Fazıl Say'da tepki gösterdi
Füsun Akatlı, Leyla Erbil, Tahsin Yücel ve Nihat Behram’dan sonra Fazıl Say da Frankfurt Kitap Fuarı organizasyonuna tepki gösterdi. Say, ‘Nâzım Hikmet Oratoryosu’nin programdan çıkarılmasını eleştirdi.
Frankfurt Kitap Fuarı ile ilgili bir tepki de Fazıl Say’dan geldi. Tepkinin nedeni, Say’ın bestelediği “Nazım Hikmet Oratoryosu”nun, Konuk Ülke Türkiye projesinin Kültür ve Turizm Bakanı Ertuğrul Günay’ın da katıldığı ilk basın toplantısında programda yer aldığının açıklanması, ancak daha sonra iptal edilmesiydi.
Fazıl Say dün Milliyet’e yaptığı açıklamada, Frankfurt Kitap Fuarı’nda vereceği bu konserin iptal edilmesini onur kırıcı olarak niteledi.
Ekim ayı programını Frankfurt’a göre düzenlediğini ve gelen teklifleri reddettiğini söyleyen Fazıl Say, konserin solistlerinden Genco Erkal’ın da bu nedenle Avrupa turnesini ertelediğini belirtti.
‘Bakan söylemişti’
Say açıklamasında şöyle konuştu:
“Hatırlarsanız Bakan Bey (Ertuğrul Günay) aralık ayında beni yemeğe çağırmış ve bütün medyaya ‘Nâzım Hikmet Oratoryosu’nun Frankfurt Kitap Fuarı’nda seslendirileceğine ne kadar sevindiğini açıklamıştı.
Her şey bir yana, bence Türkiye konulu Frankfurt’ta ‘Nâzım’ı seslendirmek mantıklı ve doğru bir hamle olacaktı. Görkemli bir sunum hazırlamıştık. Şiirler anında elektronik üstyazıda Almanca olarak gözükecekti.
Nâzım Hikmet; hümanizmiyle, memleket sevgisiyle, dahiyane şairliğiyle çok önemli bir edebiyatçımız. Almanya’da da çok bilinir.
Bugün sizin haberinizden okudum, Bakan ideolojik olarak uygun görmediğini açıklamış bir programda. Oysa aralık ayında seviniyordu Bakan Bey. Aralık ayından bu yana ideolojisi değişen Nazım Hikmet mi oldu, kendisi mi? Ayrıca Nazım’ı ideolojisi yüzünden ertelemek, manasızlığın daniskası! Almanya’da nice komünist sanatçı yok mu? Bunlar bugün zamanında komünist oldukları için değer mi kaybettiler?”
‘Onur kırıcı’
Fazıl Say, Frankfurt Kitap Fuarı Konuk Ülke Türkiye Müzik ve Sahne Sanatları Komitesi Moderatörü Görgün Taner ile konuştuğunu ve Taner’in “Sorun ideoloji değil, bütçe sorunu” dediğini de söyledi. Sebebi ise “Nazım Hikmet Oratoryosu”nun bütçesinin “Yunus Emre Oratoryosu”nun üç katı gözükmesi.
Say, “Yunus Emre Oratoryosu”nun Frankfurt’ta bir Alman korosuyla yapılmasının planlandığını; bu nedenle de “Nazım”ın 100 kişilik korosunun masraflarının düşüleceğini, ayrıca solistlerin (Fazıl Say, İbrahim Yazıcı, Genco Erkal, Güvenç Dağüstün ve Zuhal Olcay) performans kaşelerinin yer almayacağını söyledi ve ekledi: “Hesap Görgün Taner açısından doğru sanırım. Ama mantık yanlış. Uygulama ise onur kırıcı.”
Görgün Taner ise başta açıklanan bütçelerden daha sonra kısıntıya gidildiği için “Nâzım” yerine, üçte bir oranındaki prodüksiyon masrafı nedeniyle “Yunus Emre Oratoryosu”nun programa alındığını; bunun da bir ay önce Fazıl Say’a bildirildiğini söyledi.
Ulusal Komite: ‘Fuar hükümet girişimine indirgenemez’
Frankfurt Kitap Fuarı Konuk Ülke Türkiye Ulusal Yürütme Komitesi Eşbaşkanı Müge Gürsoy Sökmen, Yazarlar Komitesi Moderatörü Enver Ercan, Yayıncılık Komitesi Moderatörü Münir Üstün ile Konferanslar ve Bilimsel Toplantılar Komitesi Moderatörü Tanıl Bora, bazı edebiyatçıların fuara gitmeme kararı alması üzerine ortak bir açıklama gönderdiler.
Açıklamada “Bu büyük uluslararası platform, yazarların, edebiyatların, kitapların bu büyük buluşması, bir hükümet girişimine indirgenemez. Tam tersine, kültür dünyamızın sansürsüz, siyaset ötesi temsili için elde edilmiş bir hak, bir platformdur. Fuar, devletler ve hükümetler arası bir organizasyon değil, yayın dünyasının bir organizasyonudur” denildi.
“Kamusal bir kaynak niteliği taşıyan devlet bütçelerinden bu organizasyona pay ayrılmasının, bir lütuf değil, bir sosyal hak olduğunun” altını çizen Sökmen, Ercan, Üstün ve Bora; komitelerin çalışma yöntemlerini ise şöyle açıkladı:
“Ulusal komite, ağırlıkla, yayıncılık kuruluşlarının ve yazar örgütlerinin temsilcilerinden meydana gelmiştir. Davet edilecek yazarları ortak kararla onlar saptamış, bakanlıktan ya da diğer komitelerden herhangi bir müdahale olmamıştır.”
