Kalp krizi mi panik atak mı?

Gece yarısı göğsüne saplanan ağrıyla uyanan, yorucu ve stresli bir günün ya da gergin geçen bir toplantının sonunda, göğsünde sıkıntı, kalbinde çarpıntı duyan herkes endişelenir, korkar!

Korkunun sebebi bu yakınmaların akla, hemen bir "kalp krizi"ni getirmesidir. Bu durum özellikle ilk kez başınıza geliyorsa, hele bir de bulantı, terleme, baygınlık, sol kolda uyuşma hissi gibi işaretlerle birlikteyse telaşlanmanız normaldir.

İYİ haber! Göğüs ağrıları her zaman bir kalp krizine işaret etmez. Çok az bir kısmında gerçek bir kalp krizi söz konusudur. Kalple ilgisi olmasına rağmen sadece "kalp anjinası" tipinde geçici bir göğüs ağrısı da olabilir. Ayrıca, kalp zarında meydana gelen iltihaplar, koroner spazmları da kalp ağrılarına yol açabilmektedir. Kalpten gelen göğüs ağrılarının ikisi çok tehlikelidir. Kalp krizi, yani "miyokard enfarktüsü" ve "aort damarı yırtılması" halinde oluşanlar.

AĞRI SEBEPLERİ

Göğüs ağrılarının çoğu kalpten değil, kalp dışı sebeplerden kaynaklanır. Özellikle karın içi organlarında meydana gelen bazı sorunlar göğüs ağrısı yapabilir. Safra kesesi hastalıklarının (örneğin, safra taşlarının), yutma bozuklukları ve yemek borusu hastalıklarının, midede gastrit, ülser veya asit fazlalığı ile ilişkili yanmaların, mide muhtevasının yemek borusuna geri kaçmasının (reflü), bağırsaktaki gaz sıkışmalarının göğüs ağrısına yol açması mümkündür. Pankreas bezi iltihapları da göğüs ağrısına yol açabilir.

STRES VE GERGİNLİK

Göğüs ağrısı, göğüs kafesi ve içinde bulunan kalp dışı diğer yapılardan da kaynaklanabilir. Akciğer zarında iltihap ve sıvı toplanmaları, kaburga çatlakları, kırıkları, göğüs kafesindeki kıkırdak dokunun iltihaplanmaları kalp krizini düşündürecek kadar şiddetli göğüs ağrılarına yol açabilir. Bir kan pıhtısının akciğer damarına yerleşerek damarı tümüyle tıkaması durumunda sık ve derin nefes alma veya öksürüğe eşlik eden çok şiddetli bir göğüs ağrısı hissedilebilir. Akciğerdeki hava kistlerinin patlaması, hatta bazen astım krizleri bile göğüs ağrısına neden olabilmektedir. Göğüse yerleşen bir zona, göğüs kaslarındaki zedelenmeler, kaburgalar arasında sıkışmış ya da iltihaplanmış sinirler de göğüs ağrısı nedenidir.

Ne iyi ki, göğüs ağrılarının arkasında çoğu kez ne kalp hastalığı vardır, ne de vücudun herhangi bir yerinde bedensel bir problem söz konusudur. Çoğu sinirsel veya ruhsaldır. Özellikle, akut stres reaksiyonlarında, gerginlik anksiyete krizlerinde- ve özellikle panik ataklarda göğüs ağrıları ile sık karşılaşılmaktadır. Eğer bir göğüs ağrısı ciddi bir ruhsal travmayı, korkuyu, endişeyi, heyecanı, üzüntüyü, kavgayı takiben ortaya çıkmışsa ve ağrı çok hızlı nefes alıp veriliyorsa ve ağır derecede nefes darlığı, aşırı terleme ve çarpıntı ile birlikteyse, sinisel-ruhsal kaynaklı olması özellikle de panik atağa işaret etme ihtimali fazladır.

PEKİ NE YAPMALI?

Göğüs ağrılarını ciddiye alın, ama her göğüs ağrısında gereğinden fazla paniğe kapılmayın. Göğüs ağrılarının çoğunun kalp dışı nedenlerle ilişkili olduğunu hatırlayın. Özellikle panik atak ve benzeri nedenlerle oluşan göğüs ağrılarınız varsa sorunun çözümünde mutlaka bir psikiyatristen yardım alın. Panik bozukluğa bağlı göğüs ağrılarında göğüs ağrısı değil, panik bozukluk tedavi edilmelidir. Panik bozukluk tedavisi mümkün bir ruhsal hastalıktır. Tedavisinde ilaçlar ve bilişsel-davranışçı-tedavi yöntemlerinden yararlanılmaktadır.

AKLINIZDA OLSUN

Panik atak nasıl anlaşılıyor?

Panik atak hastaları "kriz" adını verdikleri o tatsız nöbetleri çok iyi tanırlar! Bu hastalarda göğüs ağrısı, kalbin hızlı çarpması, baş dönmesi, sersemlik ve bayılma duygusu, soluk kesilmesi veya hava açlığı, el ve ayaklarda üşüme, yanma, karıncalanma veya hissizlik hatta titremeler ya da sarsılmalarla birliktedir. Bu ağrılar, çoğu kez stres ve gerginlik kaynaklı ağrılardan farklı olarak, "hiçbir neden yokken" ortaya çıkar. Ağrının yoğunluğu bunaltı hali arttıkça artar. Tipik olarak göğüste sıkışma, nefes darlığı ve fenalaşma hissiyle beraberdir. Hastanın anlattıklarının ağırlığı, görülenlerden daha fazladır. Kişi kalp krizi geçirdiğini zannetmekte ve şiddetli bir ölüm korkusu yaşamaktadır. Hastaların bilinen en ileri tetkikler yapılmadıkça ve birkaç ünlü doktor tarafından onaylanmadıkça kalp krizi geçirmediklerine ikna edilmeleri kolay değildir. Kalp krizi ataklarının tekrarlaması her seferinde hastanın soluğu bir doktor veya acil serviste alması, ataklar tekrarlamaya devam ettikçe kişilerin huzursuz, gergin, endişeli bir şekilde "kriz gelecek" beklentisi içine girmeleri sık görülen bir durumdur. Ataklar sıklaştıkça korku, telaş, heyecan ve üzüntü artmaktadır.

BİR BİLGİ

Kalp krizi ağrısının özellikleri

Kalp krizi koroner kalp damarlarının herhangi bir nedenle tama yakın tıkanması ve bu tıkanıklığın birkaç dakikadan uzun sürmesi sonucu ortaya çıkar.

Kriz esnasında ağrı en önemli belirtidir.

En çok göğsün orta kısmında hissedilir.

Sırtınıza, omuzlarınıza, kollarınıza, çeneniz ve boynunuza yayılabilir.

Özellikle sol kola yayılması tipiktir.

Göğüste ağrı olmadan sadece çenede, boyunda, omuz ve kollarda da ağrı ortaya çıkabilir.

Ağrıya çoğu zaman terleme, bulantı, baş dönmesi, nefes darlığı, baygınlık hissi ve solukluk gibi belirtiler de eşlik etmektedir.

Ağrı, tek belirti de olabilmektedir.