Saçını kurutmadan dışarı çıkdığınızda veya öne eğildiğinizde başınız ağrıyorsa sorununuz sinüzit olabilir. Migrenle karıştırılan sinüzit neden olduğu baş ağrısıyla hayatı güçleştiriyor. Ağrının, başın tepesinde, şakaklarda, ensede, alında ve göz çevresinde olabileceğini belirten İstanbul Eğitim ve Araştırma Hastanesi Başhekimi Op. Dr. Özgür Yiğit, sinüzit başağrılarının tedaviyle geçebileceğini belirtiyor.

Sinüs nedir?
Sinüsler kafatasının ön bölümündeki boşluklar sistemidir. Sinüslerin yüz kemiklerine hafiflik verdiği ve netice olarak başta dengeyi sağladığı savunulur. Sinüslerin çıkış kanalları genellikle çok dardır. Bunlara ostium adı da verilir. Sinüsler, hava cepleridirler ve bir kurşun kalem başı büyüklüğünde açıklarla burun boşluğuna bağlanırlar.
Sinüsler ne işe yarar?
Sinüsler normal salgı (mukus) oluşturan burun sisteminin bir parçasıdır. Mukus burun örtüsü üzerinde hareket ederek toz parçacıklarını, bakterileri ve diğer havayla taşınan partikülleri süpürür ve yıkar. Daha sonra bu mukus geriye boğaza süzülür ve yutulur. İçindeki parçacıklar ve bakteriler mide asidi tarafından parçalanır. Birçok insan bunun farkında değildir, çünkü normal bir vücut fonksiyonudur.
Sinüzit neden oluşur?
Burun ve sinüsler içinde normal flora olarak tanımlanan normalde hastalık yapmayan bir çok bakteri bulunur. Fakat burun ve sinüsler içindeki bir problem ya da hastalığa neden olan bakteriyle karşılaşılınca sinüslerin boşalması olamayacağı için sinüsler dolar ve bu duruma sinüzit denir. Sinüzit en çok nezle, grip gibi üst solunum yolu enfeksiyonları sonrası gelişir. Bu tür enfeksiyonlarda sinüslerin burun içine açılan delikleri ödem nedeniyle kapanır ve sinüs salgıları burun içine boşalamaz. Ayrıca sinüslerin havalanması da bozulur. Bu durumda sinüs içerisinde kolayca iltihap gelişir. Vücut direnci başka sebeplerle düşük olan kişiler daha kolay sinüzit geçirirler.
Sinüzitin belirtileri nelerdir?
Akut ve kronik sinüzitte belirtiler farklıdır. Akut sinüzitte daha çok şiddetli, öne eğilmekle artan başağrısı olur. Bunun yanında yüz, göz ve ensede de ağrılar oluşabilir. Ayrıca, burun tıkanıklığı, burun akıntısı, koku duyusunda azalma, geniz akıntısı, ateş, çene ve dişlerde ağrı, ağız kokusu, burun kanaması, göz kapakları ve yüzde şişme gibi belirtiler olur. Öksürük hem akut hem de kronik sinüzitin belirtisidir. Kronik sinüzitte şikâyetler daha uzun süreli olmasına rağmen daha hafiftir. Ağrı daha seyrek hatta bazen yoktur. Hastayı en çok geniz akıntısı ve buna bağlı boğaz ağrısı ve öksürük rahatsız eder. Bunun dışında yine burun tıkanıklığı, yüzde dolgunluk hissi ve ağız kokusu olur. Kronik sinüziti olan hastalar bazen akut dönemler yaşayabilirler.
Sinüzit neden baş ağrısı yapar?
Halk arasında baş ağrısının en sık sebebinin sinüzit olduğu söylenir. Sinüzit tanısını kendi başına koymuş birçok hasta doktora başvurur. Oysa baş ağrılarının en sık sebebi sinüzit değildir. Sinüzitteki baş ağrısı, bu bölgedeki sinirlerin beyindeki ağrı merkeziyle yakın ilişkisinden kaynaklanır.
Her hastada baş ağrısı olur mu?
Hayır. Ağrı özellikle akut gelişen sinüzitlerde görülür. Bazen kronik sinüzitlerde de olabilir, fakat bu ağrı farklıdır. Akut dönemde ağrı başın öne doğru eğilmesiyle artar, kafada basınç hissi ve zonklama olur. Kronik olgularda ağrı künttür ve dolgunluk hissi görülebilir. Ayrıca tutulan sinüs bölgesine göre ağrı başın tepesinde, şakaklarda, ensede, alında ve göz çevresinde olabilir.
