Sanat dünyası da paket bekliyor
Otomotiv, beyaz eşya, konut, bilgisayar, bilişim ve mobilya sektöründe Özel Tüketim Vergisi'nin indirilmesi satışları ikiye katladı. Hal böyle olunca uzun süredir krizde olan kültür-sanat dünyası, hükümetten kendileri için de bir paket bekliyor.
Müzik Yapımcıları Meslek Birliği Başkanı Bülent Forta, "Devlet KDV oranlarında yüzde 10'luk bir indirim yaparsa, biz de CD fiyatlarını yüzde 25 düşüreceğiz." diyor.
Bir 'paket' açılsa, sanat dünyası da gülse
Hükümetin birbiri ardına açıkladığı indirimler, piyasaları yeniden hareketlendirdi. Otomotiv, beyaz eşya, konut, bilgisayar, bilişim ve mobilya sektörü için uygulanan Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) indirimleri satışları ikiye katladı. Hal bundan ibaret olunca diğer sektörler de gözlerini hükümetin açıklayacağı yeni paketlere dikti. Tıpkı yayın, müzik ve sinema sektörü gibi...
Bugüne kadar açıklanan beş tedbir paketinde de kültür-sanat ürünleri yer almıyor. Önümüzdeki haftalarda açıklanması beklenen altıncı paketin bankacılık sektörünü kapsayacağı belirtiliyor. Madem yedinci paket henüz gündemde değil, o halde bu, neden kültür-sanat ürünlerini kapsamasın?
Ekonomik krizden etkilenen sektörlerin başında hiç şüphe yok ki kültür-sanat dünyası geliyor. Çünkü alım gücünün azalması, korsan satışları patlatıyor. İnsanlar bir filmin DVD'sine 20 lira vermek yerine, aynı fiyata 8 tane korsan DVD film almayı tercih ediyor. Aynı şey müzik CD'lerinde ve kitaplarda da geçerli... Durum böyle olunca sinema salonları boşalıyor, kitabevleri kapılarına kilit vuruyor ve basılan binlerce müzik CD'si elde kalıyor.
Kitap, müzik ve sinema yayıncıları, KDV oranlarındaki düzenlemeyle birlikte korsan ürüne talebin azalacağını söylüyor. Müzik Yapımcıları Meslek Birliği Başkanı (MÜYAP) Bülent Forta, devletin KDV oranlarında yüzde 10'luk bir indirim yapması durumunda, CD fiyatlarında yüzde 25'lik bir indirim uygulayabileceklerini belirtiyor. Türkiye Yayıncılar Birliği Genel Sekreteri Metin Celal ise devletin kendilerini KOBİ kredilerinden yararlandırması durumunda kitap fiyatlarında 5-6 liralık indirimlerin gerçekleşebileceğini ifade ediyor. Film Yapımcıları Meslek Birliği Başkanı Galip Gültekin ise sinema sektöründe hem devlete hem de sinema salonu işletmecilerine iş düştüğünü belirterek şu yorumda bulunuyor: "Devlet KDV indirimi yapmalı, sinema salonu işletmecileri de fedakârlık yaparak bilet fiyatlarını yarı yarıya düşürmeli!" Müzik, sinema ve yayın sektörünün önde gelen isimlerine devletten nasıl bir paket beklediklerini sorduk.
