EZOP, HÜRMÜZ'Ü ANLATIYOR

Cilvesiyle farklı farklı mesleklerden, milletlerden erkekleri kendine bağlayan bir kadın... Yıllardır Ayten Gökçer’li TRT versiyonundan seyredilmiş 7 Kocalı Hürmüz, bu haftadan itibaren Ezel Akay (namı diğer Ezop) tavrıyla perdede.

Tabii ki dekor tasarımı, kostümleri ve oyunculuğuyla TRT’nin 7 Kocalı Hürmüz’ünden epey farklı bir versiyon bu. Yönetmenin kendi ifadesiyle müzikli bir gerçeküstü hikâye. Evler bir masal kitabından fırlamış gibi şeker kıvamında, kostümler kadınların güçlü konumunu vurgulayacak renklilikte, oyunculuklar da bu mizansenlere uyacak kıvraklıkta. Nurgül Yeşilçay’ın Hürmüz’ü cilvesini olabilecek en geniş sınırlara taşıyor. Memet Ali Alabora’nın “Jön Türk”ümsü doktoru Hüsrev, çizgi roman Abdülcanbaz’dan fırlamış gibi hareket ediyor. Gülse Birsel’in çöpçatan Safinaz’ı ise oyuncunun önceki performanslarından da alışıldığı üzere bir karikatür kadar tanıdık ama tipleme olamayacak kadar da incelikle örülmüş bir karakter. Sanki Ezel Akay, aynı müzikali daha önce sinemaya uyarlayan ve Hürmüz’ü de Türkan Şoray’a oynatan Atıf Yılmaz’ın izinden gitmiş, hikâyeyi bir minyatür atmosferinde perdeye getirmiş.

Ancak Ezel Akay’ın önceki işlerinden de bildik bir tavır bu. Akay, üç filmdir izleyicinin beklentilerini şekillendirebilen bir yönetmen. Filmlerinin afişlerine, jeneriklerine yerleştirdiği “Ezop anlatıyor” ibaresinin çağrışımları az çok belli. Bir Ezel Akay filmi, kahramanlarının karakteristik özellikleriyle şekillendirilmiş kostümler, renkli dekorlar ve Türkiye’nin popüler kültüründen beslenen hikâyeler demek. İlk filmi Neredesin Firuze’de Prestij Müzik ailesinin (tabii ki film boyunca bu isim zikredilmiyor) hikâyesi üzerinden 1990’ların pop/arabesk dünyası Ezop’un masalsı evrenine kaynaklık etmişti.

İkinci Akay filmi Hacivat Karagöz Neden Öldürüldü? artık zoraki bir Ramazan eğlencesi muamelesi gören gölge oyunundaki karakterler üzerinden, Türk tarihine sinemada pek rastlanmadık sorgulayıcılıkta bir bakış atma cesaretini göstermişti. Şimdi de “Tanrım” şarkısı dillere pelesenk olmuş, gayet bildik bir müzikali perdeye getiriyor yönetmen. Tıpkı Hacivat Karagöz Neden Öldürüldü?’de olduğu gibi bu hikâyelerde hâlâ iş olduğunu iddia eden bir edayla. Projenin Nurgül Yeşilçay tarafından Ezel Akay’a teklif edilmesini boşverin. Zira yeni bir 7 Kocalı Hürmüz, tam Ezel Akay’ın kalemi bir proje. Yönetmenin, popüler kültür belleğine nakşolmuş bir hikâyeyi alışılmadık çarpıcılıkta perdeye getirmesi için bir fırsat daha.

Muhalif tavır
Ancak Ezel Akay’ın versiyonundaki çarpıcılık, bu hikâyeye sonradan katılanlardan kaynaklı değil. Aksine o hikâyelerde gözümüzün önünde olsa da görmemeye alışık olduğumuz unsurları daha da şişirerek, belirginleştirerek çarpıyor izleyicisini. Misal Hacivat Karagöz Neden Öldürüldü?’de filmin isminin de belli edeceği üzere Karagöz oyununda artık pek kimsenin farkında olmadığı muhalif tavrı parlatmıştı.

Çocukluktan beri ezberletilen, “Padişah, Karagöz ve Hacivat ikilisinin halk üzerindeki etkisinden rahatsız olduğu için onları idam ettirdi” bilgisi, hikâyenin de belkemiğiydi. Ancak Ezel Akay tarafından aktarıldığında, sonu idama varan bu muhalefetin çarpıcılığı daha da elle tutulur bir haldeydi. Benzer bir şekilde Ezel Akay’ın bakışından 7 Kocalı Hürmüz de “Tanrım” şarkısında saklı olanı tekrar su yüzüne çıkartıyor, Sadık Şendil’in metnindeki cinsel oyunbazlığı...

Saman altından “üç de yetmez beş tane” diyen ama her erkeğe de sadece bir tek o varmış hissiyatı veren, işinin ehli bir karakter Hürmüz. Dolayısıyla hikâyesi de iki yöne çekilebilir. Kadınları şeytani bir zekaya sahip, güvenilmez varlıklar olarak yorumlayan bir hikâye de çıkabilir, bu baskı karşısında hayatta kalmak için geliştirdikleri manevra yeteneğine saygıda kusur etmeyen bir hikâye de. Ezel Akay’ın bu kaynaktan nasıl bir hikâye çıkardığının cevabı ise tam da ona uyacak şekilde filmin karikatürümsü kostümlerinde ve dekorlarında saklı.

7 Kocalı Hürmüz, kadın karakterlerine hayran, mizahını da bu hayranlık üzerinden kuran bir yapım. Bildik benzetmeler üzerinden yürüyen cinsel espriler, şive komiklikleri gibi bayat gelmesi kuvvetle muhtemel unsurlar, 7 Kocalı Hürmüz’de bu hayranlığın süzgecinden geçip perdeye geldiği için daha taze durabiliyor. 7 Kocalı Hürmüz hem bunu tecrübe etmek için seyredilmeli hem de koreografisi aksamayan ender Türk müzikallerinden birini görme fırsatı kaçırılmamalı.