Nükleer enerjide sahte oy gölgesi

TBMM Genel Kurulu’nda önceki akşam kabul edilen Nükleer Santral Yasası’nın oylaması sırasında bazı AKP’’li milletvekillerinin Meclis’te olmayan arkadaşları için sahte oy pusulası doldurduğu ortaya çıktı. Sahte oy pusulaları muhalefetin yoklama istemesi üzerine ortaya çıktı.

TBMM Genel Kurulu’nda önceki gece geç saatlere kadar süren Nükleer Santral Yasası’nın görüşmeleri sırasında, "sahte oy" krizi yaşandı. AKP’lilerin Meclis’te olmayan arkadaşları için sahte oy pusulası doldurduğu ortaya çıktı. Muhalefet, AKP’lileri, sahtekárlıkla suçlarken, Kamer Genç, "Millet sahtekárların yüzüne tükürür" diye bağırdı. Muhalefetin yoklama istemesi üzerine üç dakika süre verildi. Ancak bu arada cihazlara giremediğini iddia eden çok sayıda AKP’li kürsüye yoklama pusulası gönderdi. TBMM Başkanvekili Eyüp Cenap Gülpınar’ın pusula gönderenlerin isimlerini okumasıyla sahte pusulalar ortaya çıktı.

TARİHİ BİR AN: Enerji Bakanı Hilmi Güler, 10 saatlik görüşmenin ardından kabul edilen yasa için "tarihi bir an yaşıyoruz"dedi. Güler, en çok eleştiri konusu olan santrallerin sökülmesi, işletmeden çıkarma ile ulusal radyoaktif atık hesaplarında 1 yılda 24 milyon dolarlık birikim olacağını bildirdi. Önceki gün, TBMM Genel Kurulu’nda gece yarılarına kadar süren tartışmalı oturumda, "Burası dingonun ahırı değil", "Terbiyesiz herif", "Oylama sahtekarısınız", "Siz yüreksizsiniz", "Millet yüzünüze tükürür" sataşmaları arasında yasalaşan düzenleme şu hükümleri içeriyor:

Türkiye Atom Enerjisi Kurumu (TAEK), nükleer santral kurup işletecek şirketlerin karşılaması gereken ölçütleri bir ay içinde yayınlayacak. Yarışmanın şartları için Enerji Bakanlığı tarafından yönetmelik hazırlanacak. Bu yönetmelik, Bakanlar Kurulu onayına sunulacak.

Alınan tekliflerden, TAEK tarafından belirlenen ölçütleri karşıladığı TAEK tarafından belgelenen şirketlerin teklifleri ihaleye sokulacak. Alınan teklifler TETAŞ tarafından değerlendirildikten sonra, en uygun teklif belirlenerek, ilgili şirketle sözleşme imzalanmasına izin alınmak üzere Bakanlar Kurulu onayına sunulacak.

EPDK tarafından sözleşme imzalanması uygun görülen şirkete, ilgili mevzuat çerçevesinde lisans verilecek. EPDK tarafından lisans verilmesinin ardından, ilgili şirket ile TETAŞ arasında, santralin işletmeye alındıktan sonraki 15 yılı aşmayan enerji satışını düzenleyen sözleşme imzalanacak.

Kanunda, nükleer santrallerden üretilecek enerjinin tamamına alım garantisi verilmesi ve alış fiyatının belirlenmesine yönelik düzenleme yapıldı. Böylece üretilen enerjinin tamamını, TETAŞ satın alacak.

Perakende ve toptan satış lisansına sahip tüzel kişilerin alacakları enerji miktarı, bir önceki yılki Türkiye toplam enerji tüketimindeki payları oranında her yıl belirlenecek.

Nükleer güç santrali kurmaya hak kazanan şirket ile bir iktisadi devlet teşekkülü, iştirak ilişkisi kurabilecek.

Elektrik Üretim Anonim Şirketi (EÜAŞ), yerli kömür yakıtlı elektrik santralı yapılması amacıyla kömür tahsis ihalesi yapabilecek. Şartları saglayanlardan santralın işletmeye geçme tarihinden itibaren, 15 yıllığına enerji satış anlaşması imzalanacak.

