YÖK'ün Yüseköğretim Strateji Raporu'nda yer alan ''merkeziyetçi bir sistemden daha katılımcı bir sisteme geçiş aşama aşama gerçekleşebilir'' ifadesi ile, YÖK'ün anayasal yetkileri korundu, sadece bazı yapısal değişiklikler önerildi.

Raporda, "merkeziyetçiliğin azaltılması yönünde daha ileri adımların atılması ancak kalite süreçlerinin geliştirilmesi ile mümkün olabilir" deniliyor.

Bu bakış açısı ile kaleme alınan rapora göre, YÖK Genel Kurulu'nda:


Belirli oranda kadın üyenin katılımının sağlanması,

Belirli konularda Genel Kurul toplantılarına öğrenci temsilcisinin katılabilmesi,

Kurulun bazı yetkilerinin Üniversitelerarası Kurul'a (ÜAK) bazılarının da doğrudan üniversitelere devredilmesi,

21 üyenin 11'inin ÜAK, 5 üyenin Cumhurbaşkanı, 5 üyenin de Bakanlar Kurulu tarafından belirlenmesi öneriliyor.

YÖK'ün devredebileceği yetkiler arasında ise yabancı akademik personelin maaşının onaylanması, rektörlere yurtdışına çıkışta izin verilmesi, dekan atamaları sıralanıyor.

Ancak raporda, "denetleme işlevi esas olarak YÖK'ün yetkisinde olmalı, ÖSYM tekrar YÖK bünyesine alınmalı" denildi.

RAPORA ELEŞTİRİLER
Sabancı Üniversitesi Rektörü Tosun Terzioğlu:
"Rapor vizyon üretmeye çalışılması bakımından çok önemli. Yükseköğretimde YÖK'ü tartışıyoruz. Ama burada daha az merkeziyetçi, daha liberal bir sistemden bahsediliyor. YÖK'ün bazı yetkilerini ÜAK'a devretmesi yeterli değil. Raporda, genel olarak yer alan husus, rektörlerin kurul dışında da yapacak işleri olması. Rektörlerin görev süresinin dört yıldan beşe çıkarılmasının üzerinde çok fazla duruyoruz. Şeffaf yönetim herkes için geçerli bir ilke. Esas amaç rektör olmak olmamalı, daha iyi hizmet olmalıdır. Raporu yeterince çalışmış olmamakla birlikte, genel olarak bakıldığında, raporda çok fazla somut öneri yok. Kaliteyi güvence altına almak ve yükseltmek durumundayız. Finansman konusunda daha başka öneriler de olabilirdi."

ÜAK'ta da yeni yapılanma

Rapora, Üniversitelerarası Kurul için de bazı yapısal düzenlemeler yansıdı. Kurulun, tüm üyelerinin rektörlerden oluşması, tam zamanlı çalışması, akademik yükseltme ve atamaların asgari koşullarını belirleme yetkisine sahip olması önerildi.

Üniversite Yönetim Kurulu ve Senatosu'na ilişkin olarak da, "yetkileri güçlendirilmeli" denildi.

Üniversite Yönetim Kurulu'nun dekanlardan, Senato'nun ise fakültelerden seçilerek gelecek temsilcilerden oluşması önerildi.

Rektörlerin görev süresi

Rektörlerin görev sürelerinde de değişiklik öngören rapora göre, rektörler dört yıllığına değil, beş yıllığına seçilmeli ve görev süreleri tek dönemle kısıtlanmalı.

Üniversitelerdeki rektör seçimine, başka üniversitelerden adayların da katılımı sağlanmalı. Raporda, bir üniversitede kaç rektör yardımcısının görev yapacağının üniversitelere bırakılması ve belli konularda görev yapacak rektör yardımcılarında ise akademisyen olma koşulunun kaldırılması da istendi.

Dekan atamalarında YÖK'ün devre dışı kalabileceği ifade edilen raporda, dekanların görev süresinin üçer yıllık iki dönemle sınırlandırılabileceği belirtildi.

Daha çok mevcut yapı üzerinde bazı değişikliklere gidilmesini içeren raporda, üniversitelerin genel vizyonunda yeni bir strateji öngörülmedi.

İletişimsel akılcılığı sağlayacak bir yönetimin benimsenmesi, üniversite içinde yaşam kalitesinin yüksek tutulması, öğrencilerin özgür seçimlere sahip olması gibi başlıklar sıralandı.