22
Mayıs
2024
Çarşamba
KÜLTÜR/SANAT

Enver Paşa kılıbıktı

Enver Paşa ile Naciye Sultan'ın torunu Arzu Enver Sadıkoğlu konuştu: 'Dedem Enver Paşa bir hain değil kahramandı...' Arzu Enver, dedesinin, yumuşak, duygulu bir insan olduğunu, hatta kendisine kılıbık bile denebileceğini söyledi...

Enver Paşa ve Naciye Sultan'ın torunu Arzu Enver Sadıkoğlu: Ortaokulda dedeme 'hain' denildiğini tarih kitabında okuyunca, ağlayarak sınıftan kaçtım. Sarıkamış'ta 80-90 değil, 18 bin askerimiz şehit oldu.

Arzu Enver Sadıkıoğlu ile yeni seneye iki kala buluştuk. Arzu Enver, Enver Paşa ve Naciye Sultan'ın torunu. Okul kitaplarında Enver Paşa için hayalperest ve maceracı sıfatlarını okuduk. Kimileri onun için "Vatan haini" derken, bazıları ise onu kahraman ilan etti. Arzu Enver ile Enver Paşa'nın torunu olmanın ne ifade ettiğini konuştuk. Öte yandan babaannesi Naciye Sultan'ı da unutmadık. Enver, saltanatın temsilcisinin hayatını, alışkanlıklarını anlattı. Saltanatın son temsilcilerinden Arzu Enver bir süre ticarete atılmayı denemiş ama "Biz genetik olarak bu işe yatkın değiliz" diyor gülerek. Şimdilerde özel bir şirkette müşteri ilişkileri müdürlüğü yapıyor. Ailesine dair en çok üzüldüğü noktalardan bir tanesi de, oldu bittiye getirilerek ellerinde tek kalan Naciye Sultan Korusu'nun yok pahasına satılması. Yeni yılın bu ilk gününde Arzu Enver'in hikâyesini ilgiyle okuyacağınızı düşünüyorum.

* 1955 yılında Napoli'de doğdunuz. Ne kadar kaldınız orada? 

-Babam Ali Enver o dönem NATO'daydı o yüzden İtalya'da doğdum. Bir yaşına kadar Napoli'de kaldım. Annem ile babam birbirini çok severek evlenmiş. Çok mutlu bir evliliğe doğduğum için ismimi Arzu koymuşlar. Gerçi sonra bu sevgi evliliklerini kurtarmaya yetmedi amaBir askerle bir entelektüelin evliliğiydi onlarınki.

HÂLÂ GÖZLERİM DOLAR 

* Büyükbaba Enver Paşa, babaanne Naciye Sultan. Büyükbabanızı babanız bile tanıyamamış peki ya babaannenizi tanıdınız mı? 

-Hayal meyal, zorla bir iki şey hatırlıyorum. O da anlatılanlardan fotoğraflardan olabilir. İki, iki buçuk yaşında kaybettim babaannemi. Çok sevgi dolu biriymiş. Ailesine çok düşkünmüş. Torunlara zaafı varmış.

* Türkiye'de özellikle o dönemlerde Enver Paşa'ya olan tepki malum. Siz bundan nasıl etkilendiniz? 

-Babam ben 9 yaşındayken yurtdışına gitti. Annem başka biriyle evlendi. Annemi rahat bıraktılar çünkü o başka bir soydan geliyordu. Ama Enver Paşa hadisesi beni hep etkilemiştir.

* Büyükbabanızla ilgili negatif ilk cümleyi kaç yaşında duydunuz? 

-Ortaokulda. Eseniş Koleji'nde okuyordum. Tarih kitabında "Enver Paşa vatan hainidir" diye bir cümle okudum. Belki bu söyleyeceğim size abartılı gelebilir ama gözyaşları içinde sınıftan kapıyı vurup çıktığım bilirim. Hala konuştukça bana dokunur, gözlerim dolar. Yargısız infaz.

* Peki sonra ne yaptınız? 

-Mahvoldum büyükbabama bakışı öğrenince. Öyle değil böyledir diye anlatamadım, söyleyemedim. Elimde argüman yok ki. Üstelik karşımdaki tarih öğretmeni. Yapabileceğim tek şeyi yaptım bu konunun konuşulduğu mekanları terk ettim.Çünkü ben biliyordum aslında anlatılanların doğru olmadığını.

