68'liler, iş dünyasının önemli bir isminin, Mahir Çayan'ın görüşlerine yaklaşımını "Acı bir itiraf" olarak değerlendirirken, işadamları, "Duygusal bir anda, romantik bir yaklaşım" şeklinde yorumladı

Türk iş dünyasının en büyük gruplarından birinin üst düzey yöneticisinin, "Yabancı sermaye konusunda THKP - C Kurucusu Mahir Çayan'ın söylediklerinde doğrular olduğunu düşünmeye başladım" açıklamasını, 68'liler "acı bir itiraf" olarak yorumladı. Milliyet Ekonomi Servisi Şefi Murat Sabuncu, Business ekinde 17 Temmuz tarihinde yayımlanan "Reina'da Mahir Çayan'ı anmak" başlıklı yazısında Reina'da gazetecilerin de bulunduğu bir yemekte üst düzey yöneticinin, "Yabancı sermaye konusunda yıllar sonra Mahir Çayan'ın söylediklerinde doğrular olduğunu düşünmeye başladım. Bilirsiniz Çayan'ın yeni sömürgecilik üzerine görüşleri vardı. Bu tanımının Türkiye için önemi olduğunu düşünüyorum" sözlerini aktarmasının ardından başlayan tartışma sürüyor. Görüştüğümüz 68'liler ve çeşitli işadamları şunlarını kaydetti:

Nihayet gördüler
Oğuzhan Müftüoğlu (Birgün Gazetesi Yazarı): "Haklı çıktı" ifadesi az kalır. Mahir Çayan ve devrimci insanlar haklı çıktı. Bugün bunu iş dünyası içinden birtakım insanlar kendi yaşadıkları, canlarının acıdığı yerden biraz görebiliyorlarsa o da kendileri için bir şey. Kendilerine, 'Öğleden sonra sabah şerifleriniz hayır olsun' diyorum."

Şüphesiz haklı çıktı
Gökalp Eren (68'liler Birliği Vakfı Başkanı): "Şüphesiz Mahir Çayan da, Deniz Gezmiş de haklı çıktı. Onlar haklı oldukları için o muamelelere maruz kaldılar. Bu üst düzey yöneticinin yaptığı, bir itiraftır. Sadece ve sadece ulusal pazarı korumak onları var edebilir. Bir gün kendisinin de bir büyük tarafından yutulacağını bilen bir işadamının söyledikleri bunlar."

Yakınmalar başladı
Mustafa Yalçıner (Emeğin Partisi Yönetim Kurulu Üyesi): "Bizim büyük sermayedarlarımızın da giderek yabancı büyük sermayedarlarla ilişkilerinde kendi aleyhlerinde durumlar geliştikçe yakınmalar başladı. Bu acı bir itiraf. Mahir'in görüşlerinde bazı ayrıntılara itirazım var ama Deniz'in ve bütün 68'lilerin haklı çıktığını kanıtlayabilir."

Umarız ders alınır
Haşmet Atahan (Eski 68'liler Birliği Vakfı Başkanı): "Mahir'in bu yaklaşımı, 40 yıldır her gün doğruluğu bir kez daha ortaya çıkan gerçeklik olmaktadır. Ama bu sadece Mahir'in değil 68 değerlerinin bir ifadesidir. Bu noktaya bir üst düzey yöneticinin gelmiş olması hem sevindirici hem de acı bir durumdur. Umarım bunlardan ders alınır ve aynı durumları yaşamak durumunda olmayız."

Hâlâ konuşulması üzücü
Cem Duna (TÜSİAD Başkan Yardımcısı): "Böyle düşüncelerin hâlâ konuşulması çok üzücü. Yabancı sermayenin yerli sermayeyle bir ayrıma tabi tutulması ya da kısıtlamalar getirilmesi, Türkiye'nin küreselleşmeyi anlamadığını yahut küreselleşmeye karşı bir reaksiyon içinde olduğunu gösterir. Halbuki Türkiye gibi ülke ekonomileri, içine dönük ve tutsak pazar işlemleriyle yaşayamayacak kadar büyük ve komplikedir. Dolayısıyla bu üst düzey yöneticinin görüşlerine katılmıyorum."

Bu sosyalist bir fikirdir
Murat Yalçıntaş (İstanbul Ticaret Odası Başkanı): "Mahir Çayan'ın görüşlerine katılmama imkân yok. Bu sosyalist bir fikirdir. Bu devirde işadamlarımızın böyle düşündüğünü de sanmıyorum. Şimdi artık sermaye tanımlanamaz hale geldi. Dünyadaki şirketlere bakıyorsunuz, ortaklık ve sermaye yapıları dünyanın dört bir tarafından geliyor. Bu sermayeye set çekmeye çalışmak, milli sınırların dışında tutmak her zaman o millet için zararlı. Mahir Çayan haklı çıkmış olsaydı bugün dünyadaki süper güç doğu blokundaki ülkeler olurdu. Tam aksine hepsi birer birer yıkılıyorlar."

Romantik bir yaklaşım
Oğuz Satıcı (Türkiye İhracatçılar Meclisi Başkanı): "Bu üst düzey yöneticinin söyledikleri, herhalde çok duygusal bir anda, çok romantik bir yaklaşımla konuşulmuş. Görünen bir gerçek var ki, dünya değişiyor. Değişirken de oyuncuların rolleri de değişiyor. Geçmiş dönemde de milli demokratik devrim çizgisini savunanların, daha sonra milli kavramını bırakıp farklılaştıkları, o günün 68 kuşağının insanlarının bugün çok farklı bir düşünce boyutunda olmaları gerçekliği var. Bu düşüncelerin geçerliliği varmış gibi görmek bizi ileriye doğru gitmekte sıkıntıya sokar."

Neyi savunuyordu?

Türkiye Halk Kurtuluş Partisi - Cephesi (THKP - C) kurucularından Çayan'ın yeni sömürgecilikle ilgili görüşleri şöyleydi: "Yeni sömürgecilik, klasik sömürgecilikteki açık işgalin yerini gizli işgalin almasıdır. Böylelikle halkların ulusal bilinci çarpıtılarak, emperyalist sömürü ve egemenlik gizlenmeye çalışılır. Azgın sömürüsüyle sermayesini sürekli yoğunlaştıran emperyalizm, ulaştığı teknolojik üstünlüğü kullanarak, sömürge ülkelere ihraç ettiği sermayenin bileşenlerinde kârlı değişikliklere gider. Bu, daha az nakit sermayeyle daha çok kâr elde etmesini sağlar."