29
Mayıs
2024
Çarşamba
SAĞLIK

Ayakkabılara karşı savaş açtı

Podiyatri, ayak sağlığıyla ilgili bir dal. Bu alanda uzmanlaşan hekimlerden bazıları, son yıllarda ayakkabılara karşı savaş açtı. Toptan, tavizsiz bir savaş bu: Ayakkabının, nasıl yapılırsa yapılsın, ayaklar için kötü olduğunu iddia ediyorlar. 

Open Skies dergisinde yazdığı yazıda Adam Sternbergh hepimize "yanlış yürüyorsunuz" diye sesleniyor: "Yürümek kolay bir iş. Bu işi kendiliğinden doğru yaptığınızı sanıyorsunuz. Maalesef size kötü haberlerim var: Yanlış yürüyorsunuz. Kabahat sizde değil ayakkabılarınızda. Yüksek ökçeli stilettolardan, dar kovboy çizmelerinden veya diğer ayak işkence aletlerinden söz etmiyorum. Bütün ayakkabıları kastediyorum. Ayağınız, 2 bin yıldır devam eden bir savaşı sürdürüyor: Ayakkabılarla ayakların savaşını."

Yazıya göre, geçen yıl Güney Afrika Johannesburg’daki Witwaterstrand Üniversitesi’ndeki araştırmacılar, The Foot adlı bir dergide "Ayakkabı Giymek Giymemeye Karşı: Modern İnsanlarda Ayak Patolojisinin Ortaya Çıkışı" adlı bir makale yayınladılar. Araştırma, üç ayrı gruptan (Sotho, Zulu ve Avrupalı) 180 modern insanı ele alıyor, ayaklarını birbiriyle karşılaştırıyor, ayrıca onların ayaklarını da 2 bin yıllık ayak iskeletleriyle karşılaştırıyordu.

Araştırmanın sonuçlarından biri şuydu: Ayakkabı icat edilmeden önce insanların ayakları daha sağlıklıydı. Üstelik, çoğu zaman çıplak ayakla dolaşan Zuluların ayaklarının da Avrupalılara göre daha sağlıklı olduğu ortaya çıkmıştı. En sağlıksız olanlar ise Avrupalılardı.

BİR MÜHENDİSLİK HARİKASINI BOZDUK

Her ayakkabının çok rahat olmadığını biliyoruz ama bu hiçbir zaman düzgün yürüyemediğimiz anlamına mı geliyor? Podiatry Management dergisinde 1999’da bir makale yazan Dr. William A Rossi’ye göre ayakkabı giyersek, bu asla mümkün değil. Şöyle diyor: "Doğal yürüyüş, ayakkabı giyen bir insan için biyomekanik olarak mümkün değildir. İnsan ayağı 4 milyon yıllık bir süreç içinde gelişmiştir. Doğal yürüyüş şeklimiz de biyomühendisliğin bir harikasıdır ve kendine özgüdür. Oysa, sadece birkaç bin yıl içinde, ayakkabılarımız yüzünden insanın saf anatomik yürüyüşünü törpüledik, mühendislik harikası etkinliğini, vücudumuzun tepeden tırnağa sahip olduğu hareket rahatlığını ve zarafetini bozduk."

Başka araştırmalar da ilginç sonuçlar veriyor. Örneğin 2006’da Chicago’daki Rush Medical College’de diz sorunlarından şikayet eden hastalarla ilgili bir araştırma yapıldı. Yıllarca hekimler, dizlerinde osteoartrit olan hastalarına destekli yürüyüş ayakkabıları giymelerini, böylece eklem yerlerindeki baskıyı azaltmalarını tavsiye etmişlerdi. Bu defa, insanları önce yürüyüş ayakkabılarıyla sonra da çıplak olarak dolaştırdılar ve her defasında dizlerinde oluşan gerginliği incelediler. İnsanların çıplak ayakla yürürken dizlerinin maruz kaldığı gerginliğin, ayakkabıyla yürürken oluşandan yüzde 12 daha az olduğunu bulup şaşırdılar.

CLARKS AYAKKABILARININ VARİSİ KİMDEN YANA? 

İngiliz Galahad Clark gibi bir insanın ayakkabıyı eleştirmesi çok ilginç. Çünkü Galahad Clark, ünlü ayakkabı firması Clarks’ı 1825’te kurmuş olan ailenin son kuşak üyelerinden biri. Üstelik kendisinin de bir ayakkabı şirketi var. Buna rağmen "Asıl sorun ayakkabılarda. Hangi tip ayakkabı olursa olsun" diyor. 2000’de Tim Brennan adında bir endüstri tasarımı öğrencisi Clark’a başvurdu. Brennan bir tenis oyuncusuydu ama kronik diz ve ayak bileği rahatsızlıkları vardı. Babası onu çıplak ayakla tenis oynamaya teşvik etmişti. Tim Brennan çıplak ayakla tenis oynadıkça, rahatsızlıklarının ortadan kalktığını gördü. Sonra kendisi için bir ayakkabı prototipi hazırladı. Bunun topuğu veya kemer desteği yoktu. Sadece lateks-kauçuk bir tabanla üstündeki ince kumaştan oluşuyordu. Ayağı olduğu gibi kaplayan ama ona bir şekil veya destek vermeye amaçlamayan bir pabuçtu. Brennan bu prototipi Clark’a getirdi. Üç milimetrelik kauçuktan bir taban ve ayağı kaplayan bir kumaştan oluşan Vivo Barefoot adlı bir ayakkabı yaptılar. Şimdi şöyle diyor Clark: "Kız arkadaşım gece çıktığımızda topuklu ayakkabılar giymeyi seviyor ama ertesi gün kendine gelmek için Vivo’larını ayağına geçiriyor."

Hürriyet
Yayın Tarihi : 21 Temmuz 2008 Pazartesi 15:24:14


Bu haber hakkında yorum yazmak ister misiniz?