* Neyi biliyordunuz? 

-Babamdan halalarımdan her zaman Enver Paşa'yı dinledim ben. Dedem vatanperverdi. İnsanların hataları olabilir ama hataların yorumları ayrı bir şeydir. Dedem iyi bir askerdi. Kahramandı.

* Atatürk nasıl algılanırdı sizin evinizde? Gerçekten de Enver Paşa ile araları bozuk muydu? 

-Herkesin evinde nasıl algılanıyorsa öyle. Sonuçta Atatürk Cumhuriyet'i kuran bir insan. Ben okulda Atatürk hakkında öğrendiklerimi evde abartılı bir şekilde, heyecanlı heyecanlı anlatırdım. Kimse de bana "Ne diyorsun kızım sen, biz Atatürk'ü sevmeyiz" demedi. Ailemizde hiçbir zaman "Atatürk'ü sevme, Atatürk dedeni şunu yaptı. Enver Paşa ile Atatürk düşmandır" gibi konuşmalar olmadı. Atatürk dedemle bağlantı kurmamıştı evet. Dedeme yapılanı hep haksızlık olduğunu düşündüm. Vatan haini, Türkiye'yi sattı gibi cümlelere maruz kalmamalıydı.

ENVER PAŞA KILIBIKTI 

* Araştırma yaptırdınız mı? 

-Bazı konulara duygusal olarak yaklaştığım sanılabilir ama elimde çok belge var. Eskiden bu konu hakkında konuşmuyordum bile çünkü ortam önyargılıydı. Ama gün geçtikçe Enver Paşa konusu daha iyi temellerle masaya yatırılır oldu. Bu çok hoşuma gidiyor. Dedemden kalan mektuplar her şeyi açığa çıkarıyor zaten. Enver Paşa Türk halkına mal olmuş bir kahramandır. Mustafa Kemal birbirlerine çok benzedikleri için ister istemez rakip haline getirildiler.

* Ya Sarıkamış felaketi, 1. Dünya Savaşı'nda Almanların yanında savaşa girmemizi sağlaması... 

-Sarıkamış'ta rakamlar abartılıyor. 80-90 bin değil 18 bin askerimiz şehit oldu. Operasyon da hatalı değildi. Kumandanlar dedemin emirlerini dinlemedikleri için bunlar oldu. Savaşa gelince mecburiyetler yüzünden Alman tarafından olduk.

* Enver Paşa sert mizaçlı bir asker olmasına rağmen ev hayatı farklıymış. 

-Doğru. Yumuşacık bir adammış. Hatta eşiyle ilişkilerinde kılıbık bile diyebiliriz (gülüyor).
Balçiçek Pamir/Sabah
Yayın Tarihi : 1 Ocak 2007 Pazartesi 05:33:25


Bu haber hakkında yorum yazmak ister misiniz?
Yorumlarınız
eyüp sipahi IP: 85.102.91.xxx Tarih : 16.12.2007 16:13:03

