Balıkları tanımıyoruz

Türkiye'de, balık tüketimi dünya ortalamasının yarısı düzeyinde. Devlet Planlama Teşkilatı’nın verilerine göre kişi başına balık tüketimi yılda 8 kilogram seviyesinde iken dünyada kişi başına ortalama 16 kilogram balık tüketiliyor.
Avrupa Birliği’nde yıllık tüketim ise kişi başına 22 kilogram düzeyinde. Kişi başına tüketim AB ülkeleri ile kıyaslandığında üretim yönünden 7. sırada bulunan Türkiye, AB sıralamasında tüketimde son sırada yer alıyor. Üç tarafı denizlerle çevrili olan ülkemiz, balık çeşitliliği açısından son derece zengin. Balık çeşitliliğinin çok, fiyatının da ekonomik olmasına rağmen tüketimin bu derece düşük olması balıkları yeterince tanımadığımız anlamına geliyor. Günlük olarak tükettiğimiz birçok gıda maddesine katkı maddelerinin katıldığını ve doğal beslenmenin artık zorlaştığını görüyoruz. Oysaki denizdeki balık doğal ortamda yetiştiği için herhangi bir katkı maddesinin katılması söz konusu değildir. Balık, sağlıklı yaşam için gönül rahatlığıyla tüketebilecek bir üründür. Halk arasında yaygın olarak bilinen, balıkla birlikte yenen yoğurdun zehirlemesi söz konusu değildir, eğer balık bayat ise yoğurtla veya yoğurtsuz her zaman zehirleme yapabilir. Onun için balık alırken tazeliğine çok dikkat etmeliyiz. Genel olarak balık tüketiminde ızgara ve fırında buğulama sağlık açısından faydalı olur. Ama her balığın da kendine has pişirme usulleri vardır. Balık, protein içeriği bakımından oldukça zengin bir besindir, % 18-20 oranında protein içerir. A, B, D, E ve K vitaminleri, kalsiyum, magnezyum, demir, çinko, selenyum, iyot ve fosfor gibi vücut için gerekli vitamin ve mineralleri içermektedir. Balıktaki doymamış yağ asitleri (Omega-3) kandaki kolesterol miktarını düzenler ve kalp-damar hastalıklarının iyleşmesinde büyük rol oynar. Ayrıca anne karnındaki bebeğin ve küçük çocukların beyin gelişimini olumlu etkilemektedir. Hamilelik ve emziklilik döneminde olan kadınlar haftada en az 3-4 kez balık tüketmelidirler. Balık, büyüme, göz sağlığı, kalp sağlığı ve kolesterol seviyesinin dengelenmesinde büyük önem taşır. Kirli deniz ve göllerden tutulan balıklarda civa gibi sağlığa zararlı bazı kimyasalların bulunması ihtimaline karşı dip balıkları fazla tüketilmemelidir.


Balık yemeden önce neler yenmeli?

Mercimek çorbası (Mercimek içerisinde bulunan lifler sindirimin düzenli çalışmasını sağlar. ) Domates çorbası (Renk uyumu açısından güzel olur) ve tarhana çorbası.

Balığın yanında neler yenmeli?

Patates haşlaması, soğan, roka, yeşil salata ve çoban salatası güzel olur. C vitamini içeren gıdalar, balıkta bulunan demir ve çinkonun emilmesine katkıda bulunduğu için balıkla birlikte yenmesi sağlık açısından yararlı olur.

Balık yedikten sonra neler yenir?

Tahinli veya irmik helvası, kaymaklı ayva tatlısı. Balıktan sonra yenecek hamur tatlıları sindirimi zorlaştıracağı için tercih edilmemelidir.

Danışmanlar: Diyetisyen Hayreddin Mutlu, su ürünleri muhendisi Çetin Ada.