Ölmeyeceksen gelme!

Son yayımlanan Sağlık Uygulama Tebliği (SUT) ile birlikte acillerde yeni dönem başladı.

Sosyal Güvenlik Kurumu’nun (SGK) acillerle ilgili yeni düzenlemesi, ‘hayatınızı kaybetme ihtimaliniz veya ani gelişen bir kaza durumunuz yoksa’ acile gitmemeniz üzerine kurulu.

Yeni yayımlanan SUT’la birlikte acile giden hastanın durumunun acil olup olmadığına doktor karar verecek. Eğer doktor hastanın durumunu ‘acil’ bulmazsa katılım payı, ilave ücreti gibi ek ödemeler tahsil edecek.

SGK, hastanelere normal muayene başına ortalama 25 TL öderken, acil muayene ücretini de 19.57 TL olarak belirledi. Bir özel hastane yetkilisi bu durumu “SGK bize diyor ki, acile gelen hastaya mümkünse hiç işlem uygulamayın, hatta reçete bile yazmayın” diye yorumladı. Sağlık Uygulama Tebliği’nde, hangi durumların acil olduğu net bir şekilde ifade ediliyor:

“Ani gelişen hastalık, kaza, yaralanma ve benzer durumlarda olayın meydana gelmesini takip eden ilk 24 saat içinde tıbbi müdahale gerektiren durumlar ile ivedilikle tıbbi müdahale yapılmadığı veya başka bir sağlık kuruluşuna nakli halinde hayatın veya sağlık bütünlüğünün kaybedilme riskinin doğacağı kabul edilen durumlardır. Bu nedenle sağlanan sağlık hizmetleri acil sağlık hizmeti olarak kabul edilecek.” Sağlık sektörü bu tanımla ‘acil müdahale’ alanının daraltığına dikkat çekiyor.

‘Mümkünse müdahale etmeyin deniliyor’

Düzenlemeyle acil olmayan hastadan katılım payı ve fark ücreti alınmasının da getirildiğini belirten sağlık sektörü, acilde yapılan muayene karşılığında SGK’nın özel hastanelere 19 TL ödemeyi öngördüğünü de belirtiyor. SGK’nın normal muayeneler içinse 25 TL civarında bir rakamı ödediğine dikkat çeken özel sağlık sektöründen bir yetkili, “Bu şu demek. Acile gelen hastaya bakın, acillik durumu yoksa polikliniğe havale edin, ertesi gün gelsin. Mümkünse işlem yapmayın ve reçete dahi yazmayın. SGK’nın bu tebliğle sektöre verdiği mesaj bu” diye konuştu. Yurtdışında da buna benzer uygulamalar olduğunu belirten yetkili, Dünya Sağlık Örgütü’nün de bir ‘acil tanımı’ bulunduğunu ve bu tanımlamada ateşin 39 dereceyi geçmesi gibi unsurlar arandığını söyledi.

Geceleri de gidiliyor, fark ücreti ödenmiyordu

Sağlık Bakanlığı tarafından acillerdeki yoğunluğun tespiti için yapılan bir araştırma, başvuru sıklığının nedenlerini de özetliyor. Acile başvurularda ilk sırayı kamu hastaneleri alırken, bunu özeller ve üniversite hastaneleri izliyor. Acile başvuran hastaların yüzde 43’ü kendilerini gerçekten ‘acil’ görmediklerini, gündüz çalışıldığından gece hastaneye gitmeyi uygun bulduklarını ve acile başvuruda katılım payı alınmamasının da bir etken olduğunu söylüyor. Yeni yayımlanan Sağlık Uygulama Tebliği öncesinde, acile başvurulardan katılım ve fark ücreti alınmıyordu.