Enver paşa gerçekten hain değildi. çanakkalede mustafa kemale görevi o vermişti, trablus'a nuri paşa'nın yanına istih baratçı olarak gitmesini enver paşa sağladı ve hala, dayı çocukları olan nuri paşayı, enver paşa senin istihbaratını yapacak birini yolluyorum bunu kazanmaya çalış haberi ile ingilizlerin ve italyanların işbirlikçisi olmayan mustafa kemal. nuri paşa ile doğrudan temasa geçer nuri paşa mustafa kemal'i hiç yanından ayırmaz mustafa kemal de nuri paşanın keskin nişancılığından cesaretinden çok etkilenir, her an nuri paşa sade bir arap kılığına girip işgalci italyanları uzak mahalle aralarında vurduk ça ve görüşmek için verdiği randevu saatlerinde paşa olarak görev yapması. mustafa kemali çek etkiledeğinden trablusta mustafa kemali talebesi gibi yetiştirdi, sarı kamış'ta enver paşayı osmanlı subayı olarak karadenizden giden levazım, lojistik ve asker takviye gemileri batuma ulaşmadan karadan içimizdeki hainler tarafından. enver paşa başarısız olması için açılan ateş sonucu 7 parça gemimiz'den hiç haber alınamadı karaya yüzerek çıkan görgü tanıkları gazilerin ifadesini mustafa kemale nuri paşa anlatır ve düşmanlarımızın kimler olduğunu nasıl bir çalışma yapılması gerektiğini trablusun da fazla dayanamayıp düşeceğini, fakat türkleri tahliye edene kadar kendisinin burada kalıp mücadele edeceğini söyler. mustafa kemali saraya vahdettin'in yanına gönderir. 6-7 ay sonra trablus düşünce: nuri paşa istanbul'a vahdetti'nin yanına saraya gelir herkez gibi mustafa kemal de nuri paşayı karsılar paşam nasıl kurtuldunuz o cehennemden der nuri paşa da laz şivesi ile onlara (kıllıyı)killiyi göstererek der ve bu mustafa kemalin aklında kalır (soy adı devriminde de nuri paşaya killi gil soy adını verir)2-3 ay kadar daha sarayda yapılan plan son şekline getirilir uygulama planı yapılır kara fatma erzincandan izmit'e görevli olarak çetesi ile çağrılır. kandıra ile gebze arası kontrolü kara fatmaya verilir. çakıcı efe celal bayar egeden çağırılır. mustafa kemal ile biri birine destekçi olurlar, üsküdar'dan izmite kadar olan milti çetesinden de tahir kaptan ile baltacı mehmet paşanın torunlarından baltacı hoca ile oruç reisin torunlarından batumlu reis oğlu sadık oruç izmite kadar yolları emniyetli hale getirir ve bu enver paşanın tüm çevresi. mustafa kemali samsuna çıkartan milli guruplar dır, sivas danil olmak üzere mustafa kemali'in emniyetini enver ve nuri paşalar ın akrabası olan en emin adamları sağladı. (küt şeyh sait isyanını başltıp iktidara gelincei istiklal mahkemeleri kurup isyan ettirdiği kürt liderlerini hiç ifadelerini dahi almadan açıklamalarını engelleyip kendi foyasını gizlemek için asan ismet inönü, fevziçakmak, kazım karabekir enver paşa ile mustafa kemali hasım gibi gösterip kendilerini kahraman ilan etmek için kağıt paralara ve pullara inönü kendi resmini bastıran kendini milli şef ilan eden inönü enver paşaya tersti ve hain ilan ettiler kimse de bunu yutmadı bundan sonrada yutmaz


yunus enver koloğlu IP: 88.228.18.xxx Tarih : 22.11.2007 15:37:02

Enver Paşa gibi bir kumandanının vatan hainliği İsmet İnönünün devrinde yine İsmet İnönü tarafında kitaplara yazılmıştır.Enver Paşaya hakaret edip vatanı satıp kaçmıştı diyenle bi bakın.deniz baykal,zeki sezer gibi solcu kişiler. Ama geçmişi unutmayınız ki bu saydığım solcu insanlar leyla zana yı partilerinde chp'de 1 dsp'de 2 defa aday göstermiştir.1940'lı yıllarda bize Türk milletine Enver paşayı unutturmaya çalıştılar başaramadılar, şimdi de yüce Atatürk'ü unutturmaya çalışıyorlar. AMA BAŞARAMAYACAKLAR. firari_gençlik


cihan ekin IP: 85.96.20.xxx Tarih : 7.04.2008 00:01:15

bence enver paşa hain değilde ama yanlış ve inat yönetiminden dolayı türk ordusunu iyi kumanda edememiştir ve bazı net istahbaratları göz ardı etmiş bunlardan en önemliside ordumuzun su ve giyeceklerinin az olduğudur...ama enver paşa nasıl denilebilirki kahraman olma niyetidemiydi buda sır!!! bence dedesini korumaya çalışan hanımefendi rakamı yanlış yazıyor bu koskoca bir orduydu hanımefendi alay değil bölük değil yani ben ordumuzun 100 dolaylarında olduğuna inanıyorum...80 bin küsür şehidimize burdan dilimizin döndüğünce saygılar sevgiler. İNŞALLAH bir gün bizde onlar gibi vatan toprağı uğruna topraklara gömülürüz...ne mal...ne servet...ne şöhret...hepsi boş