'Hiroşima'yı unutmamak

Ankara Ekin Tiyatrosu'nun yeni oyunu 'Hiroşima Sevgilim'in yönetmeni Erhan Gökgücü: Oyun acıları unutma/ unutamama ikilemi üzerine

Alain Resnais tarafından 1959 yılında sinemaya uyarlanan ve bir sinema klasiği haline gelen Marguerite Duras'ın ünlü eseri 'Hiroşima Sevgilim', şimdi Ankara Ekin Tiyatrosu sahnesinde... Atom bombasının 'yıktığı' Hiroşima'da geçen tutkulu bir aşk hikâyesi anlatan 'Hiroşima Sevgilim'i Devlet Tiyatroları'nın (DT) eski başrejisörlerinden Erhan Gökgücü sahneye koyuyor. Savaş karşıtı oyunda 'Kadın' rolünde DT sanatçısı Funda Gökgücü, 'Erkek' rolünde ise yine DT'den Tolga Tecer oynuyor. Galası dün akşam Ankara Ekin Tiyatrosu'nda yapılan oyunla ilgili yönetmen Erhan Gökgücü'yle görüştük.
'Hiroşima Sevgilim' daha çok Alain Resnais'nin ünlü filmiyle hafızalarda yer etti.
Evet. Hatırlayacak olursak senaryo, Fransız-Japon ortak yapımı bir filmin Japonya'da çekilmesi sırasında şekillenir. Çekilen bu film, Hiroşima'ya İkinci Dünya Savaşı'nda atılan ilk atom bombasını konu eder. 'Barış' üzerine çekilen bir filmdir. Çekimin son günlerinde Fransız baş aktrist bir Japon mimarla tanışır ve ikisi birlikte olurlar. İkisi de savaşta acı çekmiş, savaşın acılarını yaşamıştır. Aralarında başlayan aşk gittikçe derinleşir. Bu birlikteliğin tematiği de aşk, tutku ve acıları unutabilme ya da unutamama paradoksu içinde gelişir. En temel soru 'Sonunda birbirlerinden ayrılabilecekler midir' sorusudur.
Filmde geri dönüş sahneleriyle hem aşk, hem savaş aynı anda iletiliyordu seyirciye. Siz de aynı metodu mu kullandınız?
1959 yapımı Alain Resnais'nin filmi, yarı belgesel nitelikte bir filmdir. Rejisör olarak tiyatroda fazla teknolojiyi sevmiyorum. Bugün film teknikleri o denli gelişti ki, tiyatronun o tekniklere ulaşması mümkün değil. Mümkün olsa bile, teknoloji arttıkça insan geri plana düşüyor. Bu yüzden farklı bir yöntem kullandım ve oyunu sahnelerken minimalizmi yeğledim. Belgelerin bir kısmını oyuncularla görüntülemeye çalıştım. Anlatımı öne çıkardım. Marguerite Duras'ya sadık kalarak, bir drama yaptım oyunu.
Filmi izleyen herkes filmin farklı bir yanını kendine yakın buluyor. Aşk, tutku, unutmak, acı, savaş... Siz senaryonun hangi yönünü öne çıkardınız?
Alain Resnais'nin yapıtı temel olarak, acıları unutma isteği ile unutamama paradoksu üstünedir. Bizim de böyle bir etkene yönelmemiz, sanatımızın misyonu adına önemlidir, çünkü tiyatro da hayatın politik araçlarından biridir. Toplumlar, geçmişten gelen acıları unutmayıp, gerekli tutumlara yönebilirlerse geleceğin daha umutlu bir dünyasını düşünebilirler. Hiroşima ve Nagasaki'deki bombalarla bir anda 200 bin insan öldü. Sonrada radyasyon etkisiyle 10 binlerce insanın acısı ve ölümü yaşandı. Emperyalizm bundan ders almadı. Bugün seyreltilmiş atom başlıklı nükleer bombalarla hâlâ savaşlar sürüyor. İnsanlığın buna bir tepkisi olmalı ve tiyatro da, bu tepkide öncül güçlerden biridir.
Unutulmaz müzikleri vardı filmin. Eski müzikleri kullandını mı?
Hayır. Giovanni Fusco'nun müziğini kullanmadım. Doğrudan otantik Japon müzikleriyle yola çıktım. Bazı anımsama sahnelerinde de Fransız müziğini ve özellikle Fransız müziğinin simgesi olan akordeonu kullandım.
'Hiroşima Sevgilim' 22-24 Aralık tarihleri arasında Ankara Ekin Tiyatrosu'nda. Tel: 0312 426 84 08 Radikal