120 kahraman çocuğu hatırladılar

 I. Dünya Savaşı'nda cepheye giden 120 Vanlı çocuğun dramını anlatan filmin çekimleri sürüyor. Valisinden belediye başkanına bütün yöneticiler ve Van halkı film için seferber olmuş; fakat birçoğu bu olayı film vesilesiyle duyduğunu söylüyor. 

Birinci Dünya Savaşı'nda sınır birliğine cephane taşırken 98'i donarak ölen 120 kahraman çocuğun hayatının anlatıldığı '120' filmi, Van halkını geçmişteki kahramanlarıyla tanıştırdı. Şehrin ortasında çocuklar için 30 yıl önce dikilmiş bir anıt bulunmasına rağmen, Van'da çocukların hikâyesini bilmeyen çok insan var. Bu kahramanların kendi şehirlerinden olduğunu öğrenen Vanlılar, 2008'in Şubat'ında gösterime girecek filmin çekimlerini gözyaşlarıyla izliyor. Van Muharip Gazileri Derneği'nden bir yetkilinin kendi araştırmaları sonucu ulaştığı bir bilgi ise o yıllarda yaşanan başka bir dramı ortaya çıkarıyor: 120 çocuktan 20'si, getirildikleri hastanede Ermeni bir doktor tarafından tedavi edilmiş. Ancak Ermeni çeteleri, çocukları tedavi ettiği için doktoru öldürmüş.

'120'nin çekimleri 4 ay önce Karabük'ün Safranbolu ilçesinde başladı. Donma sahneleri için Van'a gelen ekip, yeterli kar yağışı olmadığı için çekimlerde zorlanıyor. Film setine yakın yerlerden kamyonlarla kar takviyesi yapılıyor. Van halkı ve yerel yöneticiler, film ekibine her türlü kolaylığı sağlıyor. Teknik kolaylıkla sınırlı değil, Van halkının desteği. Devlet okullarından, özel okullardan ve üniversitelerden gençler karlar üzerinde saatlerce kalarak, adeta tarihi yeniden canlandırıyor. Filmde rol alan 120 çocuk arasında Van valisinin oğlu da var. Çocuklarını gönderen ailelerin mutlu olduğunu ve çocukların tarihi yaşayarak öğrendiklerini söyleyen yapımcı, senarist Özhan Eren, "Projeyi çekmemdeki en büyük neden utanç. Böyle bir şeyi bilmiyor olmaktan utandım. Bildirmez, anlatmazsam daha da utanacağımı düşündüğüm için filmi çekmeye karar verdim. Dünya tarihinde böyle bir olay olacağını zannetmiyorum. 120 çocuğun yaptığı fedakârlığı akıl almıyor. Ben bir baba olarak utandım. Tek derdim, her kar yağdığında bu çocukların hatırlanması." diyor.

Bir türküyle gelen film

Daha çok besteci kimliğiyle tanınan Özhan Eren, '120'de pek çok ilke de imza atmış. İlk kez senaryo yazmış, yapımcı olmuş, yönetmenlik yapmış. Filmin müziğini de kendisi hazırlıyor. Film yapma düşüncesi, 6 sene önce 'Sarıkamış' türküsünü bestelerken başlamış. Bir türkü ve ona sebep olan Sarıkamış'ı öğrenmek için yola çıkmış Eren. O yolculukta 'Sarıkamış Geçmiş Zaman' adlı bir kitabı yayınlanmış. Besteler, kitaplar derken, bu yolculukta karşısına Vanlı 120 çocuğun öyküsü çıkmış ve filmi çekmeye karar vermiş. 3 milyon dolar bütçeli '120'ye Kültür Bakanlığı'nın desteği 400 bin YTL. Tabiî ki en önemli destek, Van Belediye Başkanı Burhan Yenigün'den geliyor. Yılmaz Erdoğan'ın 'Vizontele'de toprağa gömdüğü siyah-beyaz televizyon da 'Terörle anılmak istemiyoruz.' diyen Yenigün'e aitmiş. Erdoğan'ın isteğini kırmayan Yenigün, çekimler için evindeki televizyonu vermiş.

Film zor şartlarda çekiliyor. Sette görev alan herkesin yüzünü soğuk kavurmuş. Yönetmen Murat Saracoğlu da payını almış kavurucu soğuktan. Profesyonel de olsa insanın filmin konusundan etkilenmemesinin mümkün olmadığını söylüyor Saracoğlu: "Bu çocuklar, üstlerinde kar montları, kar ayakkabıları, termal giysiler olmadan, dağlara gidip cephaneleri teslim etmişler. Biz her türlü imkâna rağmen burada zor dururken, onların ülkeleri adına yaptıkları kahramanlıklar insanın tüylerini diken diken ediyor. Türkiye'nin doğusunu bilmiyoruz. Her şey "Van'da terör vardır."dan ibaret değil."

Yaklaşık bin figüranın rol aldığı '120'de Özge Özberk, Cansel Elçin, Burak Sergen, Emin Olcay gibi tanınmış oyuncular da var. Filmin galasının da Van'da yapılması planlanıyor.

Özhan Eren (Yapımcı-Senarist): Biz çocuğumuzu bakkala göndermeye korkuyoruz
"Bugüne kadar bu 120 çocuk anlatılmamışsa hepimiz suçluyuz. Hem sinemacılar hem de tarihçiler. Filmi çekerken etkilenmedim desem yalan olur. Benim de 20, 14 ve 4 yaşlarında üç oğlum var. Bakıyorsunuz orada 13, 17 yaşında çocuklar annelerini bırakıp gitmişler. Biz çocuğumuzu bakkala gönderirken tedirgin oluyoruz. Bu insanlar bizim için can vermişler ve bizim haberimiz yok."

Murat Saracoğlu (Yönetmen): Van halkıyla günül birliği yaptık
"Van'ın göbeğinde bu çocuklar için yapılmış bir anıt var. Kimse ilgili de değil, bilgili de. Anıt orada öyle duruyor. Filmi çocukların uğurlandığı yerde çekelim istedik. Yani eski Van'da... Orada kar yoktu, 50 kamyon kar getirttik. Arkada Van Gölü olsun istedik. Vanlılarla gönül birliği yaptık. Bölge okulları, devlet okulları, özel okullar, il özel idaresi, askerler, herkes bir yerinden tutmaya çalıştı."