Ermeni tarihçi Ara Sarafian, Türkiye'nin, Van'daki Akdamar Kilisesi'ni açması jestine Ermeni diasporasının olumlu bir karşılık vermesi gerektiğini söyledi. Sarafian, "Bir sorun varsa bu, hiçbir taraf rencide edilmeden çözülmeli." diyor.

Ermeni toplumuyla diyaloğa önem veren Türkiye'nin Van'daki Akdamar Kilisesi'ni restore etmesi olumlu sonuçlar doğuruyor. Ankara'nın önemli adımlar attığını belirten dünyaca ünlü Ermeni tarihçi Ara Sarafian, diasporanın buna karşılık vermesini istedi. Cihan Haber Ajansı'nın sorularını cevaplayan Sarafian, "Ermeni diasporasının bekleyebileceği her şeyi Tayyip Erdoğan yapmıştır. Diaspora pozitif çalışmalarda bulunmalı. Eğer ortada bir sorun varsa bu, hiçbir tarafı rencide etmeden çözülmeli. Türkiye, izlemesi gereken yolda yürüyor." dedi. Başbakan Erdoğan için 'barış adamı' ifadesini kullanan Sarafian, hükümetin sorunun çözümü yönünde 'kapıyı açtığını' söyledi. Türkiye'nin, "1915'te yaşanan olayları tarihçiler araştırsın" tezine de üstü kapalı destek veren Ermeni tarihçi, "Ben, Türk tarihçilerle konuşmadan ve arşivlere bakmadan, Ankara'yı eleştiren Ermeni diasporasından yana değilim." şeklinde konuştu.

İngiltere'deki Gomidas Enstitüsü'nde araştırmalar yapan Ara Sarafian, Türk Tarih Kurumu Başkanı Yusuf Halaçoğlu ile Harput'ta gerçekleştirmeyi planladıkları ortak çalışmadan neden vazgeçtiğini de açıkladı. Sorumluluktan kaçmadığını belirten Sarafian şöyle konuştu: "Harput'ta çalışmalar yapmak için TTK' ya başvuruda bulundum. Bunun hâlâ olabileceğine inanıyorum. Ancak Halaçoğlu bana, araştırma konusuyla ilgili bilgilerin Osmanlı arşivlerinde bulunmadığını söyledi. İnanılmaz bir beyanattı. Ne anlama geldiğini açıklamasını bekliyorum. İstediğimiz belgeler yoksa, elbette araştırma yapamayız."

Sarafian, "Yaptığımız öneri maalesef geçerliliğini yitirdi; çünkü istediğimiz belgeler Osmanlı arşivinde yoksa, biz de elbette araştırma yapamayız." diye ekledi.

'Türkiye'deki aşırı milliyetçilerle bile en azından Türkler ve Ermenilerin birbirlerini öldürdükleri günün artık geride kaldığını göstermek için diyaloğa geçme taraftarı' olduğunu savunan Ara Sarafian, "Artık başka bir konu ve farklı bir yol bulup yeni bir öneri yapmak benim elimde. Ancak bunun için bazı riskler bulunuyor. Yeni bir çalışma yapacaksam Türkiye'de bunu Ermenilerle birlikte yaparım. Ben Türk Tarih Kurumu değilim.'' dedi.

AK Parti hükümetinin Ermeni meselesinde attığı adımlardan övgüyle söz eden tarihçi, "Bence Erdoğan bir barış adamıdır. Ancak kendisi de yapacakları değişimlerde sınırlandırılmıştır. Türkiye'de aşırı bir milliyetçi kesim bulunmakta. Erdoğan daha liberal ve daha sağduyulu bir insan. İslami bir geçmişi olmasına rağmen Erdoğan bir Hıristiyan kilisesinin restore edilmesine öncülük ediyor. Bu çok sevindirici. Bence Erdoğan çözümün bir parçasıdır." şeklinde konuştu. Türkiye'nin özellikle doğu bölgesindeki tarihî Ermeni eserlerinin "yüzde 90'ının yok edildiğini" öne süren Sarafian, tarihî eserlerin Türk hükümeti tarafından restore edilip koruma altına alınması gerektiğini kaydetti. Eserlerin Türk, Kürt ve Ermenilerin ortak ürünleri olduğunu ifade eden Sarafian, Türk hükümetinin Akdamar Kilisesi'nin yanı sıra bölgedeki diğer eserler için de benzer bir yaklaşım sergilemesini istedi. Ara Sarafian, İngiltere'nin Birinci Dünya Savaşı yıllarında hazırlattığı ve Ermeni soykırımı iddialarına temel olarak kullanılan Mavi Kitap'ın son baskısını yayına hazırlamıştı.

Halaçoğlu: Arşivler herkese açık

Ara Sarafian'ın açıklamalarını Zaman'a değerlendiren Yusuf Halaçoğlu ise Osmanlı arşivlerinin Başbakanlık Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü'ne bağlı olduğunu hatırlatarak, "Burası kanunla herkese açık. Benim kişisel olarak kapatma gibi bir yetkim olamaz. Tıpkı kendisinin İngiltere'deki arşivleri kapatamayacağı gibi." şeklinde konuştu.