Menajerler aileden oldu
Sanatçılar, menajerlik hizmetlerini anne, kardeş, yeğen gibi akrabalarına yaptırıyor. Çünkü ülkemizdeki pek çok ünlü, menajerlerin kendi sırtlarından para kazandığını düşünüyor.
--------------------------------------------------------------------------------
Ünlüler, yakınlarını menajeri yapıyor, profesyoneller dert yanıyor
Son yıllarda ülkemizde menajerlik kavramı bayağı bir değişime uğradı. Ünlülere baktığımızda pek çoğunun yanında menajerleri yerine artık yakınlarını veya anne, kardeş gibi akrabalarını görüyorsunuz. Onlarla diyaloğa geçmek için önce yakınının onayından geçmeniz gerekiyor.
Sezen Aksu, Ferdi Tayfur, Hande Yener, Nazan Öncel, Cem Yılmaz, Ata Demirer, Sinan Özen, Kibariye, Orhan Hakalmaz, Hande Subaşı, Zeki Alasya, Uğur Işılak gibi isimler akraba ile çalışmayı tercih eden sanatçılardan bazıları. Pek çok sanatçı albümlerinde, kliplerinde ve filmlerinde profesyonellerle çalışırken menajerlik hizmetlerini aile çevrelerine yaptırmaları ilginç karşılanıyor. Çünkü artık ülkemizde ünlülerin çoğu menajerini kendi sırtından para kazanan biri olarak görüyor. Konuyu sektördekilerle konuştuğumuzda menajerlik telefon bakmadan çok daha fazla şeyler içerdiği anlatılıyor. Bir menajer, sanatçının özel hayatı da dahil konserlerinden, yediği-içtiğine, basında ne tür haberlerde çıkacağına, hukuk ve maliye işlerine, doktorundan kuaföründen terzisine, gittiği mekanlardan evine kadar her şeyiyle ilgilenir. Sanatçıyla birinci dereceden söz sahibi olan menajerler bütün bunlar yanında albüme konulacak eserlerden, oynayacakları dizi ve filmlere, çıkacakları turnelere, verecekleri konserlere kadar, katılacakları TV programlarını bile belirler. Bu durum bizde geçerli değil tabii, yurtdışında böyle. Hatta yüzde 10-15 gibi bir komisyonla çalışan menajerler, sanatçıları kendilerinden habersiz bir işe imza atarsa yüklü miktarda tazminat bile ödemek zorunda kalabiliyor.
Reklam ve halkla ilişkiler uzmanı Ali Saydam'a göre ülkemizde sanatını iyi icra eden sanatçılar şayet yurtdışındaki gibi bir menajerlik sistemi ile çalışsaydı şu an birçoğunun dünya starı olacağı görüşünde. Tıpkı Tarkan ve Anadolu Ateşi gibi. Ama ülkemizde menajerlik hizmetleri, anlamına uygun bir şekilde yapılamıyor. Çünkü bu sektörde ülkemiz bir gelişme gösteremedi. Sektörün en iyisi bir zamanlar Tarkan, Burak Kut, Kenan Doğulu, Mirkelam, MFÖ, Emrah, Mahsun Kırmızıgül, Sezen Aksu ve Sertap Erener gibi ünlülerin menajerliğini yapan Ahmet San idi. Ama San, sanatçılar menajerlik hizmetlerine yeterli para ayırmadığı için işini bıraktı.
--------------------------------------------------------------------------------
Yüzdeler dışarıya gitmesin anlayışı hakim
Menajerliğin ülkemizde gelişememesinin bir diğer sebebi de basın danışmanlığı ve asistanlık kavramlarıyla karıştırılması. Oysa menajer sanatçıyı yöneten ve koordine eden kişi yani sanatçı ne derse o değil, menajer ne isterse o oluyor. Stelyo Pipis, Mustafa Oğuz, Lisa Tuna Özgün Aras, Uğur Sandal, Ayşe Barım bu işi ülkemizde devam ettirmeye çalışan isimler.
Ata Demirer'in menajerliğini yapan kardeşi Cenk Demirer, 11 yıl profesyonel oyunculuk yaptığını ve süpervizörlük ve sanat danışmanlığı anlamında biraderiyle beraber çalıştığını vurguluyor. Ferdi Tayfur 20 yıldan fazla bir süredir beraber çalıştığı menajeri Ali İçlises'le yollarını ayırdı ve yeğeni Cumaali Tayfur’la çalışıyor. Hatta Tayfur kendisini dolandırdığı gerekçesiyle İçlises'le mahkemelik oldu. Pek çok ünlünün menajer ve basın danışmanlığını yapan Özgür Aras'a göre yüzdeler dışarı gitmesin diye sanatçıların çoğu menajerle çalışmayı bıraktı.
