sansurzuz.com yazarı Elif Özmenek, Amerika'da çok izlenen PBS TV'de yayınlanacak Anadolu Kaplanları belgeselinin,  ABD Başkanı Bush'un "İslami faşist" söyleminden sonra nasıl algılanacağını soruşturuyor. Elif Özmenek'in "Bush'un 'İslami Faşist' Söylemine Yanıt" başlıklı yazısı şöyle... 

"Bush'un 'İslami Faşist' Söylemine Yanıt"

Amerika’nın en çok izlenen kanallarından biri olan PBS televizyonu, 22 Ağustos’ta 5 sezondur büyük ilgi gören Geniş Açı (Wide Angle) programında "Anadolu Kaplanları" adlı belgeseli yayınlayacak. Belgeselin tanıtımı için hazırlanan basın bülteninde röportaj yapılan isimler arasında Tekbir Giyim'in sahibi Mustafa Karaduman ve Müstakil İşadamları Derneği'nin (MÜSİAD) Kayseri Şube Başkanı Hüsnü Hasnalçacı'nın adı geçiyor. Bu işadamlarının yaşamlarında İslami değerlere sahip çıktıklarına vurgu yapılırken Hasnalçacı'nın da "İslamın 5 şartından 2'si ticareti destekler" sözlerine yer veriliyor. Aslında sözkonusu filmin gösterimi, Başkan George W. Bush’un “İslamcı faşistlere karşı savaşıyoruz!” sözlerinin en sıcak haliyle gündemde olduğu bir döneme denk gelmese belki de bu kadar ilgi çekmezdi. Ancak kanımca belgeselin PBS’te yayınlanmasının haber niteliği satır aralarında yatıyor. Bunu isterseniz kanalın konuyla ilgili yaptığı basın duyurusundan beraber okumaya çalışalım:

“Başarılarıyla Anadolu Kaplanları adını kazanan, birbirine sıkı sıkıya bağlı bir grup Müslüman işadamının profilini ortaya koyan belgesel, Amerikan medyasında İslam’ın pek de öne çıkartılmayan girişimci yönünü ortaya koyuyor. Belgesel, Türkiye ekonomisini yıllardır yönlendiren, keskin bir laik anlayışa sahip, elit politikacılar ve sanayiciler tarafından kenara itilen Müslüman işadamlarının hem sandıkta hem de ticarette giderek güçlenmesini anlatıyor.”

PBS, kamu yararına yayın yapan ve kâr amacı gütmeyen bir televizyon kanalı. Yapılan kamuoyu yoklamalarında da çoğu zaman Amerikan kamuoyu tarafından en bağımsız yayın organlarından biri olarak gösteriliyor. PBS’in, belgeselin İslam’ın öne çıkartılmayan başarılı modeli olarak Anadolu Kaplanlarını göstermesi, Amerikan iş ve akademi dünyasında artan bir ilginin belirtisi aslında. Zira Kayseri, Konya, Gaziantep gibi Anadolu kentlerinden çıkan muhafazakâr girişimci modellerinin İslami kapitalizm örneği olarak Amerikan üniversitelerinde de son dönemlerde araştırılmaya başlandı. Mart ayında Utah Üniversitesi’nde düzenlenen “Türk Şehirlerinden Küreselleşmeyi Anlamak: Konya Modeli” konferansı akademik çevrelerde hâlâ konuşuluyor.

Belgeseli yayımlayan Geniş Açı programının sponsorları arasında Ford Vakfı, William-Flora Hewlett Vakfı, Mutual of America Hayat Sigortası gibi iş dünyasının önemli isimlerinin desteklediği kuruluşların olduğunu da unutmamak lazım. Ayrıca filmin yönetmenliğini de Jon Alpert ve Matthew O’Neill gibi iki ustanın üstlenmesi, konuya artan ilginin önemli bir göstergesi. Alpert, bugüne kadar hazırladığı belgesellerle 12 Emmy ödülüne layık görüldü. Son olarak Bağdat’taki Amerikan sağlık merkezlerini incelediği çalışmasıyla büyük ilgi toplayan O’Neill ise 2 kez Emmy kazandı.

Wall Street’te uzman isimlere belgeselin PBS’te yayınlanmasıyla ilgili görüşleri sorulduğunda ise ilk yanıtları 2006’da “Türkiye'nin 500 Büyük Sanayi Kuruluşu” listesinde 155 Anadolu Kaplanı olduğunu hatırlatmak oluyor. Ve ardından ekliyorlar; "İslami burjuvazinin sanayideki ağırlığı hızla artıyor biz bunu görmezden gelemeyiz!"

PBS, Türkiye’nin gündemine Nisan ayında ‘Ermeni Soykırımı’ belgeselini yayınlayıp, ‘Ermeni Ayaklanması’ filmini gösterime sokmayı reddetmesiyle girmişti. Şimdi de Anadolu Kaplanları belgeseliyle uzun soluklu yeni bir tartışma başlatacak gibi gözüküyor. Amerikan akademisinde ve iş çevrelerindeki yeni bakış açısı; “Türkiye’nin küresel ekonomiye açılma kapısının politik İslam ve İslami sermaye ile sorunların halledilmesi”nden geçer yönünde. Ancak tüm Müslümanları “İslamcı faşistler” gören Washington zihniyetine bu mesajın iletilmesi biraz zaman alacak gibi gözüküyor.