Altın Satırlar'ı Madrid yolcusu

Sakıp Sabancı Müzesi’nin (SSM) Osmanlı hat koleksiyonundan seçmeler, 10 Aralık’ta Madrid’de, Real Academia de Bellas Artes de San Fernando’da ziyarete açıldı. “Altın Satırlar: Sakıp Sabancı Müzesi’nden Osmanlı Hat Sanatı” isimli sergi, İspanya Kültür Bakanlığı ve Sabancı Holding’in sponsorluğunda gerçekleştiriliyor. 15. yüzyıl sonları ile 20. yüzyıl başları arasında yaşayan Osmanlı hattatlarına ait 96 eserin yer aldığı sergi, 11 Aralık 2007-2 Mart 2008 tarihleri arasında Madrid’de ziyaretçileri ağırlayacak.
Türkiye’nin Madrid Büyükelçiliği ve İspanya Kültür Bakanlığı’nın işbirliğiyle 15 Aralık 2007-16 Ocak 2008 tarihleri arasında düzenlenen Türk Bakışları/Miradas Turcas adlı festivalin açılış etkinliği olarak gerçekleştirilen sergi, iki ülke arasındaki kültürel ilişkilerin gelişmesine önemli bir katkıda bulunuyor. Altın Satırlar sergisi ile açılan Türk Bakışları Festivali’nin içeriğinde, Orhan Pamuk ve Juan Goytisolo’nun katılacağı bir konferans, Kudsi Erguner ve Burhan Öçal konserleri, seminer ve film gösterimleri yer alıyor.

Altın Satırlar, 2002 yılında Sabancı Üniversitesi bünyesinde kurulan Sakıp Sabancı Müzesi’nin gerçekleştirdiği ilk yurtdışı sergi. Hat koleksiyonu, müze kurulmadan önce 1998 yılında Metropolitan Müzesi’nde ve daha sonra Paris Louvre Müzesi gibi yine dünyanın en prestijli müzelerinde sergilenmişti. Küratörlüğünü SSM Direktörü Nazan Ölçer’in yaptığı sergi, Osmanlı hat sanatçılarının 500 yıl boyunca yaptığı eserlerden örnekler içeriyor. Sergide, Osmanlı hattatlarının piri sayılan Şeyh Hamdullah başta olmak üzere, Şehzade Korkut, Ahmed Karahisari, Derviş Ali, Hafız Osman, Yedikuleli Seyyid Abdullah, Mustafa Rakım, Kazasker Mustafa İzzet ve Sami Efendi gibi çok sayıda hattatın eserlerine ve hat sanatçıları tarafından kullanılan aletlere yer veriliyor.

Sergideki 96 eser arasında, en çok Kur’an-ı Kerim’ler ve dua kitapları yer alıyor. İkinci önemli grupta meşk ve hat albümleri bulunuyor. Avrupa etkilerinin giderek arttığı 19. yüzyılda, başkent İstanbul’da iri yazılarla duvara asılmak üzere yazılmış levhalar üçüncü grubu oluşturuyor. Bir tablo gibi mekânları süsleyerek Batı etkisini farklı bir biçimde yansıtan görkemli eserler, geç dönem Osmanlı hat sanatına damgasını vuruyor. Sergide ayrıca celi yazıların anıtlardaki kullanımını göstermek üzere geç dönem Osmanlı resimlerinden birkaç örneğe de yer veriliyor. Sergideki son grup eserler ise dönemin sultanının tuğrasını taşıyan, divani hatla yazılmış elyazması resmi belgelerden oluşuyor. Devletin yönetim sistemini yansıtan, özellikle tuğralarının ve hatlarının sanatsal kalitesiyle dikkat çeken belgeler, kronolojik bir sıra içerisinde sergileniyor.

İspanya Kültür Bakanı, serginin açılış konuşmasında, Kültür Bakanımız Günay’a “Sayın bakan, evinizdesiniz. Yakında da sizin ülkenizde görüşmek üzere...” diye hitap etti ve bu serginin iki ülke arasında imzalanan “medeniyetler ittifakı” etkinliklerinin ilk örneğini oluşturduğunu söyledi. Bakan, “Türk bakışı, İspanyol bakışından farklı değildir.” diyerek, bu sergi aracılığıyla İspanyolların, tarihte pek çok ortaklıkları bulunan büyük bir ülkenin kültürüyle tanışma ve onu keşfetme fırsatı bulduklarını sözlerine ekledi.