Medya iktidarın sözcüsü olamaz

Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclisi (AKPM), önümüzdeki hafta yapacağı genel kurul çalışmalarında, “Bir Demokraside Medya İçin Göstergeler” başlıklı raporu ele alacak. Raporda siyaset-medya ilişkilerine yönelik çağrılar da yer alıyor.
Alman parlamenter Wolfgang Wodarg tarafından hazırlanan raporda, medyada ifade özgürlüğünün işleyen bir demokrasinin temel gereklerinden biri olduğu belirtilerek, “Halkın demokratik karar alma sürecine katılımı, iyi bir şekilde bilgilenmesini ve farklı görüşleri özgürce tartışma olanağına sahip olmasını gerektirir” deniliyor.
Raporda, demokratik bir toplumda, medya özgürlüğüne saygı gösterilmesiyle ilgili bazı ilkelere uyulmasının zorunlu olduğunun altının çizilirken, “Devlet yetkilileri, eleştirilere ve hakaretlere karşı, sıradan bir insandan daha üst düzeyde korumaya sahip olmamalı” ifadesi bulunuyor.

Adil medya ilişkisi
Demokratik ülkelerin devletle medya arasındaki ilişkilerin şeffaflığı için çaba göstermesi gerektiğine vurgu yapılan raporda, “Hükümetler ve siyasi partiler, politikalarını yayma amaçlı enformasyon ve medya stratejileri yürütebilirler. Bununla birlikte medya, iktidarların sözcüsü değildir” ifadeleri kullanılıyor.
Raporda, siyasi konularla ilgili düşünce özgürlüğü ve enformasyonun, hükümetlerin, parlamentonun ve mahkemlerin açıklığına bağlı olduğuna, bu kurumların gizlilik içinde çalışması halinde kamu denetiminin ve demokratik incelemenin mümkün olmayacağına dikkat çekilerek, şöyle deniliyor:
“Aynı durum, siyasi anlamda yandaş medyanın bu organlarca tercihli muameleye tabi tutulması halinde de geçerli olur. Bu nedenle devlet organları, açık, ayrımcılık yapmayan ve adil medya ilişkileri yürütmeli.”

‘Atanmışlar’ uyarısı
Kamu yayın organlarının hükümet ve siyasi partilerden bağımsız olması gerektiğinin belirtildiği raporda, “Daha somut ifade edilmek istenirse, kamu yayın organlarının üst düzey yöneticilikleri siyasi atanmışlarla doldurulmamalıdır” vurgusu yapılıyor.
Yayıncılık alanında lisans verilmesi ile diğer düzenlemelerin bağımsız düzenleyici kurumlarca adil ve tarafsız bir şekilde yapılmasının talep edildiği raporda, medya sahipliğinin ve medya üzerindeki ekonomik etkinin şeffaf bir niteliğe sahip olması gerektiği üzerinde duruluyor.
Gazetecilerin kaynaklarını gizleme özgürlüğüne saygı gösterilmesi, medya kurumlarının editoryal özgürlüğü yansıtması, gazetecilerin görevleri nedeniyle karşı karşıya kaldıkları fiziksel tehdit ya da saldırılara karşı korunması, medyada etik kuralların uygulanması ve medya özgürlüğünün ulusal düzeyde izlenmesi, raporda yer alan diğer unsurlar olarak dikkat çekiyor. Belgenin, AKPM’nin 3 Ekim’deki oturumunda onaylanması öngörülüyor.