'90'lı yıllara damgasını vuran Hafriyat Grubu üyesi Mustafa Pancar'ın Laleli'deki alışveriş etkinliğinden esinle yaptığı resimlerinden oluşan "Serbest Pazar" isimli sergisi, Evin Sanat Galerisi'nde açıldı.

9. İstanbul Bienali'ne "Proje: İmalat Hatası" başlıklı projeyle katılan Hafriyat Grubu üyelerinden, ressam Mustafa Pancar'ın 5. kişisel sergisi olan "Serbest Pazar", Evin Sanat Galerisi'nde açıldı. Sergi, 16 Şubat'a dek görülebilecek.
Pancar, resimlerinde özellikle kalabalıkları anlatıyor. Turist grupları ya da Eminönü kalabalığı var resimlerinde. Tesadüfi bir şekilde bir araya gelmiş insanları, içinde bulundukları durumlarla, fakat -yanı sıra- yeniden öyküleyerek resimliyor Pancar.

'Şip şak' fotoğraflar
Ressam, bunun için fotoğraftan faydalanıyor. Sergi öncesinde belirlediği projeye uygun bir mekanda önce fotoğraf çekimi yapıyor; bazen de hazır fotoğrafları kullanıyor. Fotoğrafla belgesel bağlamıyla ilgilendiğini söyleyen ressam, küçük bir hatırlatmada bulunuyor:
"Fotoğrafları çekmek çok önemli değil, çünkü 'şip şak' çekiyorum. Yani fotoğrafın hiçbir sanatsal özelliğine dikkat etmiyorum. Değişik enstantenelerden yararlanarak kompozisyonlarımı kuruyorum. Bu, kurmaca bir yapı sağlıyor resmime. Fotoğrafı tam kadrajıyla resmederseniz, o, fotoğrafik resim olur. Oysa fotoğrafın gerçekliğinden faydalanıp resimde kendi gerçekliğimi kurmayı istiyorum."
Ressam, "Serbest Pazar"da Laleli'yi konu etmiş. Ancak resimlere baktığınızda "alışveriş" etkinliğinin Laleli'de gerçekleştiğine dair özel bir işaret göremiyorsunuz. Pancar da zaten bunun şart olmadığını söylüyor: "Resimlerin Laleli'ye ait olduğunu hissetmeniz gerekmiyor. Bu, figüratif anlatımcı bir resimdir. Bu yönüyle de aslında resmin geleneğiyle bir bağ kurar. Fakat başka bir yorumla bu şehrin kırık geometrisinden faydalanmak istedim. İstanbul, bir Doğu kenti. Onu Avrupa kentlerinden ayıran özelliği de geometrisinin hiçbir zaman dikey - yatay üzerine kurulu olmaması. Zikzaklar, eğrilikler, düzensizlikler var İstanbul'da. Sosyal hayatta da böyle bu. İşte bu özelliğini yansıtmak istiyorum şehrin."
Pancar'ın resimlerde hem kalabalık hem de bununla çelişkili şekilde donukluk ve karanlık var. Ressam, bu durumu kullandığı renklerle açıklıyor:

Renk ve ton birlikte
"Renk kullanımının olduğu resimlerde renge dayalı bir ışık görürsünüz. Oysa tona dayalı resimlerde daha geleneksel bir ışık vardır. Resimlerimde her ikisini kullandım. Özellikle büyük ebatlı resimlerimde daha fazla ışık görürsünüz, çünkü onlarda renk vardır. Diğer tuvallerimdeyse renk değerleri düşürülmüştür; onlar tonla yapılmış resimler çünkü." (0212) 265 81 58

Ticaretteki kadın ağırlığı

Pancar, İstanbul'un genel geometrik yapısının yanı sıra, Laleli'ye özel bir aykırılıktan da yararlanmış: Ticaretteki kadın ağırlığından.
"Laleli için, aslında bir Doğu pazarının modern şekli diyebiliriz.
Son derece kozmopolit bir yapısı var. Canlılığının nedeni de bu. Herkesin alım gücüne uygun bir ürün bulmak mümkün. Ama beni özellikle buradaki kadın etkinliğine dayalı ekonomik canlılık ilgilendiriyor. Sosyal hayat ve ekonomi, genellikle erkekler üzerinden döner çünkü."
Bu "çelişik" yapı, ressamın eserlerinde semtin "cephesi"yle bir araya gelmiş. Pancar, "Laleli, İstanbul'a genel anlamda uygun bir yapı sergiliyor. Fakat bir yanıyla da farklı; tüm bina cepheleri mankenler ve elbiselerle dolu, ki bence bu çok özel bir görünüş" diyor.
Kendisine esin veren semtin '90'ların ilk yarısındaki hareketli yapısına da göndermede bulunan ressam, bu hareketin devam ettiğini de şöyle açıklıyor:
"Laleli'yi gittiğinizde eskiden konut olan pek çok yapının artık mağazaya dönüştüğünü, her geçen gün yeni vitrinlerin belirdiğini ve semtin giderek büyüdüğünü görürsünüz."