Türkler vize duvarlarını yıkıyor

Bir Türk vatandaşının açtığı dava sonucu Adalet Divanı çok önemli bir karara imza attı: Hollanda'nın AB üyesi ülke vatandaşlarından 30, Türklerden ise 169 avro vize ücreti alması hukuka aykırı

Hollanda’da yaşayan Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı T. Şahin haksız vize uygulamasına ilişkin Avrupa Topluluğu Adalet Divanı’na (ATAD) taşıdığı davada, haklı bulundu. Mahkeme ATAD, AB üyesi ülke vatandaşlarından 30, Türk vatandaşlarından ise 169 avro vize ücreti alan Hollanda’nın eşitlik ilkesini ihlal ettiğine karar verdi. Bu karara göre 2002 yılından beri vize için 169 avro ödeyen yaklaşık 130 bin Türk vatandaşı, fazla ödediği parayı geri talep edebilecek.
ATAD, Avrupa’daki Türk vatandaşlarının haklarının korunmasına yönelik emsal teşkil edecek önemli bir kararın altına daha imza attı.

Hollanda’da yaşayan T. Şahin adlı Türk vatandaşının, 2002 yılında oturma izninin uzatılması için kendisinden istenen harç ücretinin AB üyesi ülke vatandaşlarından daha yüksek olmasına itiraz ederek önce Hollanda İdare Mahkemesi’ne, daha sonra ATAD’a taşıdığı dava sonuçlandı. Divan, Hollanda’nın AB üyesi ülke vatandaşlarından 30 avro, Türk vatandaşlardan ise 169 avro karşılığında oturma izni uzatma işlemini yapmasının, Katma Protokolü’nün 59’uncu Maddesi’nde ki ‘Mevcut hakların geriye doğru kötüleştirme yapılamayacağı’ ilkesine aykırı olduğunu, uygulamanın hukuki olmadığını bildirdi.

‘Bakanlık harekete geçsin’
Akdeniz Üniversitesi (AÜ) İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Uluslararası İlişkiler Bölümü Öğretim Üyesi ve Vizesiz Avrupa Araştırma Grubu Başkanı Prof. Dr. Harun Gümrükçü, kararı değerlendirmek üzere dün üniversitede basın toplantısı düzenledi. Gümrükçü, kararın Türkiye açısından devrim niteliği taşıdığını söyledi. 2002’den beri Türk vatandaşlarını AB ülkesi vatandaşlarından ayrı tutarak vize işlemi yapan Hollanda’nın konuya siyasi olarak yaklaştığını belirten Gümrükçü, “Sağcı hükümetlerin girişimiyle başlayan uygulamanın hukuk dışı olduğunu daha önce söylemiştik. Ama sağcı hükümetler Türkleri günah keçisi olarak görüp ‘Türkler sahipsizdir’ mantığıyla karar alıyor” dedi.

Kararın hükümet bazında ele alınması gerektiğinin altını çizen Gümrükçü şöyle devam etti: “Dışişleri Bakanlığı derhal harekete geçerek bu tür uygulamalar içindeki diğer ülkelerde de emsal kararlar alınmasını sağlamalıdır. Ayrıca Hollanda’da 2002’den beri fazla para ödeyen Türk vatandaşlarının bilgilendirilmesi sağlanmalıdır. Çünkü bu uygulama nedeniyle ortaya çıkan para belki de 100- 150 milyon avroya ulaşmıştır. Türkiye zarara uğratılmıştır. Bu durum AB ile görüşülmeli, hatta İlerleme Raporu’nda yer almalıdır.”

Karara ilişkin değerlendirmelerde bulunmak için Türkiye’ye gelen Akdeniz ve Hamburg Üniversiteleri Avrupa Çalışmaları Uluslararası Yüksek Lisans Programı Direktörü Hamburg Üniversitesi Ekonomi ve Sosyal Bilimler Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Wolfgang Voegeli de, Hollanda’da alınan kararın Türk vatandaşlarının haklarının korunması bakımından çok önemli olduğunu söyledi. Voegeli Türkiye ve AB vatandaşlarının ortak haklara sahip olduğunu dile getirdi ve “Avrupa komisyonlarında siyasi kararlar alınabiliyor. Haksız vize uygulamasında fazla para ödeyen Türk vatandaşları bu paralarını ilgili birimlere başvurarak geri alabilir” diye konuştu.

Almanya’ya vizeyi kaldırtmıştı
Ankara Anlaşması’nın Türklere vizesiz Avrupa hakkı tanıdığı konusunda en önemli çalışmaları Vizesiz Avrupa Araştırma Grubu yürütüyor. Prof. Gümrükçü önceki davalarda da aktif rol oynamıştı. Britanya’ya açılan davanın sonunda Adalet Divanı, Türklerin oturma izni gibi başvuruları da Britanya dışındaki konsolosluklardan yapmasının önünü açmıştı. Divan’ın Almanya aleyhindeki kararı ise Türkiyeli profesyonellerin, TIR şoförleri gibi hizmet sektöründe çalışanların vize muafiyeti kazanmasını sağladı. Almanya, karardan sonra konsolosluklarından ‘muafiyet belgesi’ alanların topraklarına vizesiz girebilmesi kararı almıştı.