20
Mayıs
2024
Pazertesi
SAĞLIK

Kadınların dayanılmaz dönemi

Kısa adı PMS (Premenstural Sendrom) adet öncesi sendromu, aslında ciddiye alınması gereken bir sorun. Kadınların ruh sağlığını ve sosyal ilişkilerini bozuyor. İşteki verimliliğini düşürüyor.

Adetten yaklaşık bir hafta önce başlayan, kanamayla birlikte de hafifleyip kaybolan PMS, kadınların yaklaşık yarısının, yaşamının bir döneminde karşısına çıkıyor. PMS yaşayan her 100 kadından 10’u bu dönemi "dayanılmaz" şeklinde tanımlıyor. İstanbul Tıp Fakültesi Psikiyatri Anabilim Dalı öğretim üyesi Prof. Dr. Sedat Özkan, PMS’nin "katlanılması gereken bir durum olarak" algılanmasının yanlış olduğunu söylüyor. Özkan, "PMS yardımcı olunabilecek bir bozukluk" diyor.

PMS, memede şişlik ve ağrı, sıvı birikimi, karın şişliği ve ağrı, başağrısı, kilo artışı, baş dönmesi, sersemlik hissi, karbonhidrat açlığı, iştah değişikliği, şekerli gıdalara isteğinin artması, bulantı, diyare, kabızlık, akne gibi fiziksel belirtilerle seyrediyor.

Asıl dayanılmaz olan belirtileriyse psikolojik:Sıkıntı, huzursuzluk, gerginlik, bitkinlik, üzüntü, intihar düşünceleri, öfke, dikkat azalması, uyku bozukluğu, cinsel arzuda değişikler en sık görülenleri.

PMS davranışlara da yansıyor. Tepkileri denetleme güçlüğü, sosyal geri çekilme, ilgi azlığı, ağlama krizleri gibi... Tabii ki bu belirtilerin birkaçının bile birlikte görülmesi günlük hayatı darma duman etmeye yetiyor.

HUZURSUZ KADINLAR DAHA AĞIR GEÇİRİYOR

Prof. Dr. Özkan, "Tüm bunlar kadının ruh sağlığını ve sosyal ilişkilerini bozuyor. İşteki verimliliğini düşürüyor. Rollerini yerine getirmesini güçleştiriyor. Kadının ev içi ve toplumdaki huzursuzluk ve çatışmaları da bu dönemin daha şiddetli ve sıkıntılı geçmesine neden oluyor" diyor.

PMS en sık 30’lu yaşlarda görülüyor. Ancak ilk adet görmeyle menopoz arasında her yaşta ortaya çıkabilir. Konuyla ilgili son yıllarda yapılan araştırmalar, kadınların yüzde 50-90’ının birden fazla PMS belirtisi yaşadığını gösteriyor. Yüzde 20-40’ında bu dönemdeki yakınmalar yaşamlarını etkileyecek düzeyde. Yüzde 10’u ise belirtileri çok yoğun yaşadığını ve baş edemediğini söylüyor.

TEDAVİDE EN BÜYÜK ENGEL PMS’NİN DOĞAL BULUNMASI

PMS birkez ortaya çıktıktan sonra kolaylıkla, kendi kendine düzelmiyor. Kadınların büyük çoğunluğu PMS’de yaşadıklarını, kadınlığın doğal sonucu olarak görüyor, katlanılması gerektiğini sanıyor. Prof. Dr. Özkan, "Çeşitli geleneksel, kültürel nedenlerle kadınlığa, cinselliğe özgü durumların konuşulmaması PMS’nin, bir yakınma olarak gündeme gelmesini, tedavi edilmesini güçleştiriyor. Oysa sorun jinekoloji, endokrinoloji ve psikiyatri uzmanları tarafından birlikte ele alınmalı. Hormon, ilaç, psikiyatrik tedavi ve psikososyal düzenlemeler yapılmalı" diyor.

Diyet PMS’ye de iyi gelir!

á Adet döneminin özellikle ikinci yarısında rafine şeker, tuz, kırmızı et, çikolata, çay, kahve, alkolü azaltın.

á Balık, sebze ve meyveleri tercih edin.

á Az ve sık yiyin.

á Egzersiz, gevşeme hareketlerinin yararı büyük.

Yaşlanan göze estetik

Çeşitli estetik girişimler ve kozmetiklerle yıllara meydan okuyanların, burnun ucuna takılan ve yaşlılık belirtisi sayılan yakın gözlüğünden de kurtulmaları mümkün. Buna olanak sağlayan son gelişmelerden biri de 15 saniyede yapılan "Intra-Stromal Presbiyopi Tedavisi". Yeni yöntemin en büyük avantajı, yakını düzeltmek için uzak görmeyi bozmaması. İstanbul Cerrahi Hastanesi Göz Hastalıkları uzmanı Dr. Sinan Göker, sözkonusu tedaviyi geliştiren Kolombiya’daki ekipte yer aldı.

KORNEAYA YENİDEN ŞEKİL VERİLİYOR

40 yaş sonrasında ortaya çıkan yakını görme kusurunun (presbiyopi) bu yeni tedavisi, yine Dr. Göker tarafından geliştirilen Femtec- Femtosecond denilen cihazla yapılıyor. Kornea içine femtosecond lazer uygulanıyor. Dolasıyla korneanın kesilmesine gerek kalınmadan, lazer ışınlarıyla orta tabakasına ulaşılıyor. Korneanın şekli yeniden yapılandırılarak, yakını görebilme özelliği yeniden kazandırılıyor. Hasta operasyondan yarım saat sonra taburcu oluyor. Dr. Göker, "Diğer uygulanan yöntemlerin aksine, korneada kesi, flap kaldırma ya da tıraşlama gibi müdahaleler yapılmadığı için hasta ağrı ya da enfeksiyon gibi yan etkilerle karşılaşmıyor" diyor.

Şimdiye kadan uygulanan presbiyopi tedavilerinden bazılarında uzağı net gören sağlam gözün görüş açısı bozularak miyoplu hale getiriliyor. Böylece hastanın yakını görmesi sağlanıyordu. Bazılarında ise kornea elektrik akımıyla yakılıyordu.

Yöntem tüm presbiyopi hastalarının yanı sıra miyop, astigmat ve hipermetrop tedavisi için de uygulanıyor. Ayrıca daha önce katarakt tedavisi olmuş ya da lazer ameliyatı geçirmiş hastalara da yapılabiliyor.

Meme kanseriyle ilgili herşeyi sorabilirsiniz

0800 314 99 99 nolu, ücretsiz Meme Kanseri Bilgilendirme Hattı’ndan meme kanseriyle ilgili tüm soruların yanıtlarını almak mümkün. Avon’un desteğiyle açılan, Türk Kanser Araştırma ve Savaş Kurumu’nun birlikte yürüttüğü hattı, hafta içi hergün 09-17.00 saatlerinde arayanlar uzman hemşirelerden konuyla ilgili her türlü bilgiye ulaşabilirler.

KANSER İÇİN BAĞIŞ YAPIN

Tüm GSM kurumları tarafından destlenen 5205 nolu SMS hattına mesaj atanlar, Avon’la Sağlığa Yolculuk Projesi kapsamında Türk Kanser Araştırma ve Savaş Kurumu’na 5 YTL bağışta bulunabilirler.

Hürriyet
Yayın Tarihi : 9 Haziran 2008 Pazartesi 14:08:25


Bu haber hakkında yorum yazmak ister misiniz?