Dünyanın 8. harikası Topkapı'da

UNESCO tarafından Dünya Kültür Mirası Listesi'ne alınan Çin'in meşhur Yeraltı Ordusu'ndaki terracotta heykellerinin 5'i, Topkapı Sarayı Müzesi'nde 21 Kasım'da açılacak ''Çin Hazineleri Sergisi'' için İstanbul'a getirildi.

Çin kanunlarına göre, 5 parçadan fazlasının yurt dışına çıkarılması yasak olan heykeller, Kültür ve Turizm Bakanlığı Müzeler Genel Müdürlüğü ile Çin Halk Cumhuriyeti Devlet Kültürel Miras İdaresi Başkanlığı tarafından ''2012 Türkiye'de Çin Kültür Yılı'' etkinlikleri kapsamında düzenlenen sergi için İstanbul'a getirilerek, Topkapı Sarayı Müzesi'ndeki Has Ahırlar bölümüne yerleştirildi.

Eserler için müzede özel aydınlatma ve havalandırma sistemi oluşturuldu. Çin ve Türk küratörler tarafından itinayla yerleştirilen terracotta heykeller, 21 Kasım'da ziyaretçilerin beğenisine sunulacak. Sergide, savaş arabasını çeken at, zırhlı asker, savaş arabası kullanıcısı, zırhlı general, okçu heykelleri görülebilecek.

'Serginin hassasiyet derecesi çok yüksek'

Topkapı Sarayı Müzesi Başkanı Haluk Dursun, yaptığı açıklamada, ''Çin Hazineleri Sergisi''nin, Çin kültürünün Türkiye'de tanıtılmasına yönelik çok kapsamlı bir sergi olduğunu söyledi. Terracotta heykellerinin, dünyanın 8. harikası olarak nitelendirilen eserler bütünü olduğuna dikkati çeken Dursun, bu eserin parçalarının Çinliler tarafından yurt dışına çok fazla çıkarılmadığını, hatta Çin kanunlarına göre 5 parçadan fazlasının aynı anda yurt dışına çıkmasının uygun bulunmadığını belirtti.

Sergi için farklı özelliklere sahip 4 asker ve bir at heykelinin Topkapı Sarayı'na getirildiğini anlatan Dursun, sözlerini şöyle sürdürdü: ''Topkapı Sarayı'nda sergi dolayısıyla çok ciddi ve hassas bir çalışma yürütülüyor. Topkapı Sarayı'nın uzmanları ve Çin'den gelen uzmanlar, ortak bir çalışma gerçekleştiriyor. Bu serginin, çok iddialı bir sergi olacağını söylemek mümkün. Eserleri sergilemek kadar bu eserleri hasarsız bir şekilde buraya getirmek, aynı şekilde sergilemek ve tekrar ait olduğu ülkelere göndermek de önemli. Onun için bu sergi hassasiyet derecesi çok yüksek bir sergi. Uzmanların bütün dikkatleri bu objeler üzerinde. Eserlerin nasıl duracakları çok ince hesaplandı. Eserlerin saklanma koşulları önceden araştırıldı.''

Dursun, aynalar ve posterlerle, sergiye bir derinlik kazandırıldığını kaydetti. Sergide, terracotta heykellerinin yanı sıra Çin medeniyetinin değişik dönemlerine ait 101 parça eserin de yer aldığını anlatan Dursun, bu eserlerin de terracotta heykelleriyle 20 Şubat 2013 tarihine kadar sanatseverlerin beğenisine sunulacağını ifade etti.

30 yılda 2 bin metrekarelik alan kazılabildi

İlk Çin imparatoru Qin Shi Huang'ın mezarında bulunan terracotta heykeller, 1974'te Shaanxi eyaletine bağlı Xi'an yakınlarında bir çiftçi tarafından bulundu. Tarihi kaynaklara göre, Qin Shi Huang henüz hayattayken MÖ 246 yılında başlanan mezarının inşası, 30 küsur yıl sürdü ve inşaatta 700 bin kişi çalıştırıldı. Arkeologlar, 1974 yılında Yeraltı Ordusu Heykelleri'ni gün yüzüne çıkarmak için çalışmalara başladı. Aynı yıl çıkarılan heykelleri, hem bilimsel bir şekilde muhafaza edebilmek hem de bu hazineyi dünyaya tanıtabilmek amacıyla aynı alan üzerine Yeraltı Ordusu Müzesi inşa edildi.

Toplam yüzölçümü 20 bin metrekareyi aşan birinci, ikinci ve üçüncü kazı alanları oldukça büyük bir askeri sahne izlenimi veriyor. Birinci kazı alanında 30 yıllık sürede yalnızca 2 bin metrekarelik alan kazılabildi. Çalışmalar tamamlandığında, bu üç kazı alanından her biri gerçek boyutlarda toplam 7 binden fazla asker, yüzlerce at ve tahtadan yapılmış yüzlerce savaş arabası çıkarılacağı tahmin ediliyor.

Her birinin yüz ifadesi farklı

Oldukça gerçekçi bir tarzda tasarlanan Yeraltı Ordusu Heykelleri, yalnızca askerlerin fiziksel özelliklerini tasvir etmekle kalmıyor, aynı zamanda onların iç dünyalarını da yansıtıyor, izleyenlerde yalın ve canlı bir etki bırakıyor. Quin Hanedanı dönemi heykeltraşları, her bir askere kusursuz el becerilerini kullanarak, birbirinden farklı sayısız karakter verdi.

Her bir Terracotta Askeri'nin yüzü, görünüş olarak birbirinden farklılaşıyor. Şu ana kadar çıkarılan heykellerin yüz şekilleri, 8 kategoriye ayrılıyor. İster general ister asker isterse savaşçı olsun her bir heykel oldukça zarif ve rafine bir görünüme sahip. Askerlerin her biri ordudaki görev ve pozisyonlarına bağlı olarak birbirinden farklı şapkalar ve kıyafetler giyiyor.

Heykeller gerçek boyutlarında üretildi

Yeraltı Ordusu Heykelleri'nde dikkati çeken bir diğer özellik, her bir heykelin topuzundan, örgüsüne ve hatta saç hacminden tarama biçimine kadar farklı saç şekillerine sahip olmaları. Kazılardan şimdiye kadar çıkarılan ve onarılan heykellerde, dönemin modasından izlenimler sunacak şekilde, sayısız şık saç topuzu örneği bulunuyor. Saç topuzlarına ek olarak sayısız saç bandı örneği, heykellerin sanatsal etkisini arttırıyor. Asker, at ya da savaş arabası olsun, tüm heykeller gerçek boyutlarında üretildi. Heykellerin ortalama yüksekliği 170 santimetre, en yükseği 190 santimetre, Bu yükseklikler Qin Hanedanı'ndaki askerlerin gerçek boyutlarını yansıtıyor