Mecliste, kuruluşundan günümüze kadar yaşanan "ilk"ler, kitap haline getirildi.

TBMM Teknik Daire Başkanlığı İşletme ve Yapım Müdür Yardımcısı Mustafa Köksal'ın Nobel Yayınevinden çıkan "TBMM'nin İlkleri" kitabında, "parlamento kültürünün" ilkleri yer alıyor.

Malatya ve Ankara milletvekili Mustafa İsmet İnönü, 23 Nisan 1920'den 27 Mayıs 1960'a kadar parlamento üyeliği yaparak, en uzun süre TBMM üyeliği yapan parlamenter oldu.

TBMM'nin çıkardığı ilk kanun, 24 Nisan 1920'de kabul edilen, küçükbaş hayvan vergilerine ilişkin Ağnam Resmi Kanunu oldu.

Vatana ihanet suçundan Yeniyapan Köyünden Hasanoğlu Hakkı ve Hasanoğlu Celal hakkında verilen ilk idam kararı, 21 Eylül 1920'de TBMM Genel Kurulunda onaylandı.

TBMM'de 1925'de ilk kez bir milletvekili öldürüldü. Genel Kurulda bütçe görüşmeleri sırasında koridorda tartışan Afyonkarahisar Mebusu Ali Bey, Ardahan Mebusu Halit Paşa'yı silahla öldürdü.

Osmaniye Mebusu ve eski Bahriye Bakanı İhsan Eryavuz ile Bilecik Mebusu Fikret Onuralp, Yüce Divana ilk defa sevk edilen milletvekili oldu. 

YILMAZ YÜCE DİVAN'LIK İLK BAŞBAKAN

Yüce Divana sevk edilen ilk başbakan ise Mesut Yılmaz oldu.

"Halkoylaması" kavramı, Türk hukuk sistemine ilk kez 1961 Anayasası ile girdi. Bugüne kadar 4 kez yapılan halkoylamasının ilki, 1960 askeri müdahalesinden sonra oluşturulan Kurucu Meclis tarafından hazırlanan yeni anayasa için oldu. İlk halkoylamasında 1961 Anayasası yüzde 38.3'e karşılık yüzde 61.7 ile kabul edildi.

Cumhurbaşkanı Cemal Gürsel tarafından 1963 yılında ilk kez bir kanun veto edilerek, TBMM'ye geri gönderildi. Bu kanun, 10. Dönem milletvekillerinin Ziraat Bankasına olan ana borçlarının 10 yıl faizsiz ve masrafsız takside bağlanmasına ilişkindi.

1946 seçimlerinde hile yapıldığını, hükümetin ve Meclisin meşru olmadığını öne süren Demokrat Parti'liler, TBMM'den çekilerek, siyasi mücadelelerini halkın arasında sürdürmeyi telaffuz etti. 

İLK SİNE-İ MİLLETE DÖNME SÖZÜ

"Sine-i millete dönme" sözünü, 1989 yılında Turgut Özal'ın cumhurbaşkanı seçilmesini protesto etmek için sadece Hatay Milletvekili Mustafa Murat Sökmenoğlu gerçekleştirdi.

En fazla parti değiştiren milletvekili ise 20. Dönem Afyon Milletvekili Kubilay Uygun. Uygun, 3 yılda 5 parti değiştirerek bir yasama döneminde en fazla parti değiştiren veya farklı partilere girip çıkan ilk milletvekili oldu. 

MECLİS'E GELEN İLK KADIN LATİFE HANIM

TBMM'ye gelen ilk kadın, TBMM'nin açılış konuşmasını yapacak Mustafa Kemal Paşa'yı balkondan dinleyebilmek için 1 Mart 1923 tarihinde Meclise giren Latife Hanım oldu.

1934'te Genel Kurulda kabul edilen kanunla, Avrupa'da ilk defa Türk kadınına seçme ve seçilme hakkı tanındı. 1935 yılında yapılan genel seçimlerde, 18 kadın milletvekili seçildi.

Genel Kurul kürsüsünden konuşan ilk kadın ise Erzurum Milletvekili Nakiye Elgün oldu. Elgün, 1935'te milletvekili seçilmesinden dolayı duygularını ifade eden bir konuşma yaptı.