Şehir Tiyatroları isyanı büyüyor

İstanbul Şehir Tiyatroları'ndaki yönetmelik değişikliğini protesto eden sanatçılar, bugün Tünel'den Taksim'e yürüdü.

Genco Erkal, Altan Erkekli, Berkun Oya, Murat Daltaban, Meltem Cumbul, Hasibe Eren, Sevinç Erbulak, Levent Tülek, Memet Ali Alabora gibi birçok sanatçının yanı sıra siyasetçilerin, sinemacıların, konservatuar öğrencilerinin katıldığı eylemde yapılan açıklama şöyle:

Geçtiğimiz günlerde yapılan değişiklikle Şehir Tiyatroları Repertuar Belirleme Kurulu'na belediyenin iki tane bürokrat ataması resmileşmişti.

Bunun üzerine aralarında sanat danışmanı Kenan Işık'ın da bulunduğu pek çok sanatçı belediyedeki görevlerinden istifa etmişlerdi.

Tiyatro sanatçıları, yazarlar ve gazeteciler bugün 11:00'de Galatasaray Lisesi önünde bu uygulamayı protesto ederek sloganlarla Taksim'e yürüdü.

Galatasaray Lisesi önünde "Korkuya Karşı Özgür Tiyatro" pankartı ardından toplanan gruptakiler adına açıklama yapan Engin Alkan, Şehir Tiyatroları'nda yapılan değişikliklerle sanatın içinden sanatçının kovulduğunu iddia ederek, çok sesliliğinin önemine işaret etti.

Muhafazakar sanat gibi söylemlerin demokratikleşme diye sunulduğunu iddia eden Alkan, sanatsal yaratının siyasi iradeye teslim edilemeyeceğini öne sürdü.

Yürüyüşe CHP İstanbul Milletvekilleri Umut Oran ve Süleyman Çelebi de katıldı.

İşte İstanbul Şehir Tiyatrosu Sanatçıları Derneği (İŞTİSAN) tarafından okunan bildiri;

''Türkiye ve dünya kamuoyuna!

Herşeyin farkındayız.

1914'ten beri ehil ellerde olan İstanbul Şehir Tiyatrosu göz göre göre ehlileştirilmeye çalışılıyor.

Dünyada -herhalde- ilk kez bir tiyatro, tiyatro insanlarından arındırılıyor.

Sanatın içinden sanatçı kovuluyor.

Tüm bunlar sanatı ve sanatçıyı hizaya sokma ve halkın gözünde küçük düşürme gayretleridir.

Bilinsin; gerçekleri eğip bükerek hiç kimse sanat ve sanatçı ile halkın arasına nifak sokamaz.

Hedefin ne olduğunu görüyoruz. Özgür düşünceden korkmayan herkes görüyor.

Çok sesliliği tek bir notaya dönüştürecek olan "muhafazakar sanat" gibi söylemler, demokratikleşme diye sunuluyor. Sanatsal yaratı, siyasi iradeye teslim ediliyor.

Oysa sanat ve demokrasi, hiçbir siyasi iradenin faydacı beklentilerine göre yeniden tarif edilemez. Seçilmişlerin asıl görevi, sanata, ihtiyacı olan özgür ortamı sağlayacak altyapıyı oluşturmaktır. Onlar, bunu sadece sanatçı için değil, öncelikle halk için yapmak zorundadır. Eğer yapmazlarsa, sanat sessiz kalmaz.

Sessiz kalmayacağız.

Öncelikle, dayatılan yeni yönetmeliğe karşı hukuki zeminde hakkımızı arayacağız. 100 yıllık Şehir Tiyatrosu mirasını her zeminde savunacağız. Ustalarımıza, İstanbul seyircisine ve gelecek kuşaklara karşı üstlendiğimiz bu sorumluluğu ülkemizdeki ve dünyadaki tüm sanat emekçileri ile paylaşıyoruz.

Hedefimiz, çağdışı yönetmelik dayatmaları yerine, çağdaş ve özerk bir İstanbul Şehir Tiyatrosu yasasıdır.