Hülya Avşar ve Emel Sayın gibi ünlülerin menajeri Uğur Sandal ise; "Ben yüzde 5 gibi bir komisyonla çalışıyorum. Ama yakınları ile çalışan sanatçılar onlara para yatırmıyor gibi görünüyor ama onlara ev, araba, kıyafet gibi birçok ihtiyacını karşılıyor. Bir de üstüne iş kaçırıyor ve daha çok zarara uğruyorlar." diyor. Sandal’a göre ünlüler abuk sabuk televizyon programlarına çıkarak değer kaybettiler ve birçoğu kenara oturmuş iş bekliyor ama iş yok.
***
Profesyonellik mi, yakınlık mı?
Ali Saydam (Reklam&Halkla İlişkiler Uzmanı): Dolandırma işlerinde sanatçılar çok haksız değiller ama bu anlamda sektörel bir gelişme yok. Bir Arçelik, bir Migros, bir banka nasıl yönetiliyorsa bir şöhretin de öyle yönetilmesi gerekir. Bizim sanatçımız böyle bir kültüre alışık değil. Makyajsız, iyi giyinmeden çıkmayacaksın, fotoğraf çektirmeyeceksin diyeceksin ama bunu uygulayamazlar. Menajerle 300-400 kazanacağına, akrabayla 3-5 kuruşa idare edip sürekli şikayet ediyorlar. Korsandan, beste bulamadıklarından, gazetecilerden şikayet ederler ama bu konularda profesyonel davranmazlar.
Özgür Aras (Menajer&İletişim Danışmanı): Bizim işlerimizde her şey güvene, saygıya ve sevgiye bağlıdır. İyi bir menajer olmak için planlama, programlama, konumlama, kime nasıl hitap ettiği, kimlerin alıcısı olduğunu iyi bilmek ve ona göre stratejiler geliştirmek gerekir. Kriz yönetimini bilmek lazım, sadece telefona bakmakla, iş bağlamakla bu iş yapılmaz. Biz iş gelecek diye beklemeyiz. Her diyalogdan iş çıkartırız.
Uğur Sandal (Menajer): Yakınlarını menajer tayin edenlerin hemen hepsi iş anlamında çöküntü yaşadılar. Sanatçılarımın elektrik parasından su faturasına, personel olarak kimi işe alıp kimi çıkaracağına hatta yatırımlarına kadar ilgileniyorum. Bunun yanı sıra da 20 yıldır Hülya Avşar ile çalışıyorum. Aramızdaki mesafe hâlâ 19 yıl önceki gibi hiçbir 'large'lık oluşmadı. Bu işin ciddiyeti açısından önemli bir durum.
Cumaali Tayfur (Ferdi Tayfur'un yeğeni): 3 senedir amcamın bilfiil işleriyle ilgileniyorum. Ama daha önceden de konserlerine, televizyon programlarına hep beraber giderdik. Okulunu okumadım ama ister istemez bir tecrübe sahibi oldum. Amcam için de bir avantaj. Herkesin yanında her şeyi konuşamazsınız ama benim yanımda rahatlıkla konuşuyor.
--------------------------------------------------------------------------------
Profesyonel menajerler&Basın Danışmanları
Özgür Aras: Gökhan Özen, Yonca Evcimik, Emel Müftüoğlu, Armağan Çağlayan.
Uğur Sandal: Hülya Avşar, Emel Sayın
Ayşe Barım: Halit Ergenç, Bergüzal Korel, Meltem Cumbul, Ceyda Düvenci, Mehmet Günsür, Dolunay Soysert, Cenk Eren gibi pek çok ünlü.
Bircan Usallı Silan: Türkan Şoray, Filiz Akın, Hülya Koçyiğit, Fatma Girik, Nilüfer.
Lisa Tuna: Ebru Gündeş, Aşkın Nur Yengi, Grup Turkuaz
***
Ünlülerin akraba menajerleri
Sezen Aksu (Kardeşi), Özcan Deniz (ağabeyi), Hande Yener (Sevgilisi), Hande Subaşı (annesi), Murat Göğebakan (eşi), Sümer Ezgü (eşi), Sinan Özen (kardeşi), Kibariye (eşi), Nazan Öncel (kocası), Zeki Alasya (damadı), Orhan Hakalmaz (ağabeyi), Uğur Işılak (kardeşi), Ferdi Tayfur (yeğeni), Pınar Dilşeker (ağabeyi), Nez (annesi), Ata Demirer (kardeşi
