Sektörün yılık cirosu 3 milyar dolar.
Türk tavukçular her yıl 6.5 milyon civarında damızlık alıyorlar. Dünyada damızlık yetiştiren üç önemli firma (Ross, Cobb, Haubbard) var. İskoç şirketi Ross (piyasasının en büyük şirketi. Türkiye’de pazar payı yüzde 70) horozu bedava veriyor. 1 damızlık 2.5 sterlin. Toplamına 15 milyon sterlin (30 milyon dolar) ödeniyor. Bazı ülkeler ırk geliştirmede çok önde. İngilizlerin 15’e yakın ırkı var.

Herkesin yiyişi farklı
Ülkelerin tavuk tüketimi de çok farklı. ABD, Türkiye’de pek sevilmeyen tavuk göğsünü tercih ediyor. Butu, kanadı Rusya gibi ülkelere ihraç ediyor. Uzakdoğu’da kanat ucu ve tavuk ayağı tüketimi de var. ABD’de sofralık yumurtada genel tercih kahverengi. İngilizler beyazı tercih ediyor.