KDV yüzde 18'den yüzde 10'a düşürülmeli
Bülent Forta (Müzik Yapımcıları Meslek Birliği Başkanı): Devletten iki tane temel talebimiz var. Birincisi, kültür ürünleriyle müziğin KDV'sinin eşitlenmesi. KDV, kitapta yüzde 8, dergide yüzde 1; ama müzikte yüzde 18! Bu çok ciddi bir yük getiriyor. Dolayısıyla KDV indiriminin müzik sektöründe önemli bir canlanma oluşturacağını düşünüyoruz. Müzikte KDV'nin yüzde 18'den en az yüzde 10 düşerek kitapla eşitlenmesi gerekiyor. İkincisi, dünyada şimdi dijital müzik uygulaması var. Türkiye'de bunun için Özel İletişim Vergisi alıyorlar. Bu da çok ağır bir vergi yükü... Telefondan indirilen müzik için yüzde 25 Özel İletişim Vergisi, yüzde 18 de KDV ödüyoruz. Müzik sektörünün gelişebileceği tek alan bu... Dolayısıyla müzik parçasının mobil telefona satılması, bir iletişim olarak görülmemeli. Müzik sektörünün büyük bütçe gelirleri artık dijital alanda oluşmaya başladı. Bunun da yaklaşık yüzde 46'sı vergi yoluyla devlete gidiyor. Cep telefonlarına satılan müzikten Özel İletişim Vergisi alınmamalı. Eğer KDV, CD satışında yüzde 8'e inecekse bu alanda da aynı şekilde olmalı. Biz bir ürünü 8 aylık çeklerle satıyoruz. Ama KDV'sini nakit olarak ödemek zorundayız. Bu yük üzerimizden alınırsa bu fiyatlara çok güzel bir şekilde yansır. Yüzde 10'luk bir KDV indirimi en azından yüzde 25'lik bir indirim getirir!
Bilet fiyatları yarı yarıya indirilmeli
Galip Gültekin (Film Yapımcıları Meslek Birliği Başkanı): Kimse sinemaya gitmiyor. KDV'nin düşürülmesinin –özellikle de kriz döneminde- sinema sektörüne çok büyük bir yararı olur. Bu tür indirimler, fiyatlara da yansıyınca sinemaya giden izleyici sayısı katlanacaktır. Sinemacı arkadaşlarla bu konuda görüşmeler yapıyoruz. Sinema salonlarının bilet fiyatlarında indirim yapmaları gerekiyor. Bugün birinci derecede önemli olan, sinema fiyatlarının yarı yarıya indirilmesidir. Sinema sektörünün önünü açacak olan, izleyici oranlarını yükseltmektir. Bu da bilet fiyatlarını düşürmekle mümkün... Bilet fiyatlarındaki indirimle birlikte kâr oranları düşecektir ama izleyici oranı artacaktır. Özetlersek birincisi, devlet KDV'yi hem dağıtımda hem de bilet fiyatlarında indirmeli. İkincisi, sinemacılar biraz fedakarlık yaparak bilet fiyatlarını yarı yarıya düşürmeli. Aynı zamanda KDV'nin indirilmesi uzun yıllardır sinemacıyla dağıtımcı arasındaki KDV sorununu da çözüme kavuşturacaktır.
Yayıncılara KOBİ kredisi verilmeli
Metin Celal (Türkiye Yayıncılar Birliği Genel Sekreteri): Yayıncılık, devletin sanayi politikaları için bir sektör olarak görünmüyor. Bu nedenle de KOBİ'lerin yararlandığı olanaklardan (fuarlara katılım gibi), desteklerden (düşük faizli krediler gibi) yararlanamıyor. Kalkınma programlarında sözü edilmiyor. Yayıncılar, KOBİ kredilerinden yararlanabilmeleri için acilen "imalatçı" tanımlanmasına alınmalı. Ulusal ve uluslararası kitap fuarlarına katılımda diğer sektörlerde olduğu gibi KOSGEB desteği sağlanmalıdır. Kitap üretiminde tüm giderler yüzde 18 KDV, tüm gelirler yüzde 8 KDV ile vergilendiriliyor. Yayıncı yazarlara, çevirmenlere yaptığı her ödemede yüzde 17 stopaja ilaveten, sanki el değiştiren bir mal varmış gibi yüzde 18 KDV de ödemek durumunda (toplam yüzde 35 peşin vergi). Krizden çıkış için KDV indiriminden söz edilirken bu adaletsizlikler hatırlanmıyor bile. KDV farkları (satışta yüzde 8 – alımda yüzde 18) vergilerden mahsup edilmeli ve yazarlara telif ödemelerinde KDV tahsilatından vazgeçilmelidir.
