"Tiyatro dünyalarının tadına vardığınız kadar yaşamış olursunuz hayatta aslında. 'Ne olmuş yani' diye sorduğunuzda elbette bir şey olmaz. Dünyanın sonu değil tiyatro dünyasıyla bütünleşmeden yaşamak... Ama, insan ömrü en uzunu 4 bin 500 haftadır, 35 bin günden fazla yaşamış insanı yok gibidir yeryüzünün..."

Tiyatro sanatını çok iyi biçimde özetleyen bu sözler, 80 yaşını geride bırakmaya hazırlanan usta bir kaleme, Çetin Altan'a ait. Altan, son olarak 1964'te Devlet Tiyatroları'nda (DT) sahnelenen "7. Köpek" adlı oyunu için başkente konuk oldu.

DT'nin davetiyle Ankara'ya gelen Çetin Altan, tiyatro sanatının insanların ufkunu açtığını söyledi. Altan, "Tiyatrodan ne kadar uzakta kalıyorsa insanlar, o kadar sahtekarlığa yakın durmaya başlarlar farkına varmadan..." dedi. Tiyatro edebiyatının Türkiye'ye çok geç geldiğini ifade eden Altan, tiyatro sanatının o dönemdeki kazanımlarını şöyle aktardı:

"Kavuklu-Pişekar, Karagöz oyunu vardı. Güllü Agoplar, Şevki Şakraklar, yaz bahçelerinde önce bir alaturka fasılla başlayan, arkasından da bir tuluat sahnesinin izleyiciler tarafından izlenmesini sağlayan harika insanlardı. İsmail Dümbüllü... Bugün İsmail Dümbüllü'nün mezarı Karacaahmet'tedir ve taşında da şöyle yazar: 'Dünya bir penceredir, her gelen o pencereden bakarak geçer'...

Şimdi bunlar nasıl yaşadı, nasıl öldüler? Sadi Tek, düşkünler yurdunda öldü. Halide Pişkin... İnsanlığın ortak çiçeklerinin en güzel renkleri buralarda da açtı. Bunu bildiğiniz kadar görünür onlar. Bilmiyorsanız sanki böyle bir şey yokmuş gibi gelir insanlara..."

Tiyatro insan ilişkileri


Altan, tiyatro-insan ilişkisi konusundaki düşüncelerini de şu sözlerle özetledi:

"Tiyatro dünyalarının tadına vardığınız kadar yaşamış olursunuz hayatta aslında... 'Ne olmuş yani' diye sorduğunuz zaman elbette bir şey olmaz. Dünyanın sonu değil tiyatro dünyasıyla bütünleşmeden yaşamak... Ama, insan ömrü en uzunu 4 bin 500 haftadır, 35 bin günden fazla yaşamış insanı yok gibidir yeryüzünün...

Eğer sizden önceki dünyaları sahneye yansıtmışların penceresinden de bakabilirseniz geçmişin lezzetlerine ve onun insanı insan yapan titreşimleriyle bütünleşirseniz, o takvim yaprakları dökülürken geçtiğiniz hayat farkına varmadan kesenizden daha zengin geçmiş sayılabilir. Çünkü varlıklı olmak demek, var olmanın tadına varmak demek değildir. Varlıklı adam piyanoyu alır da çalmasını beceremez. Onun gibi bir şeydir..."

Bugüne kadar "37 bin konuda" yazılar yazdığını ve kimi zaman da kendisine eleştiri getirenlerin olduğunu belirten Altan, "Benim nerem aykırı? Asıl neyin aykırı olduğuna bakılmalı" diyerek sözlerini noktaladı.

Çetin Altan'ın yazdığı, Yunus Emre Bozdoğan'ın yönettiği "7. Köpek" adlı oyun, Altındağ Tiyatrosu'nda izlenebilecek.