Ülkemize, değerli sanat kurumlarımıza, sanatçılarımıza ve halkımıza yaraşacak olan budur.

Karanlığa ve karanlığın getireceği korkuya karşı birlikte direneceğiz.

Sayın Belediye Başkanı'nın bir canlı yayında kurum sanatçılarına yönelik sunduğu öneriyi düstur kabul ediyoruz:

Herkes kendi işini yapsın!

Bizim işimiz tiyatro.

Korkuya karşı özgür tiyatro!

Korkuya karşı özgür sanat!''

Ankaralı tiyatrocular da eylemde!..

Bu arada tiyatro sanatçıları, İstanbul Şehir Tiyatroları'nda yapılan yönetmelik değişikliğini, Ankara'da yaptıkları eylemle protesto etti.

Büyük Tiyatro önünde toplanan ve tiyatro sanatçılarından oluşan kalabalık, "Korkuya karşı özgür tiyatro", "Şehir tiyatroları yok edilmez" yazılı pankartlar açarken, bir tiyatro oyuncusu da adalet heykeli gibi giyinerek hiç hareket etmeden açıklama süresince bekledi.

Kültür Sanat-Sen, Detis, Tobav, Tomeb, Işık-Der, Santekder, Kültür-İş, Nazım Hikmet Kültür Merkezi, Ankara Halk Tiyatrosu, Ankara Sanat Tiyatrosu, DTCF Mezunları Derneği ve ASSA adına basın açıklamasını okuyan tiyatro sanatçısı Şahin Ergüney, İstanbul Şehir Tiyatroları yönetimliğinde yapılan değişikliğin, sanatı ve sanatçıyı hizaya sokma ve halkın gözünde küçük düşürme gayreti olduğunu öne sürdü.

İstanbul Şehir Tiyatroları'nın 1914'ten beri ehil ellerde olduğunu belirten Ergüney, "Tiyatro göz göre göre ehlileştirilmeye çalışılıyor. Dünyada her halde ilk kez bir tiyatro, tiyatro insanlarından arındırılıyor. Sanatın içinden, sanatçı kovuluyor. Bilinsin ki gerçekleri eğip bükerek hiç kimse halkla sanatçı arasına nifak sokamaz" diye konuştu.

Ergüney, yeni yönetmeliğe karşı huhuki zeminde de haklarını arayacaklarını ifade ederek şunları kaydetti:

"Çok sesliliği tek bir notaya dönüştürecek 'muhafazakar sanat' gibi söylemler, demokratikleşme diye sunuluyor. Sanatsal yaratı, sanatsal iradeye teslim ediliyor. Oysa sanat ve demokrasi hiçbir siyasi iradenin faydacı beklentilerine göre yeniden tarif edilemez. Seçilmişlerin asıl görevi, sanata ihtiyacı olan özgür ortamı sağlayacak alt yapıyı oluşturmaktır. Onlar bunu sadece sanatçı için değil, halk için yapmak zorundadır. Eğer yapmazlarsa sanat sessiz kalır"

Topluluk, açıklamanın ardından sloganlar atarak dağıldı.

Şehir Tiyatroları'nda neler yaşandı?

Alınan ani bir kararla, İstanbul Şehir Tiyatroları yönetimi sanatçılardan alınarak belediyenin bürokratlarına devredilmişti.

İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Kadir Topbaş, tiyatro sanatçıları tarafından büyük bir tepkiyle karşılanan kararı savunmuş, “Repertuvarı geçmişte bir genel sanat yönetmeni belirliyordu. Şimdi bir kurul belirleyecek. 7 kişilik kurulun 2 üyesi bürokrat olacak. Daha demokratik, daha belirleyici ve beraber karar verebilecekler. Yani genel sanat yönetmeni yerine 7 kişilik heyet belirleyecek” demişti.
Bu süreçte Şehir Tiyatroları Genel Sanat Yönetmeni Ayşenil Şamlıoğlu ve 6 yönetim kurulu üyesi ile Kadir Topbaş'ın sanat danışmanı Kenan Işık istifa etmişti. Ayşenil Şamlıoğlu’nun yerine Hilmi Zafer Şahin atanmıştı.