Sinüzit baş ağrısının farkı nedir?
Sinüzite bağlı baş ağrıları akut dönemde şiddetli, zonklayıcı ve devamlı iken kronik vakalarda künt ağrı vardır. Gerilim tipi başağrıları kronik sinüzit ağrılarına benzer, künt, sıkıştırıcı tarzdadır ve tek taraflıdır çoğunlukla ve ataklar esnasında ağrının yeri değişir. İyice sorgulandığında altta yatan psikolojik sorun tespit edilir. Sürekli geçmeyen ağrılarda beyin içinde patoloji düşünülmeli. Migren ve göz hastalıklarına bağlı oluşan ağrılar akut sinizite benzer.
Ağrının şiddeti herkeste aynı mıdır?
Akut ve kronik sinüzitte ağrı farklı olduğu gibi, ilgili sinüs boşluğuna bağlı olarak da ağrının tipi ve şiddeti değişir.
Bu ağrıyı geçirmenin bir yolu var mı?
Başağrısını geçirmenin yolu ilgili sebebi bulmaya bağlı olarak değişir. Eğer neden tespit edilirse, bazen ağrı tamamen geçebilir. Örneğin dişe bağlı ya da sinüzite bağlı ise bu ağrı tedavi sonrası geçer, fakat migren gibi kronik bir rahatsızlığa bağlıysa sadece ataklar esnasında ağrının şiddeti azaltılabilir ya da tamamen geçebilir.
Soğukta kalmayın, sigaradan uzak durun
Sinüzit nasıl tedavi ediliyor?
Tedavide amaç bakterilerin yok edilmesi ve sinüslerin burna açılan deliklerinin açılmasını sağlamaktır. Delikler açılmazsa sinüs iltihapları yok edilemez. Bakteriler antibiyotiklerle yok edilir. En çok sinüzite neden olan bakteriler hesaba katılarak antibiyotik seçilir. Antibiyotik seçimi için kültür ve antibiyogram yapılması çok seyrek başvurulan bir yöntemdir. Antibiyotik tedavisi en az 10 gün hatta bazen 20 gün sürmelidir. Sinüs deliklerinin açılması için tablet ya da spreyler, ağrı kesiciler ve sinüzite yardımcı olan alerji gibi durumlar varsa bunlara uygun ilaçlar verilir. Spreyler beş günden fazla kullanılmamalı. İlaçlara cevap alınmayan durumlarda sinüziti kolaylaştıran başka faktörlerin varlığı araştırılır ve uygun şekilde tedavi edilir. Bazen ameliyat gerekebilir. Kronik sinüzitlerde de önce ilaç tedavisi uygulanır. Ancak sık sık alerji, kemik veya et gibi bir anatomik sorunlar varsa ameliyat gerekir.
Baş ağrısı tedaviden sonra geçer mi?
Tedavi sonrası baş ağrısı dramatik olarak düzelir.
Sinüziti olan hastalara neler önerirsiniz?
Öncelikle korunmak gerekir. Bunun için soğukta kalmamak, saçların ıslak olmaması, yaşadıkları ortamın nemi ve ısısının uygun olması, sigaranın dumanına dahi maruz kalınmaması, alerjiye yol açabilecek toz, duman veya diğer irritan maddelerden uzak kalınması gibi önlemler alınabilir. Akut sinüzitler genelde ilaç tedavisine yanıt verdikleri için ameliyata nadiren ihtiyaç duyulur. Ancak kronik sinüzitlerde, burunda et veya kemik eğriliği bulunması gibi durumlarda ya da komplikasyon gelişen vakalarda sinüzit ameliyatı gerekir.
Bu hastaya uygun bir dille anlatılmalıdır. Eğer antibiyotik tedavisi önerildiyse, ilaçları belirtilen doz ve sürede kullanmalıdır. Böylece sinüzite neden olan bakteri türü mikroplar tamamen yok edilecek ve üremeleri önlenebilecektir. Bir nemlendirme cihazıyla odanın havası nemlendirilmelidir. Medikal tedaviye yanıt alınmayan durumda cerrahi iyi bir seçenektir.