Yoğurtta protein kavgası

Bakanlığın tebliği değiştirerek ‘sulu yoğurdun’ yolunu açması büyük tepki yarattı. Gıda mühendisleri, bilim adamları ve bazı süt üreticileri tepki gösterdi

Milliyet yazarı Güngör Uras’ın gündeme getirdiği yoğurt tartışması büyüyor. Bakanlık, 16 Şubat’ta tebliği değiştirerek yoğurtta yüzde 12 katı madde oranı şartını kaldırmış, yüzde 4 protein miktarını da yüzde 3’e çekmişti.
Uras’ın tartışmaya açtığı konuda dün peş peşe açıklamalar geldi. TMMOB Gıda Mühendisleri Odası, tebliğ değişikliğinin yanlışlığına ve tehlikelerine dikkat çekti. Türkiye’nin en önemli süt üreticilerinden SÜTAŞ’ın patronu Muharrem Yılmaz da tebliğ değişikliğine karşı olduğunu açıkladı.

Gıdacılar yanıltılmış
Süt üreticilerinin örgütü SETBİR’in açıklaması, üreticilerin üzerinde anlaşamadıkları değişikliğin, bakanlık tarafından yapıldığını ortaya çıkardı. Tebliğ değişikliği çalışmalarını yürüten alt komitenin başkanı Prof. Dr Emel Sezgin dahil gıda profesörleri, konunu krtik boyutlarını gözler önüne serdi. Tarım Bakanı Mehdi Eker açıklama yaptı.
Gıda Mühendisleri Odası Başkanı Atakan Günay, Bakanlığın kendilerine “en az yüzde 4 protein oranı ve yüzde 12 katı madde oranı” öngören tebliğ metnini gönderip “yüzde 3 protein oranı öngören ve katı madde oranı kaldırılmış” metni çıkardığını söyledi. Alt çalışma grubu Başkanı Ankara Üniversitesi Süt Teknolojisi Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Emel Sezgin:

“Benim çağrılmadığım toplantıda kararı almışlar ve tebliği yayımlamışlar. Yoğurtta muazzam kalite düşüklüğüne yol açacak. Halkın beslenmesiyle oynanıyor. Bu düzenleme çıkarken, bir firma ‘merdiven altı üretim yapılıyor, biz onlarla rekabet edemiyoruz, maliyeti düşürelim, rekabet edelim’ diyordu. Gerekçe de bu.”
Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Süt Teknolojisi Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Celalettin Koçak:

“Tüketici aleyhine bir düzenleme. Protein oranı ne kadar yüksekse peynirin ve yoğurdun kalitesi o kadar yüksek olur. Sütteki protein oranının yüzde 2.5 olması, yoğurttaki proteini düşürmeyi gerektirmez. Sütün suyunu uçurup yoğunlaştırarak ya da süttozu katarak protein oranı yükseltilebilir. Şimdi 100 kg sütten, içine stabilizatör koyarak, 100 kg yoğurt üretebilecek. Eriyip akan bir kaşar peyniri veya ayran kıvamında bir yoğurt istemezsiniz. Tüketicinin lokmasını çalacaklar.”

SETBİR toplanıyor
SETBİR Genel Sekreteri Melek Us, şunları söyledi:
“Bu konu alt komitede 1 yıl tartışıldı, firmalar arasında mutakabat sağlanmadı. Bakanlığa bıraktık. Oranın yüzde 3’e düşürülmesi, bizi de şaşırttı, tedirgin etti. Daha makul oranlar, yüzde 3.5-3.8 olabilirdi. 2-3 gün içinde ilgilileri çağırıp tekrar değerlendireceğiz.”

Bakanlık savunuyor
Tarım Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı Nihat Pakdil de, Türkiye’de sütlerdeki protein oranının yüzde 3 olduğunu, bu sütten yüzde 4 proteinli yoğurt üretmek için sanayicinin ya sütteki suyu uçurmak veya süttozu katmak durumunda kaldığını belirterek, “Sütten doğal yoğurt üretilmesini sağlamak için protein oranı düşürüldü” dedi.

Meclis gündeminde
Öte yandan CHP Milletvekili Tayfur Süner konuyu TBMM gündemine taşıdı. Süner, Tarım ve Köyişleri Bakanı Mehdi Eker’e değişikliğin amacını sordu.
Süner, “Sanayi yoğurdunda piyasaya, çok uluslu yabancı firmalar hakimdir. Yeni yapılan bu düzenleme sonucunda, bu firmaların yoğurt üretimindeki maliyetin düşürülmesi mi amaçlanmaktadır?” dedi.