Bilimde, 'kordon kanı' kavgası
Dokuz Eylül Üniversitesi'nde görevli bir profesörün kordon kanının saklanılmasında bir rant oluştuğunu iddia etmesi aileler ve profesörler arasında büyük bir tartışmaya neden oldu.
Rant için kordon kanının saklandığını iddia eden Prof. Dr. Gülersu İrken, "Kişinin kordon kanını saklaması kendisi için çok fazla yarar sağlamaz. Birkaç hastalık dışında kordon kanını sahibi kullanamaz, bu ancak gerekli görülen kişilerde kullanılabilir" dedi.
Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Hematoloji Bilim Dalı öğretim üyesi Prof. Dr. Gülersu İrken, özel kordon kanı bankalarının ailelere bebeklerinin kordon kanlarını saklamaları ve her türlü hastalığın tedavisinde kullanılabilecekmiş gibi görüş bildirdiklerini ve bunun doğruyu yansıtmadığını söyledi. Kordon kanının içerisinde tedavilerde yararlanılabilecek olan kök hücreler olduğunu ifade eden İrken, "Kordon kanının önemi 1988 yılında anlaşıldı. Kordon kanında, aynen kemik iliğinde olduğu gibi tedavide yararlanabileceğimiz çok önemli olan kök hücreler olduğu anlaşıldı. Hepimizin de bildiği gibi çeşitli hastalıkların tedavisinde kordon kanının kullanılması gündemde. Kordon kanının hastalıkların tedavisinde çok önemli bir yeri var. Ancak kamuoyunda olduğu gibi kişinin kordon kanını kendisi için saklamasının doğru olmadığını bilmemiz gerekli. Kişi kendisi için sakladığı bu kanı belli başlı bazı hastalıklarda kullanabilir. Ama aynı kan başka hastalarda birçok hastalıkta kullanılabilir" diye konuştu.
Dünyada 175 bin kişinin kendisi için özel kordon kanını bankalarında sakladığını ve bunun içinde sadece ikisinin kullanıldığını belirten İrken, "Şu ana kadar dünyada 175 bin kişi kendisi için kordon kanını özel bankalarda saklamakta. Bu 175 bin kişiden ancak iki tanesi kullanılmış. Kullanılan kişiden biri öldü" dedi. Kordon kanının saklanmasının maliyetinin yüksek olduğunu da ifade eden İrken, "Bütün dünyada ve Türkiye'de kordon kanının toplanması ve saklanması yaklaşık bin 500 dolara mal oluyor. Ondan sonra da her yıl için 100-150 dolar arası saklama parası veriliyor. Her ailenin bunu karşılayabilmesi elbette mümkün değil. Eğer kordon kanı kişiye gerekli ise kullanılacak, iyi saklanmamış ise bozulacak. Bunun hesabını soracak bir merci de henüz yok" diye konuştu.
Prof. Dr. Gülersu İrken, özel kordon kanı bankalarının ailelere, bu kanın her türlü hastalığın tedavisinde kullanılabileceği şeklinde görüş bildirdiğini belirterek, "Aileler de bu kanı bebeğinin hayat sigortası gibi görüp, bunu saklamak için ellerinden geleni yapıyor. Önceden de söylediğim gibi, kordon kanının kişinin kendisi için kullanılması ihtimali çok zayıf" dedi. Bu bankaların, kordon kanı ticaretinden olağanüstü gelirler elde ettiğini de kaydeden Prof. İrken, devletin bu konuda inisiyatifi ele alarak, bankaları kendisinin kurması ve hizmet vermesi gerektiğini ifade etti.
Prof. İrken, 2004 yılında AB Bakanlar Kurulu Konseyi'nin, kordon kanının alınan bebek için kullanılmasını desteklemeyi men ettiğini de sözlerine ekledi.