Makarna fabrikası kurmuyoruz, işin ciddiyetine göre denetim yapıyoruz

ENERJİ Bakanı Hilmi Güler, görüşmelerde, "Makarna fabrikası kurmuyoruz, nükleer enerjinin ciddiyetine göre denetim ve inceleme yapılıyor" dedi. Güler, nükleer santrallerin kurulmasına başlandığı andan itibaren her çalışmanın kontrol altında yapılacağını bildirdi. Güler, yasaya "ısmarlama, derme-çatma" eleştirileri getirildiğini belirterek, "Başkana (TAEK Başkanı), bir takım şirketlere yönelik eleştiriler yapılıyor. Bunu reddediyorum, böyle bir şey söz konusu olamaz. Tenezzül etmeleri mümkün değil. İhale yok ortada. TAEK Başkanı çok güvendiğim bir arkadaşım. Her yönden kefilim, ortaklık söz konusu değil" dedi.

Ulusal Radyoaktif Atık Hesabı kuruluyor

NÜKLEER santral işleten şirket, kanun ve mevzuatın gerektirdiği her türlü izin, ruhsat ve lisansı almakla yükümlü olacak. Yüksek radyoaktif seviyeli atıkların depolanması, taşınması, işlenmesi ve nükleer güç santralının söküm işleminden dolayı oluşacak maliyetleri karşılamak amacıyla Ulusal Radyoaktif Atık Hesabı (URAH) ve İşletmeden Çıkarma Hesabı (İÇH) oluşturulacak. Ayrıca santralin faaliyeti süresince oluşacak atıkların taşınması, depolanması ve bertaraf edilmesiyle ilgili her türlü finansal maliyetlerin ve santralin işletme süresinin sonunda işletmeden çıkarma masraflarının karşılanması için oluşturulacak hesapların her birinde, kilovatsaat başına 0.15 cent katkı payı ödemekle yükümlü olacak. Nükleer yakıt, radyoaktif madde veya radyoaktif atık taşınırken veya santralde bir kaza olması durumunda, nükleer enerji alanında üçüncü kişilere karşı sorumluluğa ilişkin olarak Paris Sözleşmesi ile diğer ulusal ve uluslararası mevzuat hükümleri uygulanacak. Santrali kuracak şirket, gelirlerinin yüzde 1’ini, araştırma ve geliştirme faaliyetinde kullanmak için ayıracak. ANKARA

CHP: Kim var bunun arkasında

NÜKLEER Santral Yasası görüşmeleri, muhalefetin "ısmarlama derme-çatma" düzenleme yapıldığı ve iktidara yakın bazı şirketlerin kayırıldığı tartışmaları arasında yapıldı. TBMM Genel Kurulu’nda dün yapılan görüşmelerde CHP’li Şevki Kulkuloğlu, nükleer santralların kurulmasından önce nükleer enerji yasasının çıkarılması gerektiğini vurguladı. Kulkuloğlu, "Hükümetin sakladığı bir şey mi var? Kime söz verdiniz? Baskı nereden gelmektedir? Öncelik Nükleer Enerji Yasası olmalıydı.Önce santralları kurulmak istenmesi, hükümetin niyetine şüphe düşürmüştür" dedi. CHP’li Hüsnü Çöllü ise TAEK tarafından nükleer santral ihalesine girecek şirket ölçütlerinin belirlendiğini belirterek, "Kapalı kapılar ardında şirket ölçütleri belirlenmiş ama açıklanmıyor. Bu ölçütler tartışılmayacak mı? Değiştirilme imkanı, itiraz imkanı olmayacak mı? Nükleer santral kurmak için bir şirket başvuruda bulunmuş. Tek başına yapacak yerli bir şirket var mı?" diye sordu. MHP’li Yılmaz Tankut, Türkiye’de nükleer santral yapmak isteyen şirketin ülkesinin, Türkiye ile ilişkilerinin dikkate alınıp alınmayacağını sordu. TAEK hakkında bazı endişe ve sıkıntıların bulunduğunu belirten Tankut, polemik ve iddialara son verecek yasal düzenlemelerin bir an önce yapılmasını istedi.