TÜRK DİLİ YASTA

Türkçeye büyük katkıda bulunmuş bir dil emekçisi olan, özellikle de sözlük çalışmalarıyla bilinen şair ve yazar Ali Püsküllüoğlu’nun ölümünü ünlü edebiyatçılar böyle yorumladı


Türk dilinin usta araştırmacıları ve yazarları, önceki gün hayata veda eden Ali Püsküllüoğlu’nu anlattı. Ortak görüş, tek başına bir kurum gibi çalışan Ali Püsküllüoğlu’nun ölümünün büyük bir kayıp olduğu... 

Araştırmacı ve yazarların Püsküllüoğlu ile ilgili görüşleri özetle şöyle:

Necmiye Alpay
Ali Püsküllüoğlu için, 12 Eylül’de kapatılan Türk Dil Kurumu’nda yaptığı çalışmalardan bu yana, neredeyse tek işi Türkçe üstüne çalışmak olan bir dil emekçisi demeliyim.
Çok değerli bir birikimi kaybetmiş olduk. Bunun yanı sıra içten bir insandı; buna örnek olarak denemelerini verebilirim. Yeni yayımlanmış bir kitabı var; “Dile Karışılmaz Mı?” Orada da görülebilir, dil meselesine çok temiz bir bakışı vardı.
Pek çok sözlük yaptı. Ne yazık ki Türkiye’de sözlükçülük hiç gelişmemiş bir dal, hiçbir üniversitede sözlükbilim bölümü yok. Buna rağmen kendisi bu alanın ender emekçilerinden olmakta ısrar etti. Kendi kendini yetiştirmiş ve bunu başarmış bir insandı; bu yanıyla da pek çoklarına örnek olmuştu.

Feyza Hepçilingirler
Türkçeye çok hizmet etmiş, o hizmetlerini hiç karşılık beklemeden yapmış, son derece yüce gönüllü bir insandı. Sözlük çalışmaları ve dil çalışmaları şairliğini geri plana itti; ama o aynı zamanda çok usta bir ozandı da.
Türkçenin kaybettiği en değerli insanlardan biridir. Sözlük çalışması kolay bir iş değildir; belki yüz kişilik bir bilimsel ekibin yıllarca çalışarak yapacağı bir iştir; o bütün bu işi tek başına gerçekleştirdi. Sözlükleri var, özleştirme kılavuzları var, yazım kılavuzları var; yani bir ömre sığması neredeyse mümkün olmayan işler yaptı.

Tarık Günersel (PEN Türkiye Başkanı)
Ali Püsküllüoğlu, Türkçe alanında tek başına bir kurum olarak önemli çalışmalar yürüttü ve büyük katkılarda bulundu. Katkılarıyla yaşayacak. Bütün PEN üyeleri adına derin üzüntümüzü iletirim.

Sevgi Özel (Dil Derneği Başkanı)
Türk Dil Kurumu’nda birlikte çalıştık. Dil Derneği’ni birlikte kurduk. Dil Derneği’ni kurmak için yola çıkan ilk üç kişiden biriydi. Bütün yaşamı boyunca Türkçe için çalıştı. O kadar çalışkandı ki sağlık sorunlarına karşın dev gibi sözlükler üretti.
Tek başına Türkçe adına çalışan kocaman bir takım gibiydi. İlkelerinden hiç ödün vermedi. Türkçenin müziğini duymuş bir ozan ve o müziği dinletmeye çalışan bir dil emekçisiydi. Onu ilkeleriyle, yapıtlarının önemiyle, devrimle yaşatacağız. Çok üzgünüz.

Hakkı Devrim
Bende Ali Püsküllüoğlu’nun pek çok sözlüğü bulunuyor; bir kutunun içine koyduğum boy boy altı sözlüğü var. Kendisi son senelerde sözlük üretimi bakımından en önde gelen yazarlarımızdan biriydi. “Temel Deyimler Sözlüğü” çalışması da çok önemlidir. Dilimizin, üzerinde çalışılmaya gereksinimi bulunuyor. Bu çalışmayı yapan az sayıda insandan birinin daha eksilmesi çok acı. Başımız sağ olsun.

Yusuf Çotuksöken
Ali Püsküllüoğlu, yazı emekçisidir, şairdir, dergicidir, gazetecidir, yazardır, araştırmacıdır, sözlükçüdür; özetle ülkesine kendi çapında borcunu ödemeye çaba harcayan duyarlı bir aydındır. 

Kılı kırk yaran dikkati, titizliği, şairlikten gelen yetisiyle Türkçe kullanımındaki yetkinliği, üretkenliğiyle birleştiğinde, şiirleri ve öbür çalışmalarıyla birlikte 50’nin üstünde kitap hazırlayıp okurlarına sundu. 12 şiir kitabı, 25 dil-sözlük, dört seçki, iki anlatı, yedi çocuk kitabı, bir çeviri, bir sözler kitabı... Sayısı 50’yi aşan emek ürünü kitaplar. 

Bunlar arasında “Türkçe Sözlük”ün özel bir yeri var diye düşünüyorum: Püsküllüoğlu’nun “Türkçe Sözlük”ü, bugün için 100 binin üstünde maddesiyle Türkiye Türkçesinin en geniş sözlüklerinden biri durumundadır. Ancak kendisi daha çok şair olarak tanınmak isterim demişti, bana. Ben Ali Püsküllüoğlu Hocamızı şairliği kadar sözlük yazarlığıyla da önemli ve değerli bulduğumu söylemek isterim.

Yaşar Kemal
Ali Püsküllüoğlu’nu çocukluğundan bu yana tanırım. Çukurova’nın yetiştirdiği en iyi şairlerden biridir. Ne yazık ki Ali’nin dil güzelliği, şiirlerinin güzelliği bilinemedi gitti. Bu bir haksızlıktır. Sebebini merak ediyorum ama bulamıyorum. Herhalde o, Türkçenin sözlük yaratan insanlarının başında gelir. Şiirleri sözlüklerin altında kaldı diye düşünüyorum. Yazık ki bunları ben Ali öldükten sonra söylüyorum. Hiç düşünmediğimiz bir şey var Ali’de; kendine has bir şiir dili de yaratmıştır. Onun şiirlerinin daha iyi tanınmaması edebiyatımız için bir yoksunluktur. Yine de Ali’nin şiirleri ne olursa olsun bir gün değerini bulacaktır.