Türkiye'yi arkadan vurdular

Bugüne kadar "Ermeni soykırımı yoktur" diyen ABD'deki iki önemli Yahudi lobisi karar değiştirdi. Dün yapılan açıklamada, "1915'te Ermenilere yapılanların soykırıma tekabül ettiğine karar verdik" dendi..

ABD'deki Yahudi grupların en önemlilerinden American Jewish Committee (AJC) ve Anti-Defamation League (ADL), (İftira ve İnkârla Mücadele Birliği), 1915 Ermeni olaylarını soykırımı olarak tanıyacağını açıkladı. Eylül ayında ABD kongresinde yeniden gündeme gelecek olan ve şimdiden 225 vekilin desteğini alan Ermeni soykırım tasarısının bu kez geçmesine kesin gözüyle bakılıyor. ABD'deki gelişmeler Ankara- Tel Aviv-Washington hattında krize neden oldu. Türkiye, Washington'da tuttuğu lobi şirketinin kontratını iptal etti.

'İŞTEN ATILIRSIN' TEHDİDİ
Yıllardır Amerikan kamuoyunda Türkiye'nin en önemli savunucularından olan ve Türk devlet başkanlarının her ABD ziyaretinde görüştüğü ADL Başkanı Abraham Foxman, dün yaptığı yazılı açıklamada Ermeni soykırımını tanıdığını şu ifadelerle aktardı: "Son dönemde yaşanan tartışmalar ve Musevi cemaatinin birliği konusundaki kaygılar nedeniyle Ermenilerin yaşadığı trajediyi yeniden gözden geçirdik. Tekrar düşündüğümüzde, bu eylemlerin soykırımına tekabül ettiğini gördük". Bu kararı Holocaust mağduru dostu yazar Elie Wiesel ile görüşerek aldığını açıklayan Foxman konuşmasını şöyle sürdürdü: "Umarım Türkiye, geçmişiyle yüzleşip tarihin bu kara dönemiyle ilgili Ermenilerle anlaşması gerektiğini savunanların gerçek dostları olduğunu anlar." Foxman, açıklamasının sonunda Kongre'deki tasarıya yine de karşı çıktığını, bunun Türkiye'deki Yahudi cemaatini tehlikeye attığını belirtti. Ancak Foxman'a yakın kaynaklar, Yahudi kanaat önderinin bu açıklamayı işten atılmakla tehdit edildiği için yaptığını aktardı. Amerika'daki Yahudi cemaatin bir süredir Ermeni meselesinde iki farklı kampa bölünmüş durumdaydı. Foxman geçen hafta, Ermeni soykırımı tezlerini savunduğu için ADL Boston bölgesi temsilcisi Andrew H. Tarsy'yi işten attı. Genç temsilcinin işten atılması, Boston bölgesindeki Musevi kanaat önderlerinin tepkisine yol açtı. Foxman, hem Musevi cemaati, hem de muhalefetteki Demokrat Parti'den büyük baskı gördü. Bir diğer önemli Yahudi kuruluşu olan American Jewish Committee'nin Genel Başkanı David Harris de dün Jerusalem Post'daki yazısında 1915-18 yıllarında Osmanlı İmparatorluğunda görev yapan büyükelçi Morgenthau'ya atıfta bulunarak soykırımın tanınacağı işaretini verdi. Yıllardır Türkiye'nin yanında yer aldığını belirten Harris, Ermeni soykırımını reddetmeyi Yahudi soykırımını reddetmeye benzetti.

İSRAİL: KABUL ETMİYORUZ
Gelişmeler Türkiye'deki Yahudi cemaatinin durumunu ve Türk-İsrail ilişkilerini zora soktu. Musevi cemaati adına yapılan açıklamada, "ADL'in pozisyonunu paylaşmıyoruz" ifadesi yer adlı. Üst düzey bir cemaat yetkilisi "Çok üzgünüm" dedi. İsrail hükümeti de yaptığı açıklamada 1915 olaylarını "trajedi" diye tanımlayarak, taraflara "tanımlardan" kaçınarak diyaloga girme çağrısı yaptı. İsrail'in Ankara'daki büyükelçilik müsteşarı Sharon Bar-li Sa'ar da, "Bizim tutumumuzda değişiklik yok. Bu ifadeyi kabul etmiyoruz. Dünyadaki Musevi örgütleriyle aynı şeyleri düşünmüyoruz. Onlar yaşadıkları ülkelerin vatandaşları" dedi.

Morgenthau kimdir?

ALMAN kökenli bir Yahudi olarak ABD'de yetişen Henry Morgenthau (1856-1946) Birinci Dünya Savaşı sırasında ABD'nin Türkiye Büyükelçisi olarak görev yapmış, o dönem yaptığı gözlemler daha sonra Ermeni diasporası tarafından soykırım tezine kanıt olarak gösterilmiştir. İstanbul'da büyükelçilik yaptığı dönemde Ermenilere yönelik katliamlar yapıldığı iddiaları üzerine Morgenthau, ABD hükümetinin devreye girmesi için çabalamış, ancak umduğu sonucu elde edememiştir. Türkiye'deki izlenimlerini 1918 yılında "Büyükelçi Morgenthau'nun anıları" isimli kitapta yayınlamıştır.

Ankara alarma geçti

ABD'DEKİ gelişmeler Ankara-Tel Aviv-Washington hattında Başbakan Erdoğan'ın bizzat ilgilendiği bir krize dönüştü. Dışişleri'nde iki gündür yapılan acil toplantılarda ABD ve İsrail nezdinde yoğun bir atak başlatıldı. TBMM ABD Dostuk Grubu Başkanı Egemen Bağış, "Türkiye bu duruma tepkisiz kalamaz.Uluslararası ilişkilerimizi gözden geçiririz" diyerek İsrail ve ABD'ye sert mesaj verdi. Dışişleri Bakanlığı da, açıklamada geçen ifadelerin tarihi ve hukuki temelden yoksun olduğunu bildirdi.