Ayak sorunlarının önemli bir bölümü yanlış ayakkabı seçimi yüzünden ortaya çıkıyor. Bilinçli ayakkabı seçimi ile oluşabilecek bazı sağlık sorunlarını engellemek mümkün. Tek dikkat etmeniz gereken ayağınızın şekline uygun ayakkabılar seçmeye özen göstermek…

İnsanın vücudunda en büyük yükü ayakların çektiği bir gerçek. Yürürken, koşarken ayağa binen yük iki, üç katına çıkıyor. Giyilen ayakkabıda bir problem varsa, ayağa yüklenen bu basınç çok daha fazla rahatsızlık veriyor. Aslında ayakkabı ayağı yerden gelen darbelere ve bu yüke karşı korumak için icat edilen bir ürün. Günümüzde ise o kadar çok gösteriş amaçlı kullanılıyor ki ayak sağlığı bozuluyor. Acıbadem ve “Kriton Curi Parkı Gönüllüleri” işbirliğiyle gerçekleştirilen “Ayak - Ayakkabı İlişkisi" söyleşisinde konuşan Acıbadem Hastanesi Kozyatağı Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı Prof. Dr. Metin Türkmen “Ayakkabının gösteriş unsuru olarak kullanılması eskiye dayanmaktadır.” diyerek ayakkabılarla ilgili ilginç bilgiler veriyor: “Bir ara ayakkabıların burunları, asaletin göstergesi olarak kullanılmış ve o kadar uzatılmış ki, bu uzun burunları kullanabilmek için özel bağcıklarla dize asmak gerekmiştir. O günden bugüne özellikle kadın ayakkabılarında, ayak sağlığı için sakıncalı modeller kullanılmaktadır. Bunun sonucunda nasırdan tırnak batmasına kadar birçok problem kadınlarda görülmektedir.”

Bütün yük ayaklarda ...

Ayağın temel fonksiyonu, yürüyüş sırasında vücudun yer ile temasını sağlamak, küçücük alanda yük dağılımını yapmak, esnek yapısı ile yürümeye katkıda bulunmak. Bunu yaparken de ayak şeklinde duruma uygun değişiklikler oluyor. Prof. Dr. Metin Türkmen, “Gün içinde devamlı yürüyerek çalışan ve saatte 6 km hızla yürüyen bir insan, gün boyunca toplam 1000 ton yük basmaktadır. Attığı adımların sayısını da düşünürsek, ayağın ne kadar yük altında, ne kadar çok şekil değiştirdiğini kolaylıkla tahmin edebiliriz. Uzunluğu değişir, tabanının eni-boyu değişir, uzun ve enine kavisleri değişir, esner bükülür, tekrar doğrulur. İşte bütün bu işleri yaparken onu içine hapsettiğimiz ayakkabı, eğer bu işleri yapmasına katkı sağlamıyor, aksine engel oluyor ise, işte o zaman sorun başlıyor demektir.” diyor.

Erkek ayakkabıları daha sağlıklı

Ayak sağlığı sorununu daha çok kadınlar yaşıyor. Bunun sebebi kadın ayakkabılarından kaynaklanıyor. Prof. Dr. Türkmen şöyle diyor: “‘Zenne’ modeli denilen bayan ayakkabılarında, bilekteki kilit sistemi kaldırıldığı için, ayakkabıyı ayakta tutabilmek zorlaşmış ve kilit sistemi ayakkabının önüne kaydırılmış ve rahatça hareket etmesi gereken parmakların olduğu alana getirilmiştir.Böylece ayaktaki normal yük dağılımı engellenmiş, parmaklar hem sıkıştırılmış hem fonksiyonları engellenmiştir. Ayrıca dizin duruşu da bozulmuş ve uzun vadede o bölgelerde de şikayetlere zemin hazırlanmıştır.” Ayak sağlığı için en faydalı ayakkabı ise erkek modelleri. Erkek ayakkabılarındaki topuk haznesi olması ile ayağın topuk – bilek kısmı tespit ediliyor. Bu da ayak sağlığını olumlu etkiliyor.

Hangi sorunlar görülüyor?

Ayak ile ayakkabı arasında uyumsuzluk yaşanması halinde, hem bazı şikayetlerin ortaya çıkıyor, hem de mevcut bazı durumlar ilerliyor. Prof. Dr. Türkmen görülen problem konusunda şunları söylüyor: “Nasır, çekiç parmak deformitesi, ve tırnak batması sadece ayakkabının şekli ile ilgili olarak ortaya çıkar. ‘Halluks valgus’ denilen ve baş parmağın dışa doğru anormal derecede açılanması ile karakterize hastalıkta da, dar ayakkabı modelleri ile hızlı bir ilerleyiş görülür.”